Iľanovo

Iľanovo
Część Liptowskiego Mikułasza
Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Miasto

Liptowski Mikułasz

W granicach Liptowskiego Mikułasza

1978

Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Iľanovo”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Iľanovo”
49°03′16,6212″N 19°37′12,2880″E/49,054617 19,620080

Iľanovo – dawniej wieś na Liptowie na Słowacji w powiecie Liptowski Mikułasz, od 1978 r. dzielnica Liptowskiego Mikułasza. Liczy ok. 520 mieszkańców.

Położenie

Iľanovo leży na lewym brzegu Wagu, u północnych podnóży Niżnych Tatr, ok. 3 km na południe od centrum Liptowskiego Mikułasza. Zabudowania osiedla leżą na wysokości 620–640 m n.p.m., rozciągnięte wzdłuż potoku Iľanovianka i drogi, wiodącej z centrum miasta w głąb Iľanovskiej doliny.

Historia

Tereny Iľanova były zamieszkane przez człowieka już w czasach prehistorycznych. Pozostałości osady kultury łużyckiej z młodszej epoki brązu znaleziono na wzgórzu na zachód od zabudowań dzisiejszego osiedla. Iľanovo wzmiankowane była po raz pierwszy w 1233 r. już jako zorganizowana wieś. Nazwa pochodzi od imienia Ilja (pol. Eliasz). Należała do przodków sławnego później rodu Balazsych. W 1246 r. król Bela IV włączył ją do feudalnego „państwa” z siedzibą w Liptowskim Gródku. Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem i hodowlą, a od XVIII w. furmanieniem. W XIX w. rozwinęło się we wsi rzemiosło murarskie, a tutejsi murarze wędrowali za pracą aż do Budapesztu. Do początków XX w. utrzymało się tu domowe płóciennictwo oraz wyrób charakterystycznych chodników i kilimów z resztek materiałów, a do lat międzywojennych – wikliniarstwo.

W czasie słowackiego powstania narodowego w 1944 r. mieszkańcy aktywnie wspierali powstańców. W zimie następnego roku wieś została poważnie zniszczona w czasie długotrwałych walk pozycyjnych, jakie toczyły się tu w lutym i marcu.

W czasach socjalistycznej Czechosłowacji większość mieszkańców utrzymywała się z pracy w państwowych gospodarstwach rolnych i zakładach przemysłowych Liptowskiego Mikułasza. Odbudowana wieś, włączona w 1978 r. w skład miasta, przekształciła się w peryferyjną dzielnicę mieszkaniową o indywidualnej zabudowie.

Turystyka i rekreacja

Iľanovo jest punktem wyjściowym dwóch znakowanych szlaków trystycznych: żółtego szlak turystyczny żółty, wiodącego Iľanovską doliną na przełęcz sedlo Pod Kúpeľom oraz niebieskiego szlak turystyczny niebieski, wiodącego na Krakovą hoľę przez Poludnicę.

Na południe od centrum Iľanova znajduje się niewielki ośrodek narciarski Iľanovo-Košútovo z jednym narciarskim wyciągiem orczykowym i trasą zjazdową długości 350 m. W pobliżu niewielkie, całoroczne schronisko - Chata Nezábudka.

Bibliografia

  • Hochmuth Zdenko a kolektív: Nízke Tatry – západ. Turistický sprievodca ČSSR č. 10, wyd. Šport, Slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1982;
  • Nízke Tatry - Chopok, mapa 1:50 000, nr 122, wyd. VKÚ Harmanec, 2003, ISBN 80-8042-045-9.