Obwód jakucki

Obwód jakucki
Якутская область
obwód
1784–1920
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Imperium Rosyjskie

Siedziba

Jakuck

Powierzchnia

3 971 615 km²

Populacja (1897)
• liczba ludności


269 880

• gęstość

0,07 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Plan obwodu jakuckiego
Liczba okręgów

5

Mapa obwodu jakuckiego 1821

Obwód jakucki (ros. Якутская область) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego w Syberii wschodniej, utworzona ukazem Aleksandra I w 1805 przez wyłączenie istniejącego od 1784 obwodu ze składu guberni irkuckiej. Stolicą obwodu był Jakuck. Zlikwidowany w 1920.

Obwód był położony pomiędzy 54° a 73° szerokości geograficznej północnej i 103° a 171° długości geograficznej wschodniej. Graniczył od północy z Oceanem Arktycznym, na wschodzie i południowym wschodzie z obwodem nadmorskim, na południu z obwodem amurskim, na południowym zachodzie z gubernią irkucką, na zachodzie z gubernią jenisejską.

Powierzchnia obwodu wynosiła w 1897 – 3 971 615 km² (3 489 689 wiorst²), był pierwszą co do powierzchni jednostką administracyjną Imperium. Zajmował 1/3 obszaru Syberii i powierzchnią odpowiadał 2/3 powierzchni Rosji Europejskiej.

Obwód w początkach XX wieku była podzielony na 5 okręgów.

Demografia

Ludność, według spisu powszechnego 1897 – 269 880 osób – Jakutów (82,1%), Rosjan (11,3%), Tunguzów (4,3%), Jukagirów, Czukczów i Tatarów.

Ludność w okręgach według deklarowanego języka ojczystego 1897[1]

Okręg Jakuci Rosjanie Tunguzi Jukagirzy Czukcze Tatarzy
Obwód ogółem 82,1% 11,3% 4,3%
Wierchojański 81,0% 5,3% 10,5% 2,9%
Wilujski 93,0% 1,3% 5,6%
Kołymski 43,3% 17,9% 12,1% 6,7% 19,7%
Olokminski 36,4% 54,5% 2,4% 3,0%
Jakucki 90,6% 5,3% 3,2%

W kwietniu 1920, po pokonaniu przez Armię Czerwoną wojsk Białych admirała Aleksandra Kołczaka i zajęciu całej Syberii, obwod jakucki został zlikwidowany jako samodzielna jednostka administracyjna postanowieniem Syberyjskiego Komitetu Rewolucyjnego i włączony do guberni irkuckiej, w grudniu 1920 utworzono krótkotrwałą gubernię jakucką. 27 kwietnia 1922 na terytorium historycznego obwodu utworzono Jakucką Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką w składzie RFSRR. Od 1990 r. jest to autonomiczna Republika Sacha (Jakucja) w składzie Federacji Rosyjskiej.

Przypisy

Bibliografia