George Wein

George Wein
Ilustracja
George Wein (2014)
Imię i nazwisko

George Theodore Wein

Data i miejsce urodzenia

3 października 1925
Lynn

Data i miejsce śmierci

13 września 2021
Nowy Jork

Instrumenty

fortepian

Gatunki

jazz

Zawód

muzyk, promotor muzyczny, producent płytowy

Wydawnictwo

Storyville

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
George Wein z uczestnikami koncertu „Blues jest kobietą” na Newport Jazz Festival 1980 – od lewej stoją: Koko Taylor, Carmen McRae, George Wein, Rosetta Reitz, Adelaide Hall, Little Brother Montgomery, Big Mama Thornton i Beulah Bryant – od lewej klęczą i siedzą: Sharon Freeman, Sippie Wallace i Nell Carter

George Theodore Wein (ur. 3 października 1925 w Lynn[1], zm. 13 września 2021 w Nowym Jorku)[2] – amerykański pianista jazzowy, okazjonalny wokalista oraz promotor muzyczny i producent płytowy, pochodzenia żydowskiego. Współtwórca Newport Jazz Festival. Laureat NEA Jazz Masters Award 2005[3].

Leonard Feather: George Wein zapoczątkował epokę festiwali[3].

Życiorys

Jego oboje rodzice byli pochodzenia żydowskiego. Ojciec, Barnet Maurice, był lekarzem laryngologiem, matka, Ruth z d. Ginsburg – pianistką amatorką i dziedziczką fortuny z branży wyrobów papierniczych[4]. Wychował się w graniczącej z Bostonem miejscowości Newton, do której rodzina przeprowadziła się z Lyn[1]. W wieku ośmiu lat zaczął grać na fortepianie. Pobierał prywatne lekcje u Margaret Chaloff (matki Serge’a), słynnej nauczycielki z The New England Conservatory of Music[5]. Podczas nauki w Newton High School zafascynował się jazzem i założył swój pierwszy zespół. Inspirował się pianistyką Earla Hinesa[2]. Już wówczas przeciwstawiał się rodzinie, zapraszając do domu czarnych muzyków[4]. Podjął studia na bostońskim Northeastern University, podczas których prowadził małą grupę grającą zawodowo w okolicznych lokalizacjach[1]. Naukę przerwało mu powołanie do U.S. Army, w której służył od 1943 do 1946[1]. Uczestniczył w końcowym etapie działań II wojny światowej w Europie i na Pacyfiku, choć sam nie brał udziału w walkach[4]. Po demobilizacji powrócił do kraju i w 1950 dokończył studia w The Boston University College of Liberal Arts[4]. Kilka miesięcy później, we wrześniu otworzył klub jazzowy Storyville, w którym występowało wielu luminarzy jazzu, m.in. Louis Armstrong, Charlie Parker, Duke Ellington i Billie Holiday[4]. On sam również w nim grywał. Klub, noszący nazwę nowoorleańskiej dzielnicy czerwonych latarni, działał dziesięć lat[6]. W 1952 założył także wytwórnię płytową Storyville[6].

Rok później goszcząca w jego klubie Elaine Lorillard, celebrytka z Newport, poprosiła go o pomoc w zorganizowaniu letniej imprezy jazzowej w zamieszkiwanym przez nią kurorcie. Sfinansowany przez nią i jej męża, Louisa, a zorganizowany przez Weina Newport Jazz Festival rozpoczął swoją wspaniałą historię w 1954. W Newport występował nie tylko w roli organizatora, ale również pianisty prowadzącego formację o zmiennym składzie – George Wein's Newport All-Stars. Zorganizował jeszcze dwa inne wielkie festiwale: Newport Folk Festival w 1959 oraz New Orleans Jazz & Heritage Festival w 1970. Ponadto pomagał w organizacji m.in. Playboy Jazz Festival/Hollywood Bowl Jazz Festival i Grande Parade du Jazz we francuskiej Nicei[3]. Zapoczątkował także sponsoring świadczony przez światowe koncerny wytwórcze takie jak tytoniowy Kool, piwowarski Schlitz, elektroniczny JVC, telekomunikacyjny Verizon i spożywczy Dunkin’ Donuts[3][4].

