Kukawiczy

Nie mylić z: Kukowyczi.
Kukawiczy
Кукавічы
Куковичи
Ilustracja
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

grodzieński

Sielsowiet

Sopoćkinie

Populacja (2009)
• liczba ludności


26

Nr kierunkowy

375 1719

Tablice rejestracyjne

5

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kukawiczy”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kukawiczy”
Ziemia53°08′55″N 26°50′39″E/53,148611 26,844167
Multimedia w Wikimedia Commons

Kukawiczy (biał. Кукавічы; ros. Куковичи, Kukowiczi, pol. hist. Kukowicze[1]) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie kopylskim, w sielsowiecie Cimkowicze.

Historia

Początkowo miejscowość należała do nieświeskich Radziwiłłów, ale w 1562 r. drogą zamiany trafiła do rąk Saczkiewiczów. Następnymi właścicielami byli Zygmunt Kazanowski i jego potomkowie, następnie Tobiasz i Elżbieta Grochowscy, jezuici z Nieświeża, aż wreszcie protestancka rodzina Petrozolinów[2].

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego opisuje dwie wsie o nazwie Kukowicze leżące w gminie (wołosti) łańskiej powiatu słuckiego, przy czym druga z nich nazywana była Narucy(inne języki)[1]. Od 1775 r.[3] właścicielami majątku Kukowicze była rodzina Korwin-Petrozolinów herbu Ślepowron, z których najbardziej znany był Jan Eliasz Petrozolin(inne języki) (1850–1928), urodzony w Kukowiczach[4], dziadek Barbary Petrozolin-Skowrońskiej[5].

W 1806 r. na cmentarzu we wsi Kukowicze wybudowano murowaną unicką cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego, będącą kościołem filialnym parafii Świętej Trójcy w Sołtanowszczyznie[6]. W czasie likwidacji obrządku greckokatolickiego budynek przekazano Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Świątynię zamknięto na początku lat 30. XX w.[7].

W okresie wyprawy Napoleona na Rosję Kukowicze znalazły się w rejonie bitwy pod Ostrownem (26 lipca 1812 r.)[8].

W dwudziestoleciu międzywojennym folwark Kukowicze leżał w Polsce, w gminie Łań, w powiecie nieświeskim województwa nowogródzkiego. Ówczesne trzy wsie Kukowicze (Kukawiczy) znalazły się natomiast po drugiej stronie, ustalonej traktatem ryskim, granicy polsko-radzieckiej[9] – w sielsowiecie Wialikaja Rajouka (Rajowka Wielka), w rejonie kopylskim, najpierw w okręgu słuckim, potem w obwodzie mińskim.

Po sowieckiej stronie granicy powstały w latach 30. XX w. dwa bunkry po obu stronach cmentarza w Kukowiczach. W tutejszej zastawie Wojsk Pogranicznych służbę pełnił Andriej Kiżewatow[6].

Karczmę w Kukowiczach opisywał Kuźma Czorny[6] (1900–1944).

Ze wsi pochodzili:

  • Lamus starego dworu w Kukowiczach z 1814 r. (rys. Józef Teofil Smoliński(inne języki), 1902 r.)
    Lamus starego dworu w Kukowiczach z 1814 r. (rys. Józef Teofil Smoliński(inne języki), 1902 r.)
  • Ruiny cerkwi na cmentarzu w Kukowiczach
    Ruiny cerkwi na cmentarzu w Kukowiczach
  • Jedna z mogił rodziny Jabłońskich: grób Józefy Jabłońskiej (zm. 9 września 1886 r.)
    Jedna z mogił rodziny Jabłońskich: grób Józefy Jabłońskiej (zm. 9 września 1886 r.)
  • Mogiły rodu Korwin-Petrozolinów[10] w części rzymskokatolickiej cmentarza
    Mogiły rodu Korwin-Petrozolinów[10] w części rzymskokatolickiej cmentarza
  • Bratnia mogiła czerwonoarmistów zmarłych w miejscowym szpitalu polowym w 1944 r.
    Bratnia mogiła czerwonoarmistów zmarłych w miejscowym szpitalu polowym w 1944 r.

Przypisy

  1. ↑ a b Kukowicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 856.
  2. ↑ Усадьба и деревня Куковичи [online], dmitrij-kr.livejournal.com [dostęp 2025-01-31] (ros.).
  3. ↑ 297 KUNCOWSZCZYZNA (pow. słucki), WARSZAWA, LWÓW, CZARNIECKA GÓRA, Nieznany artysta [dostęp 2025-02-01].
  4. ↑ Zbigniew Tucholski, Petrozolin (Korwin-Petrozolin) Jan Eliasz, Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, 28 lutego 2017 [dostęp 2025-02-01].
  5. ↑ Marek Minakowski, Barbara Korwin-Petrozolin h. Ślepowron [online] [dostęp 2025-02-01].
  6. ↑ a b c А. Еременко, Куковичи [online], Globustut.by [dostęp 2025-02-01] (ros.).
  7. ↑ Кукавічы; Kukavičy; Куковичи; Kukowicze [online], 8btclubsite.wordpress.com, 4 lutego 2017 [dostęp 2025-02-01] (ros.).
  8. ↑ Krzysztof Polak, Bitwa pod Ostrownem 1812 [online], Napoleon.org.pl [dostęp 2025-02-01].
  9. ↑ Traktat pokoju z dnia 18 marca 1921 r. między Polską a Rosją i Ukrainą podpisany w Rydze dnia 8 marca 1921 roku [online], Prawo.pl [dostęp 2025-02-01]., Dz.U. z 1921 r. nr 49, poz. 300, Dz.U. z 1933 r. nr 74, poz. 541
  10. ↑ Кладбище в деревне Куковичи [online], by-mohilki.livejournal.com [dostęp 2025-02-01] (ros.).

Linki zewnętrzne