Gieorgij Danelija

Gieorgij Danelija
Ilustracja
Prawdziwe imię i nazwisko

Gieorgij Nikołajewicz Danelija

Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1930
Tyflis

Data i miejsce śmierci

4 kwietnia 2019
Moskwa

Zawód

reżyser, scenarzysta

Odznaczenia
Państwowa Nagroda Federacji Rosyjskiej w dziedzinie literatury i sztuki Nagroda Państwowa ZSRR Ludowy Artysta ZSRR Ludowy Artysta RFSRR Zasłużony Działacz Sztuk RFSRR
Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order „Znak Honoru”
Multimedia w Wikimedia Commons

Gieorgij Nikołajewicz Danelija (ros. Гео́ргий Никола́евич Дане́лия; gruz. გიორგი დანელია, Giorgi Danelia; ur. 25 sierpnia 1930 w Tyflisie, zm. 4 kwietnia 2019 w Moskwie[1][2]) – radziecki i rosyjski reżyser filmowy oraz scenarzysta pochodzenia gruzińskiego. Ludowy Artysta ZSRR (1989). Laureat Nagrody Państwowej ZSRR (1978) oraz Nagrody Państwowej Federacji Rosyjskiej (1996).

Życiorys

W 1955 roku ukończył studia architektoniczne w Moskwie. Następnie przez rok pracował w Instytucie Projektowania Miast. Odbył dwuletni kurs reżyserski zorganizowany przez wytwórnię filmową Mosfilm[3]. W trakcie studiów zrealizował razem z Igorem Tałankinem etiudę szkolną pt. „Też ludzie”, która była oparta na fragmentach „Wojny i pokoju” Tołstoja. Film pt. Sierioża będący adaptacją utworu Wiery Panowej przyniósł obu reżyserom popularność i zdobył nagrody na międzynarodowych festiwalach filmowych[4].

Innym znanym także w Polsce był film Danelii z lat 60. „Chodząc po Moskwie” („Я шагаю по Москве”), w którym główny bohater Kola, grany przez młodego Nikitę Michałkowa, spacerując w moskiewskim metrze śpiewa tytułową piosenkę „A ja idę, chodzę po Moskwie” („А я иду, шагаю по Москве”), popularną w latach sześćdziesiątych w Rosji i w krajach socjalistycznych. Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[5].

Wybrana filmografia

  • 1959: Ludzie też (ros. Тоже люди);
  • 1960: Sierioża (ros. Серёжа);
  • 1962: Droga do przystani (ros. Путь к причалу);
  • 1963: Chodząc po Moskwie (ros. Я шагаю по Москве);
  • 1965: Trzydzieści trzy (ros. Тридцать три);
  • 1969: Nie smuć się! (ros. Не горюй!);
  • 1973: Przygody Hucka Finna (ros. Совсем пропащий);
  • 1975: Afonia (ros. Афоня);
  • 1977: Mimino (ros. Мимино);
  • 1979: Jesienny maraton (ros. Осенний марафон);
  • 1982: Łzy płynęły... (ros. Слёзы капали);
  • 1987: Kin-dza-dza! (ros. Кин-дза-дза!);
  • 1990: Paszport (ros. Паспорт);
  • 1993: Nastya (ros. Настя);
  • 1995: Orzeł i ogony (ros. Орёл и решка);
  • 2000: Fortuna (ros. Фортуна);
  • 2013: Ku! Kin-dza-dza (ros. Ку! Кин-дза-дза).

Nagrody i odznaczenia

Nagrody i odznaczenia[6]:

Przypisy

  1. ↑ Умер Георгий Данелия [online], www.interfax.ru [dostęp 2019-04-05] (ros.).
  2. ↑ Умер Георгий Данелия [online], Собака.ru [dostęp 2019-04-04].
  3. ↑ Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Kraków 1972, s. 45.
  4. ↑ Edward Pawlak, Barbara Pełka, Film radziecki w Polsce, Warszawa 1985, s. 235–236.
  5. ↑ Могилы знаменитостей. Московский некрополь. ДАНЕЛИЯ Георгий Николаевич (1930 – 2019)
  6. ↑ Данелия Георгий Николаевич, kino-teatr.ru.
  7. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 29 мая 1997 г. № 532 «О присуждении Государственных премий Российской Федерации в области литературы и искусства 1996 года»

Bibliografia