Ténoch Huerta

Ténoch Huerta
ilustracja
Imię i nazwisko

José Tenoch Huerta Mejía

Data i miejsce urodzenia

29 stycznia 1981
Ecatepec de Morelos

Zawód

aktor

Multimedia w Wikimedia Commons

Ténoch Huerta, właśc. José Tenoch Huerta Mejía (ur. 29 stycznia 1981 w Ecatepec de Morelos) – meksykański aktor filmowy i telewizyjny. Odtwórca roli współtwórcy kartelu z Guadalajary Rafaela Caro Quintero w serialu Narcos: Meksyk i Namora w filmie Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu. Wystąpił też m.in. w filmie Dorwać gringo[1]. Laureat oraz czterokrotnie nominowany do meksykańskiej nagrody Ariel[2].

Życiorys

Huerta ma pochodzenie rdzenne – jego prababcia ze strony matki pochodziła z grupy etnicznej Nahua, a praprababcia ze strony ojca z Purepeczów[3][4]. Zadebiutował w roli aktora drugoplanowego w filmie Asi del precipicio (2006). W 2009 roku pojawił się w filmie Cary'ego Joji Fukunagi Ucieczka z piekła w roli Li'l Mago, członka gangu Mara Salvatrucha, przywódcy jego frakcji z Tapachuli. W 2018 roku wcielił się w rolę Rafaela Caro Quintero w serialu Narcos: Meksyk produkcji Netflixa. W 2021 roku zagrał rolę Juana w filmie Noc oczyszczenia: Żegnaj Ameryko u boku swojego kolegi z Narcos: Meksyk, Alejandra Eddy. W 2022 roku podczas prezentacji filmu Black Panther: Wakanda w moim sercu na Comic-Conie w San Diego ujawniono, że Huerta dołączył do obsady, aby zagrać Namora, króla Talokanu, wywodzącego się z jukatańskich Majów[5][6]. W 2023 roku Tenoch Huerta został obsadzony w roli Juana Preciado w filmowej adaptacji powieści Pedro Páramo w reżyserii Rodriga Prieto. Film oparty na powieści Juana Rulfo miał swoją światową premierę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto we wrześniu 2024 roku, zaś w listopadzie tego samego roku na Netflixie[7].

Działalność antyrasistowska

Tenoch Huerta jest aktywistą antyrasistowskim, do czego przyczyniły się jego osobiste doświadczenia z rasizmem i systemową dyskryminacją. Huerta współpracował z Poder Prieto, meksykańskim kolektywem dążącym do zmiany społecznego postrzegania osób o ciemnej karnacji. Grupa postawiła sobie za cel m.in „odzyskanie” terminu prieto (który tradycyjnie był obelgą rasową), poprzez ponowne zdefiniowanie terminu i nadanie mu pozytywnego kontekstu. W 2022 roku Huerta wydał książkę Orgullo Prieto[8]. W tym samym roku Huerta przemawiał na Światowym Forum przeciwko Rasizmowi i Dyskryminacji UNESCO, jego współpraca z tą organizacją trwała jeszcze w 2023 roku[9][10]. Przemawiał też na spotkaniu zwołanym przez Grupę Roboczą ds. Antyrasizmu Organizacji Narodów Zjednoczonych, zorganizowanego z okazji 75. rocznicy Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka[11] .

Wybrana filmografia

  • Podłącz się (Sleep Dealer) (2008) – David Cruz
  • Ucieczka z piekła (Sin nombre) (2009) – Lil' Mago
  • Piekło (El infierno) (2010) – Diabeł
  • Dorwać gringo – Carlos
  • Proszę odsunąć się od drzwi (2013) – Ricardo Sr.
  • Güeros (2014) – Sombra
  • Syn monarchów (2020) – Mendel
  • Noc oczyszczenia: Żegnaj Ameryko (2021) – Juan
  • Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu (2023) – Namor
  • Pedro Páramo (2024) – Juan Preciado

Przypisy

  1. ↑ Tenoch Huerta - IMDb. IMDb. [dostęp 2024-02-24]. (ang.).
  2. ↑ Tenoch Huerta - Awards - IMDb. IMDb. [dostęp 2024-02-24]. (ang.).
  3. ↑ Tenoch Huerta - Biography - IMDb. IMDb. [dostęp 2024-02-24]. (ang.).
  4. ↑ Biografía de Ténoch Huerta (Su vida, historia, bio resumida). Busca Biografías. [dostęp 2024-02-24]. (hiszp.).
  5. ↑ Corey Chichizola: Black Panther 2's Namor Actor Describes the 'Overwhelming' Experience Suiting up for the First Time. Cinema Blend, 2022-07-26. [dostęp 2024-12-08]. (ang.).
  6. ↑ Nojan Aminosharei: How Tenoch Huerta Transformed into Namor—and Transformed the Character in the Process. menshealth.com, 2022-10-17. [dostęp 2022-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-21)]. (ang.).
  7. ↑ Ewa Korzecka, Pedro Páramo na Netflixie. Rodrigo Prieto adaptuje meksykański klasyk [online], historia.org.pl, 10 listopada 2024 [dostęp 2024-12-08] (pol.).
  8. ↑ Do sprzedaży trafi książka Tenocha Huerty „Orgullo Prieto” [online], El Cultura, 17 listopada 2022 [dostęp 2024-12-08] (pol.).
  9. ↑ Kuntz LucíaIglesias: Global Forum against Racism and Discrimination: UNESCO paves way for Post-COVID Recovery. UNESCO. [dostęp 2023-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-25)]. (ang.).
  10. ↑ Story Students meet with activists at UNESCO to lead the fight against racism. UNESCO. [dostęp 2023-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-19)]. (ang.).
  11. ↑ Alyssa Shotwell: 'Black Panther's Tenoch Huerta Gets the Final Word on 'Forced Inclusion' Accusations at the United Nations. themarysue.com, 2023-03-28. [dostęp 2024-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-09)].

Linki zewnętrzne