Ustia (obwód chmielnicki)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Populacja (2001) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+380 |
| Kod pocztowy |
32372 |
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
 48°34′12″N 26°38′38″E/48,570000 26,643889
| |
Ustia (ukr. Устя, pol. hist. Ujście) – wieś na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim, w rejonie kamienieckim, u ujścia Smotryczy do Dniestru, na brzegu którego znajduje się przystań promowa. W 2001 roku liczyła 529 mieszkańców.
Historia
Wieś została w roku 1403 darowana przez króla Władysława Jagiełłę rycerzowi Piotrowi Kaczorkowi, co wiązało się ze służbą wojskową z jedną kopią i dwoma łucznikami. Późniejszymi właścicielami byli (XVI-XVIII wiek) Ćwikłowski, Sroczyński, Czermińscy, Starzyńscy, Dębowscy, Siekierzyńscy, Kawieccy, a w XIX wieku Glinka, Regulski, Wiśniowski i Dwerniccy[1]. Po roku 1920 w granicach ZSRR, a od roku 1990 niepodległej Ukrainy.
Wieś była wielokrotnie napadana i palona przez Tatarów, a to z powodu dogodnego brodu na Dniestrze, którym ciągnęły na Pokucie i dalej, w stronę Lwowa, Zamościa i Lublina czambuły tatarskie (tzw trakt wołoski). Wojska koronne często uderzały w tym miejscu na Tatatów, np.: (Stefan Chmielecki w 1629 roku) i Turków (Kazimierz Jan Sapieha w 1694)[2].
Pod koniec XIX wieku z przystani we wsi w powiecie kamienieckm[3] kursował przez Dniestr prom parowy. W miejscowości znajdowały się karczma i szkoła oraz wybudowana w roku 1866 cerkiew św. Paraskewy, która zastąpiła starą, drewnianą, wzmiankowaną już w roku 1565[1].
W roku 1923 we wsi założono artel (spółdzielnię produkcyjną) „Snip”.
Za uzyskanie w latach 1937-1939 wysokich plonów (15 cetnarów ziarna z hektara) miejscowy kołchoz „Czerwonyj Żowteń” został zaproszony do udziału we wszechzwiązkowej wystawie kołchoźników w 1939 i 1940 roku[4].
22 czerwca 1986 roku we wsi wzniesiono pomnik Mykoły Budniaka (1961-1981), pochodzącego ze wsi żołnierza, który zginął w Afganistanie.
Urodzeni
W Ujściu urodził się abp Jerzy Józef Szembek[5].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b A.J. Rolle, Zameczki podolskie..., s.79.
- ↑ Zbiór pamiętników historycznych o dawney Polszcze...
- ↑ Ujście 1.), wś, pow. kamieniecki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 831.
- ↑ Історія міст і сіл Української РСР..., s.363-364.
- ↑ † Ks. Metropolita mohylowski Jerzy hr. Szembek. „Gazeta Lwowska”. Nr 180, rok 95, s. 2, 1905-08-09. [dostęp 2014-11-18].
Bibliografia
- Antoni Józef Rolle: Zameczki podolskie na kresach multańskich. T. III: Żwaniec, Paniowce, Czarnokozińce, Bar, Mohylów, Szarogród. Warszawa: nakładem Gebethnera i Wolffa, 1880, s. 79–90.
- Zbiór pamiętników historycznych o dawnéy Polszcze, z rękopismów tudzież dzieł w różnych językach o Polscze wydanych. T. VI. Lwów: 1833.
- Історія міст і сіл Української РСР: Хмельницька область. 1971. (ukr.).
Linki zewnętrzne
- Uście (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 831.