Julian Kosiński
Data i miejsce urodzenia |
16 listopada 1833 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Profesor nauk medycznych | |
Specjalność: chirurgia, aseptyka | |
Alma Mater | |
Profesura |
styczeń 1869 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia |
Julian Kosiński (ur. 16 listopada 1833 w Iwoniszkach (pow. rosieński), zm. 24 marca 1914 w Warszawie[1]) – polski chirurg. Pionier antyseptyki, aseptyki i nowoczesnego rozwoju chirurgii w Polsce.
Kariera
Kosiński ukończył medycynę na Akademii Wojskowo-Lekarskiej w Petersburgu. Najpierw jako chirurg wojskowy ordynował w Oddziale Chirurgicznym Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie, następnie od stycznia 1869 był profesorem i kierownikiem Katedry Chirurgii Operacyjnej w Szkole Głównej, a później na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim.
Czasy przedlisterowskie
Julian Kosiński rozpoczął karierę w czasach przedlisterowskich, kiedy to o sukcesie zabiegu operacyjnego decydowała przede wszystkim szybkość jego wykonania, a także opanowanie techniki chirurgicznej i anatomii. Dzięki temu zyskiwano możliwość znacznego oszczędzania tkanek w polu operacyjnym. Kosiński dzięki doskonałemu opanowaniu umiejętności oszczędnego i szybkiego operowania, skracał czas w którym operowani wystawieni byli na działanie narkozy chloroformowej lub eterowej. Miało to kolosalne znaczenie, ponieważ pozwalało zapobiegać wielu powikłaniom powstającym przy dłuższym wdychaniu tych gazów. (Należy pamiętać, że w owych czasach takie powikłania jak np. zapalenie płuc, bywały śmiertelne).
Podczas wykładów dla studentów powtarzał, że chirurg nie może powiedzieć: "zrobiłem Ci operację, niech cię Bóg leczy" lecz "zrobiłem ci operację, a teraz będę cię leczyć"[2].
Chirurg pionier
Julian Kosiński był pionierem w dziedzinie antyseptyki oraz aseptyki w Polsce. Jako jeden z pierwszych w Polsce zaczął stosować opatrunki antyseptyczne sposobem Listera.
Kosiński był twórcą warszawskiej szkoły chirurgicznej. W 1877 roku jako pierwszy w Polsce i dziesiąty w Europie wykonał całkowitą laryngektomię w uśpieniu dotchawiczym. W 1884 dokonał pierwszej w Europie wschodniej operacji nefrektomii. W 1896 przeprowadził pierwszą w Polsce udaną splenektomię, a w 1897 pierwszą w Polsce oesophagostomię górną (chirurgiczne wytworzenie przetoki przełyku) w celu wydobycia ciała obcego z przełyku (przełyk był wówczas nieosiągalny dla chirurga, ponieważ nie potrafiono otwierać klatki piersiowej bez spowodowania śmiertelnej dla pacjenta odmy). Również jako pierwszy chirurg w Polsce dokonał zabiegu cholecystektomii, wykonał także resekcję jelit.
Julian Kosiński jest także autorem - pozostającej do dziś aktualnej - tezy wczesnej operacji jako jedynej szansy na wyleczenie z choroby nowotworowej (1903).
Uznanie i działalność pozaszpitalna
Za swoje zasługi otrzymał tytuł zasłużonego profesora Uniwersytetu Warszawskiego (1899).
Współzałożyciel Towarzystwa Pomocy Doraźnej i Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego. Działacz i członek honorowy Warszawskiego Towarzystwa Lekarskiego, współzałożyciel Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.
Życie prywatne
Pochodził z rodziny szlacheckiej pieczętującej się herbem Rawicz[3]. Był żonaty z Marią Teresą Salomeą (1849-1892), córką generała Aleksandra Haukego.
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (210-II-29/30)[4].
Przypisy
- ↑ Kosiński Julian, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-09-24] .
- ↑ https://web.archive.org/web/20160304045329/http://khm.cm-uj.krakow.pl/chirurgia.html DZIEJE CHIRURGII W POLSCE Katedra Historii Medycyny CM UJ MATERIAŁY SEMINARYJNE dla I i II roku z historii medycyny i stomatologii [dostęp 24.09.2012].
- ↑ http://www.sejm-wielki.pl/b/11.404.65 Genealogia potomków Sejmu Wielkiego[dostęp 05.02.2013].
- ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
Bibliografia
- Mała Encyklopedia Medycyny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979. ISBN 83-01-00200-X.
- Piotr Gembal, Krzysztof Milik, Janusz Ździebło, Jakub Kęsik, Tomasz Zubilewicz. Rys historyczny cholecystektomii otwartej i laparoskopowej. „Chirurgia Polska”, s. 97–103, 2007. Via Medica. ISSN 1507-5524. [dostęp 2012-09-24].