Szarłata (województwo pomorskie)
wieś | |
![]() Kapliczka | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2007) |
132 |
Strefa numeracyjna |
58 |
Kod pocztowy |
83-305[2] |
Tablice rejestracyjne |
GKA |
SIMC |
0169762 |
Położenie na mapie gminy Przodkowo ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu kartuskiego ![]() | |
![]() |
Szarłata (kaszub. Szarlota) – wieś w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Przodkowo[3], na Kaszubach.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Krajobraz charakteryzuje się rzeźbą polodowcową – występują tu liczne pagórki morenowe (moreny czołowe), duże różnice względnej wysokości terenu, wytopiska polodowcowe, wrzosowiska i torfowiska.
W odległości 2–4 km znajdują się dwa jeziora: Jezioro Czarne i Jezioro Białe, kąpielisko miasta Kartuzy. Wieś posiada rozproszoną zabudowę.
Integralne części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0169779 | Bagniewo | część wsi |
0169785 | Bielawy | część wsi |
0169791 | Brzeziny | część wsi |
0169800 | Czarna Huta | część wsi |
0169816 | Gliniewo | część wsi |
0169822 | Masłowo | część wsi |
0169839 | Stanisławy | część wsi |
Historia
Od pierwszej połowy listopada 1906 r. do co najmniej 7 maja 1907 r. w miejscowej szkole elementarnej trwał strajk dzieci przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim. Z uczestników strajku znane są nazwiska następujących dzieci: Lewińscy, Szelkowie, Śnikowscy. Strajk był elementem znacznie większej akcji biernego oporu wobec pruskich władz szkolnych, która na przełomie 1906 i 1907 r. objęła ponad 460 (!) szkół w prowincji Prusy Zachodnie, czyli przedrozbiorowe Pomorze Gdańskie, Powiśle, ziemię chełmińską i ziemię lubawską oraz część Krajny. Inspiracją dla strajków pomorskich były wcześniejsze działania dzieci w prowincji wielkopolskiej, ze słynnym strajkiem we Wrześni (1901) na czele[6].
Szkołę przebudowano w latach 1981–1983. Obecnie bryła budynku całkowicie odbiega od formy pierwotnej. Na uwagę zasługuje jednak fakt pozostawienia oryginalnych fundamentów i podmurówki, wykonanych z bloków granitu.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134446
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1226 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-03-13].
- ↑ Obwieszczenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 4 sierpnia 2015 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2015 r. poz. 1636).
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ L. Burzyńska-Wentland, Strajki szkolne w Prusach Zachodnich w latach 1906−1907, Gdańsk 2009, s. 218.
Linki zewnętrzne
- Szarłata, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 799 .