Rybaczek srokaty

Rybaczek srokaty
Ceryle rudis[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Samiec podgatunku C. r. rudis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

kraskowe

Nadrodzina

Alcedinoidea

Rodzina

zimorodkowate

Podrodzina

rybaczki

Rodzaj

Ceryle[2]
Boie, 1828

Gatunek

rybaczek srokaty

Synonimy
  • Alcedo rudis Linnaeus, 1758[3]
  • Ceryle leucomelanura Reichenbach, 1851[4]
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Rybaczek srokaty[6], zimorodek srokaty (Ceryle rudis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny zimorodkowatych (Alcedinidae); jedyny przedstawiciel rodzaju Ceryle[6][7]. Nie jest zagrożony.

Zasięg występowania

Rybaczek srokaty zamieszkuje Bliski Wschód (od Azji Mniejszej po Zatokę Perską), południową i południowo-wschodnią Azję aż po południowo-wschodnie Chiny oraz Afrykę poza Saharą. Zasadniczo osiadły. Do Polski zalatywał wyjątkowo[8] (stwierdzony raz w 1859 roku nad Wisłą w okolicach Warszawy[9]).

Morfologia

Wygląd
Słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Wierzch ciała i czubek na głowie czarne o białym perełkowaniu, na białej piersi dwie czarne przepaski u samca, a u samicy jedna niepełna, spód biały (u samicy z czarnym deseniem).
Wymiary średnie
długość ciała 25–30,5 cm[10]
rozpiętość skrzydeł ok. 38 cm
masa ciała: samce 68–100 g, samice 71–110 g[10]

Ekologia

Biotop
Nad zbiornikami wodnymi zarówno słodkimi, jak i słonymi (również morskie wybrzeża). Także nad rzekami i strumieniami, na bagnach i polach ryżowych[10].
Jaja z kolekcji muzealnej
Gniazdo
W norze o głębokości 1–2 m zakończonej komorą lęgową.
Jaja
W liczbie od 1 do 7 (zazwyczaj 4–5)[10] o średnich wymiarach 30 x 23,5 mm. Inkubacja trwa 18 dni[10].
Pisklęta
Rodzą się nagie i ślepe. Początkowo karmi je samiec, ewentualnie wspomagany przez pomocnika lub pomocników, później karmieniem zajmuje się także samica. Pisklęta są w pełni opierzone po 23–26 dniach od wyklucia, po kolejnych 14 dniach mogą już polować na ryby, ale pozostają z rodzicami jeszcze przez kilka miesięcy[10].
Pożywienie
Drobne ryby, skorupiaki i duże owady wodne.

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje rybaczka srokatego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, a jej trend nie jest znany[5].

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[11].

Podgatunki

Samica podgatunku C. r. leucomelanurus
Rybaczki srokate w Botswanie

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia 5 podgatunków Ceryle rudis[7]:

  • C. r. syriacus Roselaar, 1995 – Turcja do Izraela i na wschód po południowo-zachodni Iran
  • C. r. rudis (Linnaeus, 1758) – Egipt i Afryka Subsaharyjska
  • C. r. leucomelanurus Reichenbach, 1851 – wschodni Afganistan przez Indie do południowych Chin i północnych Indochin
  • C. r. travancoreensis Whistler, 1935 – południowo-zachodnie Indie
  • C. r. insignis Hartert, 1910 – wschodnie i południowo-wschodnie Chiny, wyspa Hajnan

Podgatunek syriacus bywa przez niektórych autorów uznawany za synonim podgatunku nominatywnego, gdyż różnice między nimi są kwestionowane[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Ceryle rudis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Ceryle, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-06-26] (ang.).
  3. ↑ Pied Kingfisher (Ceryle rudis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-18)]. (ang.).
  4. ↑ D. Lepage: Pied Kingfisher Ceryle rudis. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-11]. (ang.).
  5. ↑ a b Ceryle rudis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  6. ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Cerylinae Reichenbach, 1851 - rybaczki (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-06].
  7. ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Rollers, ground rollers, kingfishers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
  8. ↑ Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2022. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2023-02-11].
  9. ↑ wynik wyszukiwania: Ceryle rudis. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2023-02-11]. (ang.).
  10. ↑ a b c d e f g P.F. Woodall: Pied Kingfisher (Ceryle rudis), version 1.0. [w:] Birds of the World (red.: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-02-11]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  11. ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne