Hans Aumeier

Hans Aumeier
Ilustracja
SS-Sturmbannführer SS-Sturmbannführer
Data i miejsce urodzenia

20 sierpnia 1906
Amberg

Data i miejsce śmierci

24 stycznia 1948
Kraków

Przebieg służby
Lata służby

1931–1945

Formacja

SS Schutzstaffel

Odznaczenia
Krzyż Zasługi Wojennej I klasy z mieczami (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojennej II klasy z mieczami (III Rzesza) Medal Pamiątkowy 1 października 1938 Medal Pamiątkowy 13 marca 1938

Hans Aumeier (ur. 20 sierpnia 1906 w Ambergu, zm. 24 stycznia 1948 w Krakowie[1]) – zbrodniarz hitlerowski, jeden z funkcjonariuszy pełniących wysokie stanowiska w systemie niemieckich obozów koncentracyjnych w III Rzeszy oraz SS-Sturmbannführer.

Życiorys

Urodził się w miejscowości Amberg w bawarskim Górnym Palatynacie. Ukończył cztery klasy szkoły podstawowej, cztery klasy szkoły realnej i trzyletnią przyzakładową szkołę zawodową i podjął pracę jako tokarz i monter w fabryce karabinów w Ambergu. W 1923 r. Aumeier zatrudnił się w fabryce broni w Monachium, a do 1926 pracował również w fabrykach uzbrojenia w Berlinie, Bremie i Kolonii. Członkiem NSDAP Aumeier od 1 grudnia 1929 (nr legitymacji partyjnej 164755). Członek SA do sierpnia 1931, a następnie SS (numer ewidencyjny 2700) z przedziałem do 69 chorągwi SS 69 SS-Standarte w Hagen[2].

Od 15 stycznia 1934 do 30 sierpnia 1934 r. był słuchaczem w Oficerskiej Szkole Służb Administracyjnych SS (SS-Führerschule des Verwaltungsdienstes) w Dachau, a następnie mianowano go dowódcą II sotni Hundertschaft(inne języki) w parapolicyjnej formacji Pogotowia Politycznego „Bawaria” (Politische Bereitschaft „Bayern”) w Monachium. Od 15 września 1936 do 1 kwietnia 1936 r. dowodził załogą wartowniczą SS KL Dachau, a następnie mianowano go dowódcą plutonu wartowniczego w KL Esterwegen. Między 1 grudnia 1936 a 1 lipca 1937 piastował takie samo stanowisko w KL Lichtenburg. Po reformie organizacyjnej SS-Totenkopfverbände i powołaniu 3 Pułku SS Totenkopf „Turyngia” (3 SS-Totenkopfstandarte „Thűringen”) zabezpieczającego KL Buchenwald dowodził w tym obozie III batalionem wartowniczym SS (III SS-Wachsturmbann). Od 1 maja 1938 został przeniesiony do KL Flossenbürg i 1 lipca 1938 został w nim przeniesiony do sztabu komendantury (Kommandantur-Stab), do wydziału III – kierownictwa obozu Abteilung III – Schutzhaftlagerfűhrung, w którym piastował stanowisko zastępcy jego szefa, czyli 2 Schutzhaftlagerfűhera.

1 lutego 1942 objął funkcję szefa wydziału III – kierownictwa obozu, jako następca Karla Fritzscha w obozie macierzystym KL Auschwitz I (Auschwitz I Stammlager(inne języki)), noszącym oficjalny tytuł kierownika obozu z zastępcy jego komendanta Schutzhaftlagerführera. W czasie pełnienia tej funkcji dał się poznać jako wyjątkowo sadystyczny oficer SS, sporządzający na więźniów i zatwierdzający meldunki karne, które kończyły często się ich śmiercią. Osobiście uczestniczył ponadto w egzekucjach więźniów, ich torturowaniu i wykonywaniu na nich okrutnych kar cielesnych, w wyniku których często tracili oni życie. Tolerował ponadto katowanie więźniów przez esesmanów i tzw. więźniów funkcyjnych oraz korupcję panującą powszechnie w obozie.

Stanowisko to piastował do 18 marca 1943 i został zastąpiony na nim przez Heinricha Schwarza, kiedy to został mianowany komendantem nowo powstałego KL Riga w Rydze na Łotwie, a następnie powierzono mu taką samą funkcję w również nowo powstałym KL Vaivara Estonii. Po likwidacji tego obozu 18 września 1944 powrócił do KL Dachau. Po problemach z sądownictwem SS związanych oskarżeniami o korupcję, kradzież mienia więźniów i nadużycia władzy w czasie pobytu w KL Auschwitz został oddany do dyspozycji inspektora obozów koncentracyjnych Richarda Glücksa oraz urlopowany służbowo. Ostatecznie, w listopadzie 1944, mianowano go kierownikiem (Lagerfűhrer(inne języki)) kompleksu podobozów KL Dachau Kaufering I-XI(inne języki), a 1 lutego 1945 został przeniesiony do Norwegii w celu utworzenia i kierowania ostatnim obozem koncentracyjnym podlegającym Inspektoratowi Obozów Koncentracyjnych w Oranienburgu do Grini koło Oslo w Norwegii, który nazwano oficjalnie KL Mysen. Pozostał w nim do kapitulacji Niemiec 8 maja 1945. 11 czerwca 1945 został aresztowany przez specjalne służby brytyjskie w Terningsmoen(inne języki) koło Oslo i w sierpniu 1945 został przesłuchany i osadzony w więzieniu Akershus, a następnie przewieziono go do obozu jenieckiego w Cagle koło Londynu. Ostatecznie przekazano go amerykańskiemu wymiarowi sprawiedliwości.

Wyrokiem Amerykańskiego Trybunału Wojskowego w procesie załogi KL Dachau, odbywającym się od 15 listopada 1945 do 13 grudnia 1945 został skazany na karę śmierci. Wyroku nie wykonano ze względu na decyzję władz amerykańskich o ekstradycji go do Polski 3 maja 1937. 4 maja 1947 został przywieziony w grupie 44 niemieckich przestępców wojennych na pokładzie statku „Isar” z Lubeki do portu szczecińskiego[3], który odbył się przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Krakowie. W czasie procesu stwierdził, że „(...) postępowanie dowodowe opiera się na świadkach, którzy dzisiaj prześladują mnie swoją nienawiścią”[4]. Twierdził również, że wielokrotnie domagał się u przełożonych skierowania na front, ale jego prośby nie zostały spełnione. Wobec udowodnienia oskarżonemu całego rejestru zbrodni, został 22 grudnia 1947[5] skazany na karę śmierci przez powieszenie. Wyrok wykonano 24 stycznia 1948 w krakowskim więzieniu Montelupich[6].

Przybył do Auschwitz-Birkenau w styczniu 1942 obejmując stanowisko kierownika obozu Lagerfuhrera[7]. W hierarchii służbowej był formalnie drugą osobą po komendancie – jego zastępcą. Od 1 lutego 1942 Aumeier zajmował stanowisko Schutzhaftlagerführera w obozie. Do zakresu jego obowiązków należało dbanie o porządek w obozie, czuwanie nad wyżywieniem i ubraniem więźniów oraz doglądanie spraw dotyczących ich przymusowej pracy. Praktycznie był panem życia i śmierci więźniów. Aumeier był sadystą i okrutnikiem. Powiedział kiedyś: „Tylko zmarły więzień jest więźniem przyzwoitym”. Do okrucieństw popełnionych przez Aumeiera w Auschwitz należało między innymi: osobiste przeprowadzanie i nadzorowanie licznych egzekucji przez rozstrzelanie pod Czarną Ścianą przy bloku 11 i egzekucji przez powieszenie (m.in. na jego rozkaz 19 marca 1942 rozstrzelano 144 kobiety na dziedzińcu między blokami 10 i 11), dokonywanie selekcji więźniów, co oznaczało ich śmierć w komorach gazowych, polecanie zabijania więźniów zastrzykami fenolu oraz gorliwe współdziałanie przy masowej eksterminacji Żydów w komorach gazowych w Brzezince. Oprócz tego był odpowiedzialny za niezwykle ciężkie warunki bytowania więźniów w obozie, niewolniczą eksploatację więźniów oraz nieustanne znęcanie się nad nimi. 18 sierpnia 1943 Aumeier został usunięty ze stanowiska na wniosek komendanta Auschwitz Rudolfa Hössa ze względu na korupcję i złodziejstwo.

Został następnie przeniesiony pod rozkazy Friedricha Jeckelna, Wyższego Dowódcy SS i Policji regionu Ostland. Początkowo Aumeiera włączono do jednostki saperskiej, budującej umocnienia na obszarze Oranienbaum – Leningrad. Następnie, jako kierownik komanda budowlanego złożonego z około 7000 więźniów żydowskich, utworzył na terenie Estonii obóz koncentracyjny Vaivara i objął w nim funkcję jego komendanta. Pełnił ją od 1 października 1943 do ewakuacji obozu w sierpniu 1944. Od 20 sierpnia 1944 brał udział w walkach na froncie wschodnim w ramach batalionu policyjnego wchodzącego w skład Kampfgruppe Jeckeln. W październiku 1944 Aumeier został odwołany do dyspozycji szefa obozów koncentracyjnych Richarda Glücksa w Oranienburgu i skierowany do służby w kompleksie obozowym Dachau, jako komendant jednego z podobozów Kaufering I-XI.

Po przejściowych problemach zdrowotnych skierowany został w styczniu 1945 do okupowanej Norwegii, by utworzyć liczący około 3000 więźniów KL Mysen koło Grini, który był ostatnim obozem koncentracyjnym podlegającym pod Inspektorat Obozów Koncentracyjnych w Oranienburgu. Aumeier został jego komendantem i podlegało mu uwięziono około 3000 więźniów. 7 maja 1945 uwolnił więźniów i poddał obóz aliantom. 11 czerwca 1945 został aresztowany w mundurze SS w obozie Terningmoen(inne języki). Ujawnił swą tożsamość władzom amerykańskim. W sierpniu 1945 został przesłuchany i osadzony w więzieniu Akershus, a następnie przewieziono go do obozu jenieckiego w Cagle koło Londynu.

