Tobi Amusan

Tobi Amusan

Data i miejsce urodzenia	23 kwietnia 1997 Ijebu-Ode
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Nigeria Mistrzostwa świata złoto Eugene 2022 bieg na 100 m przez płotki Mistrzostwa Afryki złoto Asaba 2018 bieg na 100 m przez płotki złoto Asaba 2018 sztafeta 4 × 100 m złoto Saint-Pierre 2022 bieg na 100 m przez płotki złoto Saint-Pierre 2022 sztafeta 4 × 100 m złoto Duala 2024 sztafeta 4 × 100 m Igrzyska afrykańskie złoto Brazzaville 2015 bieg na 100 m przez płotki złoto Rabat 2019 bieg na 100 m przez płotki złoto Akra 2023 bieg na 100 m przez płotki złoto Akra 2023 sztafeta 4 × 100 m Igrzyska Wspólnoty Narodów złoto Gold Coast 2018 lekkoatletyka (bieg na 100 m przez płotki) złoto Birmingham 2022 lekkoatletyka (bieg na 100 m przez płotki) złoto Birmingham 2022 lekkoatletyka (sztafeta 4 × 100 m) brąz Gold Coast 2018 lekkoatletyka (sztafeta 4 × 100 m)
Multimedia w Wikimedia Commons

Tobi Amusan, właśc. Oluwatobiloba Ayomide Amusan (ur. 23 kwietnia 1997 w Ijebu-Ode^[1]) – nigeryjska lekkoatletka specjalizująca się w biegach sprinterskich i płotkarskich.

W 2013 zdobyła srebro mistrzostw Afryki juniorów młodszych na dystansie 200 metrów oraz została zdyskwalifikowana podczas półfinałowego wyścigu na światowym czempionacie juniorów młodszych w Doniecku. Złota medalistka juniorskich mistrzostw Afryki (2015). W tym samym roku stanęła na najwyższym stopniu podium igrzysk afrykańskich w Brazzaville.

30 kwietnia 2016 w El Paso przebiegła dystans 100 metrów przez płotki w czasie 12,83. Wynik ten jest lepszy od aktualnego rekordu świata juniorów, jednakże nie został ratyfikowany z powodu braku kontroli antydopingowej po rozgrywanych zawodach^[2].

Półfinalistka igrzysk olimpijskich w Rio de Janeiro (2016) oraz mistrzostw świata w Londynie (2017). Zdobywczyni dwóch złotych medali mistrzostw Afryki w Asabie (bieg na 100 m p.pł. oraz sztafeta 4 × 100 m). Na igrzyskach Wspólnoty Narodów w Gold Coast zdobyła złoty medal w biegu na 100 m przez płotki i brązowy w sztafecie 4 100 m, rok później została mistrzynią igrzysk afrykańskich w Rabacie. Zajęła 4. miejsce podczas mistrzostw świata w Dosze w konkurencji biegu na 100 m przez płotki, dokładnie tę samą pozycję zajęła w finale igrzysk olimpijskich w Tokio. W 2022 została ponownie mistrzynią Afryki w tych samych konkurencjach co cztery lata wcześniej.

Zdobyła złoty medal w biegu na 100 metrów przez płotki na mistrzostwach świata w Eugene, ustanawiając w półfinale rekord świata z wynikiem 12,12 s. W finale osiągnęła jeszcze lepszy czas (12,06 s), ale przy zbyt silnym wietrze w plecy^[3][4]. Zwyciężyła w biegu na 100 metrów przez płotki i w sztafecie 4 × 100 metrów na igrzyskach Wspólnoty Narodów w Birmingham^[5]

Medalistka mistrzostw Nigerii oraz czempionatu NCAA.

Rok	Impreza	Miejsce	Konkurencja	Lokata	Wynik
2013	Mistrzostwa Afryki juniorów młodszych	Warri	bieg na 200 m	2. miejsce	24,45
			skok w dal	3. miejsce	5,52
	Mistrzostwa świata juniorów młodszych	Donieck	bieg na 200 m	półfinał	DQ[a]
2013	Afrykańskie igrzyska młodzieży	Gaborone	bieg na 100 m przez płotki	2. miejsce	13,92
2015	Mistrzostwa Afryki juniorów	Addis Abeba	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	14,26
	Igrzyska afrykańskie	Brazzaville	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	13,15
2016	Mistrzostwa świata juniorów	Bydgoszcz	bieg na 100 m przez płotki	5. miejsce	12,95
	Igrzyska olimpijskie	Rio de Janeiro	bieg na 100 m przez płotki	półfinał	12,91
2017	Mistrzostwa świata	Londyn	bieg na 100 m przez płotki	półfinał	13,04
2018	Halowe mistrzostwa świata	Birmingham	bieg na 60 m przez płotki	7. miejsce	8,05
	Igrzyska Wspólnoty Narodów	Gold Coast	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	12,68
			sztafeta 4 × 100 m	3. miejsce	42,75
	Mistrzostwa Afryki	Asaba	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	12,86
			sztafeta 4 × 100 m	1. miejsce	43,77
	Puchar interkontynentalny	Ostrawa	bieg na 100 m przez płotki	5. miejsce	12,96
			sztafeta 4 × 100 m	–	DQ
2019	Igrzyska afrykańskie	Rabat	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	12,68
	Mistrzostwa świata	Doha	bieg na 100 m przez płotki	4. miejsce	12,49
2021	Igrzyska olimpijskie	Tokio	bieg na 100 m przez płotki	4. miejsce	12,60
			sztafeta 4 × 100 m	eliminacje	43,25
2022	Mistrzostwa Afryki	Saint-Pierre	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	12,57
			sztafeta 4 × 100 m	1. miejsce	44,45
	Mistrzostwa świata	Eugene	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	12,06w[b]
	Igrzyska Wspólnoty Narodów	Birmingham	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	12,30
			sztafeta 4 × 100 m	1. miejsce	42,10
2023	Mistrzostwa świata	Budapeszt	bieg na 100 m przez płotki	6. miejsce	12,62
2024	Igrzyska afrykańskie	Akra	bieg na 100 m przez płotki	1. miejsce	12,89
			sztafeta 4 × 100 m	1. miejsce	43,05
	Mistrzostwa Afryki	Duala	sztafeta 4 × 100 m	1. miejsce	43,01
	Igrzyska olimpijskie	Paryż	bieg na 100 m przez płotki	półfinał	12,55

• Bieg na 100 metrów – 11,10 (2023)
• Bieg na 200 metrów – 22,66 (2022) / 22,60w (2017)
• Bieg na 60 metrów przez płotki (hala) – 7,75 (2024) rekord Afryki
• Bieg na 100 metrów przez płotki – 12,12 (2022) rekord świata / 12,06w (2022)

• Ayomide ‘Tobi’ Amusan. athleticspodium.com. [dostęp 2024-04-20]. (ang.).
• Profil zawodniczki na stronie World Athletics (ang.) [dostęp 6 lutego 2025].
• Tobi Amusan, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2016-05-25]  (ang.).