W 1960 założył Festival Productions Inc., firmę zajmującą się wyłącznie organizacją i promocją koncertów[7]. W pracy pomagała i partnerowała mu poślubiona w 1959, a poznana dużo wcześniej Afroamerykanka Joyce Alexander (1928–2005)[4]. Wspólnie założyli The George and Joyce Wein Collection of African-American Art[8]. Był także wieloletnim członkiem doradczej Rady Dyrektorów Amerykańskiej Fundacji Jazzowej (The Jazz Foundation of America). W 1978 i 1993 gościł w Białym Domu na specjalne zaproszenie prezydentów Stanów Zjednoczonych – Jimmy’ego Cartera i Billa Clintona[3]. W 2004 nakładem Da Capo Press ukazała się jego autobiografia Myself Among Others – A Life In (ISBN 978-0306813528), napisana przy współpracy Nate’a Chinena. W tym samym roku Stowarzyszenie Dziennikarzy Jazowych uznało ją za „najlepszą książkę o jazzie”[3]. Za swoją działalność i twórczość został odznaczony, oraz uhonorowany wieloma wyróżnieniami.

Zmarł we śnie w swoim nowojorskim domu[4]. Miał 95 lat.

Wybrana dyskografia

  • 1953 George Wein Presents Jazz at Storyville, Vol. 1 – Sidney Bechet–Vic Dickenson (Storyville)
  • 1954 George Wein Presents Jazz at the Boston Arts Festival (Storyville)
  • 1955 Wein, Women & Song (Atlantic)
  • 1960
    • Metronome Presents Jazz at the Modern – George Wein and the Storyville Sextet (Bethlehem)
    • Newport Jazz Festival All Stars – Buck Clayton–Vic Dickenson–Pee Wee Russell–Bud Freeman–George Wein–Champ Jones–Jake Hanna (London Records)
  • 1963
    • George Wein & The Newport All-Stars (Impulse! Records)
    • George Wein’s Newport Jazz Festival All Stars – Midnight Concert in Paris (Mercury International)
  • 1968 George Wein and His All-Stars – George Wein is Alive and Well in Mexico (Columbia)
  • 1969 George Wein’s Newport All-Stars (Atlantic)
  • 1972 The Newport All Stars – Tribute To Duke (MPS)
  • 1988 The Newport Jazz Festival All-Stars – European Tour (Concord Jazz)
  • 1990 The Newport Jazz Festival All-Stars – „Bern Concert ’89” (Concord Jazz)
  • 1993 George Wein & The Newport All-Stars – Swing That Music (Columbia)
  • 2001 George Wein Presents Jazz at Storyville, Vol. 2 – Vic Dickenson–Sidney Bechet (Storyville)

Jako sideman

Z Sidneyem Bechetem
  • 1955 Sidney Bechet at Storyville (Vogue)

Zestawienie wg dat wydania płyt

Odznaczenia i nagrody

Przypisy

  1. ↑ a b c d George Wein Obituary. „The Guardian”. [dostęp 2025-02-05]. (ang.).
  2. ↑ a b George Wein. allmusic.com. [dostęp 2025-02-04]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j George Wein. National Endowment for the Arts. [dostęp 2025-02-04]. (ang.).
  4. ↑ a b c d e f g h George Wein, Newport Jazz Festival co-founder, dies at 95. PBS. [dostęp 2025-02-04]. (ang.).
  5. ↑ Serge Chaloff. Music Museum of New England. [dostęp 2025-02-04]. (ang.).
  6. ↑ a b c Doctor of Humane Letters to Be Awarded to George Wein. BU today. [dostęp 2025-02-04]. (ang.).
  7. ↑ a b In Memoriam – George Wein, 1925–2021. „DownBeat”. [dostęp 2025-02-05]. (ang.).
  8. ↑ Joyce Alexander Wein. DevraDoWrite. [dostęp 2025-02-04]. (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne