Peter Herbolzheimer

Peter Herbolzheimer
Ilustracja
Peter Herbolzheimer (z lewej) i Nicolae Simion
Imię i nazwisko

Peter Alexandru Herbolzheimer

Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1935
Bukareszt

Data i miejsce śmierci

27 marca 2010
Kolonia

Instrumenty

puzon wentylowy, gitara

Gatunki

jazz

Zawód

muzyk

Zespoły
The Rhythm Combination and Brass
Bundesjazzorchester
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RFN Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RFN
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Peter Alexandru Herbolzheimer (ur. 31 grudnia 1935 w Bukareszcie, zm. 27 marca 2010 w Kolonii)[1] – niemiecki puzonista, aranżer, kompozytor i bandlider jazzowy.

Życiorys

Urodził się w komunistycznej Rumunii, z której w 1951 wyemigrował razem z rodziną do Niemiec[2]. Ojciec, Harry, był Niemcem, matka, Clairette – Rumunką pochodzienia żydowskiego[3]. W Rumunii początkowo uczęszczał na prywatne lekcje, a następnie do szkoły katolickiej, z której został przeniesiony do szkoły luterańskiej dla mniejszości niemieckiej[3]. Po przyjeździe do Norymbergi chodził do tamtejszej szkoły do wakacji 1953, kiedy to w ramach wymiany uczniowskiej wyjechał do Stanów Zjednoczonych[2]. Już wówczas interesował się jazzem. Za oceanem ukończył szkołę średnią w Highland Park w stanie Michigan, ale ze względu na ograniczenia czasowe wizy turystycznej, musiał opuścić Amerykę. Chciał jednak wrócić i rozpoczął skuteczne starania o wizę imigracyjną. Uzyskał bowiem stypendium zawodowe dla projektanta w General Motors w Detroit[2]. Już za oceanem dorabiał jako nauczyciel gry na gitarze w firmie Wurlitzer, produkującej instrumenty muzyczne i szafy grające[3].

W 1957 na święta Bożego Narodzenia powrócił do Niemiec, albowiem jego przyszła żona, Gisela, nie otrzymała wizy amerykańskiej. W styczniu 1958 wziął z nią ślub[3]. Postanowił pozostać w Norymberdze i pracować w firmie ojca[3]. Ponadto przez rok studiował w miejscowym konserwatorium i zaczął grać na puzonie wentylowym, uczestnicząc w występach tzw. otwartego mikrofonu. W 1961 zdecydował zająć się wyłącznie muzyką i sformował swoją pierwszą grupę – septet[3]. Do 1964 koncertował z nią w Niemczech, Finlandii, Szwecji i Libii. Później zatrudnił się w tanecznej orkiestrze radiowej w Norymberdze. Grał też w Sender Freies Berlin Orchestra oraz znanych niemieckich zespołach Berta Kaempferta i Maxa Gregera, dla których również aranżował repertuar[2]. W 1968 otrzymał propozycję pracy dla kierującego kilkoma projektami muzycznymi saksofonisty, bandlidera i dyrygenta Hansa Kollera, i przeprowadził się z rodziną do Hamburga. W tym czasie już jako renomowany aranżer podjął decyzję o pracy wyłącznie na własne konto[3].

W 1969 założył The Rhythm Combination and Brass (RC&B), orkiestrę o oryginalnym instrumentarium z wyeksponowaną sekcję „blachy” i tylko jednym saksofonem[2]. Grali w niej muzycy z wielu krajów Europy i Stanów Zjednoczonych. RC&B często koncertowała w Niemczech i za granicą (również w Polsce m.in. na festiwalach „Jazz Jamboree” w 1975 i 1987), występowała w radiu i telewizji, oraz dokonywała licznych nagrań. Szybko stała się czołowym big-bandem Europy[3]. Jej stylistyka ewoluowała od jazz-rocka, przez jazz z elementami latynoskimi, nurt straight-ahead aż do swingowej klasyki big–bandowej[2]. Dziełem Herbolzheimera były aranżacje niemal całego repertuaru RC&B. W latach 70. jego zespół (w większości złożony z muzyków RC&B) z powodzeniem występował w telewizji publicznej ZDF i na tournées z programem „gali jazzowej” z gościnnym udziałem takich gwiazd jazzu, jak Ella Fitzgerald, Benny Goodman, Dizzy Gillespie, Clark Terry, Gerry Mulligan, Stan Getz, Nat Adderley, Esther Phillips, Gary Burton, Toots Thielemans i Albert Mangelsdorff[3]. Często pojawiał się także na międzynarodowych festiwalach jazzowych, m.in. we francuskim Antibes.

