Gra symulacyjna

Komputerowa gra symulacyjna, potocznie symulator – rodzaj gry komputerowej, której zadaniem jest imitacja wrażenia różnych doznań, jakie człowiek zaznaje w codziennej rzeczywistości^[1]. Ich cechą jest dołożenie przez twórców wszelkich starań, aby jak najbardziej przypominały rzeczywistość lub kreowały rzeczywistość całkowicie odmienną od świata współczesnego. Tego typu gier nie należy mylić z profesjonalnie zaprojektowanym sprzętem symulacyjnym.

Na rynku występują różne rodzaje symulatorów, polegające zarówno na prawie stuprocentowym odtworzeniu danej czynności, bądź procesu, przy zachowaniu jak największej ilości szczegółów i wyzwań, aż po produkty, dające graczowi swobodę poczynań i rozwoju.

Ten rodzaj symulatora, ujęty najczęściej z perspektywy pierwszej osoby, bywa tworzony przez profesjonalistów danego tematu, mających na celu jak najbliższą imitację rzeczywistej sytuacji, zawartej w konkretnej dziedzinie rzeczywistości. Produkty te są, bądź pełnią rolę profesjonalnych symulatorów, stworzonych w celach szkoleniowych, jednak nie należy ich mylić z tradycyjnymi symulatorami, będącymi osobnym, specjalnie zaprojektowanym do tego sprzętem (np. stacjonarnym symulatorem lotu będącym profesjonalnym symulatorem kabinowym, wykorzystywanym do szkoleń jednostek specjalnych i pilotów myśliwców).

Gry tego typu, pomimo bycia jedynie oprogramowaniem, mogą być również używane w procesie szkoleniowym, mającym na celu osiągnięcie biegłości w określonym wcześniej fachu. Ze względu na ich strukturę i możliwość publikacji, mają one również okazję zdobyć popularność komercyjną, a przy zastosowaniu odpowiedniego osprzętu peryferyjnego (np. imitacji kokpitu kierowniczego), gracz może osiągnąć wysoki stopień immersji.

Tego typu produkty zazwyczaj stanowią symulacje wszelkich typów pojazdów lądowych, wodnych, powietrznych, czy kosmicznych^[1]. Przykładem takiej gry może być lotniczy Microsoft Flight Simulator, czy samochodowy Euro Truck Simulator 2.

Gry tego typu polegają na ingerencji gracza w proces tworzenia określonego dzieła, bądź objęcia roli zarządcy i kierownika danego procesu, zachowując odwzorowanie odgórnie narzuconej dziedziny życia rzeczywistego. Obraz gry jest zwykle przedstawiony w perspektywie trzeciej osoby, patrzącej z góry na dziejące się wydarzenia.

Najpopularniejszymi grami tego typu są symulatory ekonomiczno-społeczne, polegające na zaprojektowaniu, stworzeniu i administrowaniu istniejącej w świecie rzeczywistym organizacji bądź struktury, począwszy od rodziny, przedsiębiorstwa, czy obiektu użyteczności publicznej, poprzez miasta, organizacje militarne, rządy i kraje, a skończywszy na zarządzaniu planetami, bądź galaktykami. Ponadto istnieją również tzw. gry w boga, dające graczom możliwość jak największej ingerencji w świat przedstawiony, symulując graczowi rzekomy brak narzuconych odgórnie ograniczeń.

Produkty komputerowe pozwalają także graczom wcielać się w rolę członka danego zawodu, środowiska bądź fachu, począwszy od profesjonalistów (np. farmaceutów, zoologów, inżynierów), poprzez rzemieślników (np. kucharzy, cukierników, czy fryzjerów), pracowników fizycznych (np. sprzedawców, sprzątaczy, mechaników, górników, czy rolników), służb publicznych (np. żołnierzy, policjantów, strażaków, strażników więziennych czy urzędników), pasjonatów (np. sportowców, rybaków, alchemików, hakerów), aż po inne profesje i stany (np. symulator kloszarda, dilera, złodzieja, księdza czy egzorcysty). Pośród nich znajdują się także symulatory, wcielające gracza w życie istoty z odrębnego gatunku, nie będąc jednocześnie sztywnym symulatorem jej życia (np. popularny Symulator Kozy).

Gry tego typu zwykle skupiają się na rozrywkowej funkcji produktu, przy oddaleniu się od rzeczywistego realizmu, dążąc do immersji poprzez powtarzalność czynności, rozwój postaci czy miejsca pracy, lub atrakcyjność gry czy wizualną przystępność, kosztem realizmu i funkcjonalnej profesjonalności.

Osobną dziedziną, posiadającą odrębną popularność i sposób tworzenia, stanowią tzw. symulatory życia, skupiające w rękach gracza symulację danej dziedziny ludzkiej codzienności. Zazwyczaj gry tego typu stanowią połączenie życia z elementami symulatora kreatywnego, bądź sztuki przetrwania w danym środowisku, posiadając odgórnie narzucony filar zainteresowania bądź cel fabularny.

Przykładami tego typu gier mogą być np. Green Hell (fabularny symulator sztuki przetrwania w dżungli), czy Raft (symulator przetrwania na płynącej tratwie).

Grami będącymi połączeniem surwiwalu i symulatora kreatywnego są np. Medieval Dynasty (łączący przetrwanie, rzemiosło, ekonomię, budowanie własnej wioski i utrzymywanie relacji społecznych), bądź Minecraft (będący połączeniem łagodnego surwiwalu i rzemieślnictwa z niczym nieograniczoną eksploracją świata przedstawionego, całkowicie modyfikowalnego fizycznie).

Innym przykładem symulatorów życia mogą być gry, łączące podstawowe zaspokajanie potrzeb życiowych postaci z rozwojem w kierunku uzyskania komfortu życia i dochodu pieniężnego w danym środowisku, przy jednoczesnym rozwoju danej pasji, czy osiągnięciu narzuconego przez twórców celu. Zazwyczaj źródłem immersji jest nie tylko zagłębienie się w konkretną pasję, ale także zlokalizowanie fabuły w charakterystycznym miejscu i czasie.

Dużą popularność zdobyły tego typu gry, skupione wokół produktów motoryzacyjnych. Przykładem może być gry:

My Summer Car, będący symulatorem życia w prowincjonalnej Finlandii lat 90. XX wieku, którego trzonem jest zarobek i całkowite złożenie samochodu od podstaw, wraz z utrzymaniem jego dobrego stanu mechanicznego, od silnika po karoserię. Gracz ma przy tym możliwość wytwarzania lokalnego kilju, pracy jako szambiarz czy rozwoziciel drewna, relaksu poprzez picie alkoholu, palenie papierosów, czy użytkowanie sauny, lub także zapisania się do udziału w wyścigach.

Mon Bazou, który jest symulatorem życia we wschodniej Kanadzie na początku 2005 roku, wymagaja od gracza rozwoju osobistego biznesu, polegającego np. na przetwórstwie i sprzedaży syropu klonowego, uprawie i przetwórstwie rolniczej produktów takich jak ziemniaki, kawa czy marihuana, tworzenia i sprzedaży frytek, przygotowywania lokalnego poutine, wychowywaniu psa, czy inwestowaniu w rozwój okolicy, przy jednoczesnym skupieniu zainteresowania gracza na naprawie i tuningu pojazdu wzorowanego na BMW

OHV, będący grą symulacyjną, zlokalizowaną fabularnie w prowincjonalnej Polsce lat 90. XX wieku, opowiadającą o nastoletnim absolwencie szkoły zawodowej, stającego w obliczu bezrobocia, niespełnionych marzeń i perspektyw. Gracz ma w niej możliwość zarówno uzyskania zarobku (np. jako zawodowy kierowca, złomiarz, bądź złodziej), przetwórstwa (takiego jak np. kiszenie ogórków czy wędzenie kiełbasy), jak i dokonania samorozwoju i osiągnięć (w dziedzinie kulturystyki, włamywania się czy zwyciężania rajdów ulicznych), ostatecznie mając na celu spełnienie marzenia bohatera o kupnie, renowacji i tuningu samochodu OHV, będącego repliką samochodu FSO Polonez. Gra zyskuje na immersji dzięki ulokowaniu akcji, dzięki której gracz ma możliwość funkcjonowania pośród elementów ówczesnego życia, takich jak samochody, będącymi symbolami PRL, rozrywką i muzyką imitowaną na ówczesne lata, czy inflacją i biedą spowodowanej wahaniami ówczesnego rynku.

W odpowiedzi na rozwój tej dziedziny gier, twórcy symulatorów decydują się na tworzenie gier humorystycznych, mających na celu ukazanie symulatorów w krzywym zwierciadle, parodiując proces od momentu produkcji, aż po zaprezentowaną tematykę i zawarte funkcje. W wyniku tego powstają dzieła celowo posiadające brak jakiegokolwiek sensu rozrywkowego (np. symulator biegania, siadania, czy defekacji), tematycznie irracjonalne (np. symulator kału, kamienia czy odkurzacza), satyryczne (np. symulator Sejmu RP) bądź także komediowo-abstrakcyjne (np. wcześniej wspomniany Symulator Kozy, symulator marzeń sennych, czy gryzącego komara)