Litops
 Lithops marmorata | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
litops |
| Nazwa systematyczna | |
| Lithops N.E.Br. Gard. Chron., ser. 3, 71: 44 (1922)[3] | |
Litops, żywe kamienie (Lithops) – rodzaj sukulentów z rodziny pryszczyrnicowatych. Należy do niego ok. 40 gatunków. Zasięg tych roślin obejmuje Republikę Południowej Afryki, Namibię i Botswanę[3].
Słowo lithos pochodzi z języka greckiego i oznacza kamień. Lithops oznacza podobny do kamienia. Jest to bardzo dobre określenie tych roślin, które starają się unikać bycia zjedzonym przez zmieszanie się z okolicznymi kamieniami. Rodzaj ten został odkryty przez Williama Johna Burchella w roku 1811, który myślał, że widzi kamień o bardzo interesującym kształcie. Gdy próbował go podnieść, ku swojemu zdziwieniu odkrył, iż jest to roślina.
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny bez łodygi, nagie, wyrastają pojedynczo lub w małych grupach.
- Liście
- Zrośnięte parami w walcowaty twór, przypominający kamień (mimetyzm).
- Kwiaty
- Wyrastają ze szczeliny między liśćmi, promieniste, o białych lub żółtych płatkach.
Systematyka
Rodzaj z rodziny pryszczyrnicowatych (Aizoaceae), rzędu goździkowców (Caryophyllales) w obrębie dwuliściennych właściwych. W obrębie goździkowatych należy do podrodziny Ruschioideae plemienia Rushiae[4].
- Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa goździkowe (Caryophyllidae Takht.), nadrząd Caryophyllanae Takht., rząd goździkowce (Caryophyllales Perleb), rodzina przypołudnikowate (Aizoaceae F. Rudolphi), rodzaj litops (Lithops N.E.Br.)[5].
- Wykaz gatunków[3]
- Lithops aucampiae L.Bolus
- Lithops bella N.E.Br.
- Lithops bromfieldii L.Bolus
- Lithops burchellii (D.T.Cole) Jainta
- Lithops coleorum S.A.Hammer & Uijs
- Lithops comptonii L.Bolus
- Lithops dendritica Nel
- Lithops dinteri Schwantes
- Lithops divergens L.Bolus
- Lithops eberlanzii (Dinter & Schwantes) N.E.Br.
- Lithops euniceae (de Boer) Jainta
- Lithops francisci (Dinter & Schwantes) N.E.Br.
- Lithops fulviceps (N.E.Br.) N.E.Br.
- Lithops gesineae de Boer
- Lithops glaudinae de Boer
- Lithops gracilidelineata Dinter
- Lithops hallii de Boer
- Lithops helmutii L.Bolus
- Lithops herrei L.Bolus
- Lithops hookeri (A.Berger) Schwantes
- Lithops julii (Dinter & Schwantes) N.E.Br.
- Lithops karasmontana (Dinter & Schwantes) N.E.Br.
- Lithops lesliei (N.E.Br.) N.E.Br.
- Lithops localis (N.E.Br.) Schwantes
- Lithops marmorata (N.E.Br.) N.E.Br.
- Lithops meyeri L.Bolus
- Lithops naureeniae D.T.Cole
- Lithops olivacea L.Bolus
- Lithops optica (Marloth) N.E.Br.
- Lithops otzeniana Nel
- Lithops pseudotruncatella (A.Berger) N.E.Br.
- Lithops ruschiorum (Dinter & Schwantes) N.E.Br.
- Lithops salicola L.Bolus
- Lithops schwantesii Dinter
- Lithops verruculosa Nel
- Lithops villetii L.Bolus
- Lithops viridis H.A.Lückh.
- Lithops werneri Schwantes & H.Jacobsen
Zastosowanie
- Rośliny ozdobne – w klimacie umiarkowanym uprawiane są jako rośliny doniczkowe.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
- ↑ a b c Lithops N.E.Br., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-12-25].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
- ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Lithops według Reveala