Okres powojenny

Już w trakcie wojny, ze względu na ogrom zbrodni, Hans Aumeier został skazany na karę śmierci wydany przez polskie podziemie. Wyrok ogłosiła 12 marca 1944 Polska Agencja Telegraficzna w Londynie. Alianci przekazali go Polsce celem osądzenia za zbrodnie popełnione w KL Flossenbürg i w KL Auschwitz. 4 maja 1947 został przywieziony w grupie 44 niemieckich przestępców wojennych na pokładzie statku „Isar” z Lubeki do portu szczecińskiego[8].

Aumeier był jednym z oskarżonych w pierwszym procesie oświęcimskim, który odbył się przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Krakowie. W czasie procesu stwierdził, że „(...) postępowanie dowodowe opiera się na świadkach, którzy dzisiaj prześladują mnie swoją nienawiścią”[9]. Twierdził również, że wielokrotnie domagał się u przełożonych skierowania na front, ale jego prośby nie zostały spełnione. Wobec udowodnienia oskarżonemu całego rejestru zbrodni, został 22 grudnia 1947[10] skazany na karę śmierci przez powieszenie. Stracono go w krakowskim więzieniu Montelupich 24 stycznia 1948[11].

Przypisy

  1. ↑ Wiadomości Bocheńskie, wiosna 2009.
  2. ↑ „Oświęcim w oczach SS”, KAW, Katowice 1985, ISBN 83-03-01024-7, s. 262.
  3. ↑ Przywieziono do Polski 44 przestępców wojennych; [w:] „Polska Zbrojna”, 6 V 1947, nr 115, s. 3; por. art. „Punkty zbiorcze dla przesiedleńców niemieckich na terenie Szczecina, 1945-19547, Punkt Zbiorczy Nr 4 w Golęcino. Ponownie stanął przed polskim sądem ([1]).
  4. ↑ Janusz Gumkowski, Tadeusz Kułakowski, „Zbrodniarze hitlerowscy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym”, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1965, s. 97.
  5. ↑ Polen – Philipps-Universität Marburg – ICWC. [dostęp 2011-06-25]. (niem.).
  6. ↑ Aleksander Lasik: Auschwitz 1940–1945, tom V. Wydawnictwo Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, 1995. ISBN 83-85047-52-2X.
  7. ↑ Janusz Gumkowski, Tadeusz Kułakowski, „Zbrodniarze hitlerowscy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym”, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1965, s. 96.
  8. ↑ Przywieziono do Polski 44 przestępców wojennych; [w:] „Polska Zbrojna”, 6 V 1947, nr 115, s. 3; por. art. „Punkty zbiorcze dla przesiedleńców niemieckich na terenie Szczecina, 1945-19547, Punkt Zbiorczy Nr 4 – Golęcino ([2]).
  9. ↑ Janusz Gumkowski, Tadeusz Kułakowski, „Zbrodniarze hitlerowscy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym”, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1965, s. 97.
  10. ↑ Polen – Philipps-Universität Marburg – ICWC. [dostęp 2011-06-25]. (niem.).
  11. ↑ Aleksander Lasik: Auschwitz 1940–1945, tom V. Wydawnictwo Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, 1995. ISBN 83-85047-52-2X.

Bibliografia

  • Aumeier, Hans. TracesOfWar. [dostęp 2021-07-17]. (ang.).
  • Cyprian Tadeusz, Sawicki Jerzy, Siedem wyroków Najwyższego Trybunału Narodowego, Poznań 1962
  • Dixon Jeremy, Commanders of Auschwitz. The SS Officers Who Ran the Largest Nazi Concentration Camp 1940–1945, Schiffer Military History, Atglen PA 2005. ISBN 0-7643-2175-7.
  • Klee Ernst: Auschwitz. Täter, Gehilfen, Opfer und was aus ihnen wurde. Personenlexikon. Frankfurt/M. 2013, s. 23. ISBN 978-3-10-039333-3.
  • Klee Ernst, Das Personenlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945, Fischer Verlag, Frankfurt am Main 2003, s. 21. ISBN 3-10-039309-0.
  • Lasik Aleksander, Biografie esesmanów, [w:] Księgi zgonów z Auschwitz, K.G. Saur, München-New Providence-London-Paris 1995, s. 255. ISBN 3-598-11273-4.
  • Lasik Aleksander, Hans Aumeier, [w:] „Biuletyn Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem”, nr 16, Warszawa 1993, s. 36–45.
  • Janusz Gumkowski, Tadeusz Kułakowski, „Zbrodniarze hitlerowscy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym”, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1965, s. 96–97.