W 1972 wraz z Dieterem Reithem i Jerrym van Rooyenem stworzył muzykę na otwarcie Letnich Igrzysk Olimpijskich w Monachium. Za to i pozostałe dokonania został odznaczony w 1973 Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec[3]. W 1974 zdobył pierwszą nagrodę w Concours inernational de compossition de themes de jazz w Monako[3].

Od 1987 do 2006 był dyrektorem muzycznym Bundesjazzorchester (BuJazzO), niemieckiej młodzieżowej orkiestry jazzowej, która z czasem przerodziła się w instytucję artystyczno-edukacyjną[2]. W jej ramach prowadził m.in. warsztaty i kliniki jazzowe[3]. W 1997 – odbywając tournée w Republice Południowej Afryki – był oficjalnie delegowanym przedstawicielem Niemiec na koronację króla Lesotho Letsiego III[3]. W 2007 został dyrektorem muzycznym, aranżerem i dyrygentem European Jazz Band, z którym koncertował na europejskich tournées do 2009. Ponadto komponował i aranżował muzykę do filmów fabularnych: Das Traumhaus (1980), Abgehauen (1998) i Schtonk! (1992) oraz serialu telewizyjnego So lebten sie alle Tage (1984)[4]. Przez szereg lat pełnił obowiązki prezesa Union Deutscher Jazzmusiker (UDJ), a potem został dożywotnim prezesem honorowym związku[2]. Był także wraz żoną właścicielem wydawnictwa publikującego jego prace kompozytorskie i aranżerskie[2].

Zmarł w Kolonii, gdzie mieszkał od długiego czasu[1]. Miał 74 lata.

Muzycy RC&B

Allan Botschinsky, Philip Catherine, Art Farmer, Herb Geller, Duško Gojković, Palle Mikkelborg, Nippy Noya, Niels-Henning Ørsted Pedersen, Dieter Reith, Alex Riel, Ack van Rooyen, Bo Stief, Grady Tate, Jiggs Whigham

Wybrana dyskografia

  • 1970 Soul Condor – Certain Lions & Tigers (Polydor)
  • 1972 The MPS Rhythm Combination & Brass – My Kind Of Sunshine (MPS/BASF)
  • 1973
    • Waitaminute – Rhythm Combination & Brass – Leader: Peter Herbolzheimer (MPS/BASF)
    • Rhythm Combination & Brass – Peter Herbolzheimer – Wide Open (MPS/BASF)
  • 1974 Scenes – Peter Herbolzheimer Rhythm Combination & Brass – Live at Ronnie Scott’s Club (MPS/BASF)
  • 1976
    • Jazz Gala Concert – Jazz Gala Big Band Orchestra Conducted by Peter Herbolzheimer (Atlantic)
    • Rhythm Combination and Brass/Gustaw Brom Big Band – Jazz Jamboree 75, Vol. 1 (Muza)
  • 1977 Jazz Gala 77 – All Star Big Band (Telefunken)
  • 1978 Peter Herbolzheimer Conducted the Soft Sound Orchestra (Marifon)
  • 1988 BuJazzO 1 – Bundesjazzorchester – Peter Herbolzheimer (Deutsche Harmonia Mundi)
  • 1989 Hifi Visionen – Bundesjazzorchester – Peter Herbolzheimer (Hifi Vision)
  • 1992 BuJazzO Vol. 2 – Bundesjazzorchester – Peter Herbolzheimer (Deutsche Harmonia Mundi)
  • 1997 Colors of a Band (Mons Records)

Zestawienie wg dat wydania płyt

Odznaczenia i nagrody

  • 1973 Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
  • 1974 I nagroda w Concours inernational de compossition de themes de jazz w Monako
  • 1998 Frankfurter Musikpreis[3]
  • 2000 Jazzpreis Burghausen[3]
  • 2001 Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec

Przypisy

  1. ↑ a b Peter Herbolzheimer. allmusic.com. [dostęp 2024-11-09]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g h i Peter Herbolzheimer – Biography. peterherbolzheimer.de. [dostęp 2024-11-09]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Peter Herbolzheimer. Jazz Professional. [dostęp 2024-11-09]. (ang.).
  4. ↑ Peter Herbolzheimer w bazie IMDb (ang.)

Bibliografia

Linki zewnętrzne