Swoboda (Augustów)

Swoboda
Część miasta Augustowa
Ilustracja
Mostek przy śluzie Swoboda
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

augustowski

Miasto

Augustów

Data założenia

XVIII w.

W granicach Augustowa

1 stycznia 1973[1]

SIMC

0977605

Kod pocztowy

16-300

Tablice rejestracyjne

BAU

Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Swoboda”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Swoboda”
Ziemia53°51′58″N 23°08′40″E/53,866111 23,144444
Multimedia w Wikimedia Commons
Staw Swoboda

Swoboda – część administracyjna Augustowa[2], do 1973 samodzielna wieś[3].

Położenie

Swoboda leży ok. 11 km w linii prostej od centrum Augustowa na północno-wschodnim skraju miasta[4]. Otoczona jest lasami Puszczy Augustowskiej.

W Swobodzie znajduje się śluza Swoboda, wybudowana w latach 1826-1827 pod kierunkiem Jana Pawła Lelewela, będąca częścią Kanału Augustowskiego. Śluza wraz z całym kanałem wpisana jest do rejestru zabytków[5] i stanowi pomnik historii[6]. Od północy śluza połączona jest kilkusetmetrowym przekopem z Jeziorem Studzienicznym. Obok śluzy położone jest obejście śluzowego z drewnianym domem z 1921. Przy śluzie leży też niewielkie jeziorko nazywane Staw Swoboda lub Ślepe wraz z bindugą, służącą dawniej do przygotowywania i składowania drewna spławianego kanałem. Ze wschodniej części jeziorka wypływa najdłuższy sztucznie przekopany odcinek Kanału Augustowskiego, tzw. Kanał Czarnobrodzki, o długości prawie 8 km. Łączy on dorzecza Wisły i Niemna. Wzdłuż kanału biegnie dawna droga holownicza, którą do 1953 poruszały się konie ciągnące spławiane drewno.

W Swobodzie znajduje się stanica PTTK czynna od czerwca do września[7]. Na południe od Swobody rozciąga się rezerwat przyrody Stara Ruda[8].

Przez Swobodę przebiegają szlaki turystyczne:

Swoboda była celem wycieczek przynajmniej od lat 30. XX w. Nad jeziorkiem zbudowane były już wtedy proste ławy i stoły, umożliwiające odpoczynek[11].

Nazwa Swoboda pochodzi prawdopodobnie od nazwiska gajowego, który miał tu siedzibę w końcu XVIII w. Według tradycji nazwa wywodzi się od więźniów, którym obiecano wolność za pracę przy budowie trudnego odcinka kanału. Jednak w rzeczywistości więźniowie nie byli zatrudniani przy budowie, prace wykonywali tylko najemni robotnicy.

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  2. ↑ Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2012-05-25].
  3. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  4. ↑ Mapa Google. [dostęp 2012-05-26].
  5. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025.
  6. ↑ Dz.U. z 2007 r. nr 86, poz. 572
  7. ↑ Swoboda. Baza Turystyczna PTTK. [dostęp 2012-06-03].
  8. ↑ Geoportal. [dostęp 2012-06-03].
  9. ↑ Trasa rowerowa wokół jezior augustowskich. Baśniowa Suwalszczyzna. [dostęp 2012-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  10. ↑ Wokół Jeziora Białego i Studzienicznego. Augustów - Oficjalna strona miasta. [dostęp 2012-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-10)].
  11. ↑ Pojezierze Augustowskie-Suwalskie. Przewodnik krajoznawczy i turystyczno-letniskowy. Augustów: Komitet Obyw. Poj. Augustowsko-Suwalskiego, 1936, s. 163.

Bibliografia

  • Irena Batura, Wojciech Batura: Po Ziemi Augustowskiej. Przewodnik dla turysty i wczasowicza. Suwałki: Wydawnictwo "Hańcza", 1993, s. 69-71, 158-159. ISBN 83-900828-3-7.


Osiedla i części Augustowa
Części miasta
(TERYT)
Inne osiedla

Herb Augustowa