HMCS Valleyfield

HMCS Valleyfield (K329)

„Valleyfield” w latach 40.
Klasa	fregata
Typ	River
Historia
Stocznia	Morton(inne języki), Québec
Położenie stępki	30 listopada 1942
Wodowanie	17 lipca 1943
Royal Canadian Navy
Wejście do służby	7 grudnia 1943
Zatopiony	7 maja 1944
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 1310–1460 ton pełna: 1920–2180 t
Długość	całkowita: 91,8 metra 86,3 m między pionami
Szerokość	11,2 m
Zanurzenie	3,61–3,89 m
Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM 2 kotły, 2 śruby
Prędkość	20 węzłów
Zasięg	7200 Mm przy prędkości 12 węzłów
Sensory
radary Typ 271 lub 272, 291 sonary
Uzbrojenie
2 działa kal. 102 mm (2 x I) 4–6 działek plot. kal. 20 mm (4–6 x I) 1 miotacz Hedgehog 8 mbg, 2 zrzutnie bg
Załoga	140

HMCS Valleyfield (K329) – kanadyjska fregata z okresu II wojny światowej, jedna ze 135 zbudowanych jednostek typu River. Okręt został zwodowany 17 lipca 1943 roku w stoczni Morton Engineering and Dry Dock Company(inne języki) w Québec, a do służby w Royal Canadian Navy wszedł 7 grudnia 1943 roku z numerem burtowym K329. Podczas działań wojennych HMCS „Valleyfield” uczestniczył w eskorcie czterech konwojów. Jednostka została zatopiona 7 maja 1944 roku, storpedowana przez niemieckiego U-Boota U-548(inne języki) nieopodal St. John’s.

Projekt okrętu powstał na skutek konieczności budowy jednostek eskortowych przeznaczonych do ochrony konwojów o lepszych parametrach od korwet typu Flower, budowanych masowo w początkowym okresie II wojny światowej^[1]. Bazując na rozwiązaniach konstrukcyjnych tych ostatnich, inżynier William Reed zaprojektował jednostki znacznie dłuższe, szersze, wyposażone w siłownię o większej mocy z dwiema śrubami (lecz nadal była to maszyna parowa, znacznie tańsza od nowocześniejszych turbin parowych), co w konsekwencji spowodowało wzrost zasięgu, dzielności morskiej, prędkości i ilości przenoszonego uzbrojenia^[1][2]. Wykorzystanie cywilnych metod budowy i podzespołów dało możliwość masowej i taniej produkcji okrętów nawet w małych stoczniach, w wyniku czego powstało aż 135 fregat typu River^[1]. Nowy typ jednostki zwalczania okrętów podwodnych był pierwszym, który został sklasyfikowany jako fregata^[2].

HMCS^[a] „Valleyfield” zbudowany został w stoczni Morton Engineering and Dry Dock Company(inne języki) w Québec^[3][4]. Stępkę okrętu położono 30 listopada 1942 roku, a zwodowany został 17 lipca 1943 roku^[5] [6][b].

Okręt był oceaniczną fregatą, przeznaczoną głównie do zwalczania okrętów podwodnych^[7]. Długość całkowita wynosiła 91,8 metra (86,3 metra między pionami), szerokość 11,2 metra i zanurzenie maksymalne 3,89 metra^[5] [7]. Wyporność standardowa wynosiła pomiędzy 1310 a 1460 ton, a pełna 1920–2180 ton^[5] [7]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM, do których parę dostarczały dwa trójwalczakowe kotły Admiralicji^[5] [7]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 20 węzłów^[5] [7]. Okręt zabierał maksymalnie zapas 646 ton mazutu, co zapewniało zasięg wynoszący 7200 Mm przy prędkości 12 węzłów (lub 5400 Mm przy prędkości 15 węzłów)^[5] [8].

Uzbrojenie artyleryjskie jednostki składało się z dwóch pojedynczych dział uniwersalnych kal. 102 mm (4 cale) QF HA Mark XIX L/40^[5] [7]. Uzbrojenie przeciwlotnicze składało się z 4–6 pojedynczych działek automatycznych Oerlikon kal. 20 mm Mark II/IV L/70^[5] . Broń ZOP stanowiły: miotacz Hedgehog oraz osiem miotaczy i dwie zrzutnie bomb głębinowych (z łącznym zapasem do 150 bg)^[5] . Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radary Typ 271 lub 272, 291 oraz sonary^[5] .

Załoga okrętu składała się z 140 oficerów, podoficerów i marynarzy^[5] [7][c].

Okręt wszedł do służby w Royal Canadian Navy 7 grudnia 1943 roku, otrzymując numer taktyczny K329^[4][6]. Podczas wojny jednostka uczestniczyła w eskorcie czterech konwojów: XB-96 (luty 1944 roku), SC-154 (marzec), ONS-32 (marzec – kwiecień) i ON-234 (kwiecień – maj)^[9] .

HMCS „Valleyfield”, płynący w eskorcie konwoju ON-234, został zatopiony rankiem 7 maja 1944 roku nieopodal St. John’s na pozycji 46°03′N 52°24′W/46,050000 -52,400000, trafiony torpedą akustyczną T-V Zaunkönig I wystrzeloną przez niemieckiego U-Boota U-548(inne języki)^[10][11]. Przełamany na pół okręt zatonął w kilka minut, a w katastrofie zginęło 125 członków załogi (korwety z Grupy Eskortowej C-1 uratowały jedynie 38 rozbitków)^[12].

• Mariusz Borowiak, Tadeusz Kasperski: U-Booty typu IX. Oceaniczna broń podwodna Hitlera. Oświęcim: Napoleon V, 2018. ISBN 978-83-7889-612-8.
• Mariusz Borowiak: Zabójcy U-Bootów. Bitwa o Atlantyk 1939-1945. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2013. ISBN 978-83-7020-471-6.
• J.J. Colledge, Ben Warlow: Ships of the Royal Navy: The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-281-8. (ang.).
• Norman Friedman: British Destroyers and Frigates: The Second World War and After. Barnsley: Seaforth Publishing, 2012. ISBN 978-184832-015-4. (ang.).
• Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
• Ivan Gogin: early River frigates (1943, 1943-1944/1944). Navypedia. [dostęp 2018-07-17]. (ang.).
• Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
• Don Kindell: Convoy Escort Movements of Royal and Dominion Navy Vessels - RIVER-CLASS FRIGATES, Part 6 of 6, Royal Canadian & Allied Navies. Naval History Homepage, 2011. [dostęp 2018-07-17]. (ang.).
• H.T. Lenton: British Escort Ships. New York: Arco Publishing Company, Inc., 1974. ISBN 0-668-03507-2. (ang.).