Susan Strasberg

Susan Strasberg
Ilustracja
Susan Strasberg (1973)
Imię i nazwisko

Susan Elizabeth Strasberg

Data i miejsce urodzenia

22 maja 1938
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

21 stycznia 1999
Nowy Jork

Zawód

aktorka, pisarka

Współmałżonek

Christopher Jones
(1965–1968; rozwód)

Lata aktywności

1953–1992

Multimedia w Wikimedia Commons

Susan Elizabeth Strasberg (ur. 22 maja 1938 w Nowym Jorku, zm. 21 stycznia 1999 tamże) – amerykańska aktorka.

Nominowana do nagrody BAFTA dla najbardziej obiecującej nowej gwiazdy za rolę Millie Owens w dramacie Joshuy Logana Piknik (1955)[1], zdobyła nominację do nagrody Złotego Globu za rolę Rosanny w dramacie przygodowym Martina Ritta Przygody młodego człowieka (Hemingway’s Adventures of a Young Man, 1962)[2] na podstawie powieści Ernesta Hemingwaya.

Życiorys

Urodziła się w Nowym Jorku[3] jako córka Pauli Pearl (z domu Miller) i Lee Strasberga, założycieli słynnej szkoły aktorskiej Actors Studio[4]. Jej ojciec urodził się na terenie dzisiejszej Ukrainy, a matka w Nowym Jorku. Oboje pochodzili z rodzin żydowskich, które wyemigrowały z Europy[5]. Miała młodszego brata Johna (ur. 20 maja 1941). Dorastała wśród takich luminarzy nowojorskiej sceny jak Julie Harris, Maureen Stapleton, Marlon Brando i Walter Matthau[4], którzy byli członkami Actors Studio, gdzie jej ojciec uczył aktorstwa i reżyserii. W przeciwieństwie do swoich rówieśniczej, wcale nie marzyła o karierze aktorskiej. Uczęszczała do dziewięciu różnych szkół, w tym do Nowojorskiej Szkoły Muzyczno–Artystycznej.

Mając 14 lat otrzymała rolę Finfine w produkcji off-Broadwayowskiej Maya (1953)[6] i pojawiła się na małym ekranie w odcinku serii NBC Catch a Falling Star (1953). Jako 16–latka wystąpiła jako Julia Kapulet w odcinku serialu antologicznego NBC Kraft Television Theatre – Romeo i Julia (1954)[7]. W 1955 zadebiutowała na Broadwayu w roli Anne Frank w przedstawieniu Dziennik Anne Frank[8], za którą w 1956 zdobyła nagrodę Theatre World i była nominowana do Tony Award. Jej debiutem kinowym była rola Sue Brett w dramacie psychologicznym Vincente Minnellego Pajęczyna (The Cobweb, 1955) z Lauren Bacall. Za kreację młodej Żydówki Edith / Nicole Niepas, która prowadzi próbę ucieczki z obozu koncentracyjnego w dramacie wojennym Gillo Pontecorvo Kapo (Kapò, 1960) została uhonorowana nagrodą na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Mar del Plata.

W 1955 była na okładce magazynów „Life” i „Newsweek”. W 1968 wspólnie z Nathalie Delon znalazła się na okładce singla włoskiego pianisty jazzowego Giorgio Gasliniego Le Sorelle[9].

Napisała autobiografię Bittersweet (1980)[10] i bestsellerową wspomnieniową książkę Marilyn and Me: Sisters, Rivals, Friends (1992)[11] o swej długoletniej przyjaźni z Marilyn Monroe[4].

25 września 1965 w Las Vegas zawarła związek małżeński z aktorem Christopherem Jonesem[12]. Mieli córkę Jennifer Robin (ur. 14 marca 1966)[13], która urodziła się z wadą wrodzoną[14]. W marcu 1968 doszło do rozwodu z powodu niezrównoważenia psychicznego męża[15].

W połowie lat 90. u Strasberg zdiagnozowano raka piersi[16]. Chociaż uważa się, że jest w remisji, zmarła 21 stycznia 1999 na tę chorobę w swoim domu w Nowym Jorku w wieku 60 lat[17][18].

Filmografia

Filmy

Seriale

Przypisy

  1. ↑ Susan Strasberg. awards.bafta.org. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  2. ↑ Susan Strasberg. GoldenGlobes.org. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  3. ↑ Susan Strasberg. Rotten Tomatoes. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  4. ↑ a b c Strasberg, Susan (1938–1999). Encyclopedia.com. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  5. ↑ C.S.: Susan Strasberg (1938–1999). Find a Grave. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  6. ↑ Susan Strasberg. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  7. ↑ Susan Strasberg Biography (1938–1999). Film Reference. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  8. ↑ Susan Strasberg (1938–1999). Internet Broadway Database. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  9. ↑ Giorgio Gaslini – Le Sorelle. Discogs. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
  10. ↑ Susan Strasberg: Bittersweet. G. P. Putnam’s Sons, 22 maja, s. 285. ISBN 978-0399124471.
  11. ↑ Susan Strasberg: Marilyn and Me: Sisters, Rivals, Friends. G. P. Putnam’s Sons, 1992, s. 288. ISBN 978-0385403306.
  12. ↑ Christopher Jones (1941–2014) w bazie IMDb (ang.)
  13. ↑ Jennifer Jones Strasberg w bazie IMDb (ang.)
  14. ↑ Tom Vallance, Culture: Obituary: Susan Strasberg, „The Independent”, 24 stycznia 1999 [dostęp 2025-02-03] (ang.).
  15. ↑ Susan Strasberg, A Child Born Under a Square, „People”, 5 maja 1980 [dostęp 2025-02-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
  16. ↑ Ronald Bergan, Susan Strasberg Obituary, „The Guardian”, 24 stycznia 1999 [dostęp 2025-02-03] (ang.).
  17. ↑ Robert W. Welkos, Susan Strasberg; Stage, Film Actress, Daughter of Famed Acting Teacher, „Los Angeles Times”, 23 stycznia 1999 [dostęp 2025-02-03] (ang.).
  18. ↑ Mel Gussow, Susan Strasberg, 60, Actress Lauded in 'Anne Frank,' Dies, „The New York Times”, 23 stycznia 1999 [dostęp 2025-02-03] (ang.).

Bibliografia

  • Don Prince. Susan Strasberg, czyli kariera niebanalna. „Film”. nr 10 (692/XVII), s. 13, 11 marca 1962. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  • Joshua Logan: Movie Stars, Real People and Me. Bantam Doubleday Dell, 1978, s. 7. ISBN 978-0-440-06258-5.
  • Nekrolog: Susan Strasberg. „Film”. nr 3 (2366/XXXIX), s. 19, marzec 1999. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Linki zewnętrzne