Wilgotne lasy tropikalne w Queensland

Wilgotne lasy tropikalne w Queensland[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Szczyt Thornton Peak w Daintree National Park (2006)
Państwo

 Australia

Stan

 Queensland

Typ

przyrodniczy

Spełniane kryterium

VII, VIII, IX, X

Numer ref.

486

Region[b]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1988
na 12. sesji

Położenie na mapie Queenslandu
Mapa konturowa Queenslandu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wilgotne lasy tropikalne w Queensland”
Położenie na mapie Australii
Mapa konturowa Australii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Wilgotne lasy tropikalne w Queensland”
17,6710°S 145,7050°E/-17,671000 145,705000
Multimedia w Wikimedia Commons
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Wilgotne lasy tropikalne w Queensland (ang. Wet Tropics of Queensland) – obszar na północno-wschodnim wybrzeżu Australii w stanie Queensland o długości około 450 km, mający powierzchnię 893 453 ha, porośnięty głównie tropikalnymi lasami deszczowymi[1], wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1988 roku.

Położenie

Obszar leży na północno-wschodnim wybrzeżu Australii w stanie Queensland o długości około 450 km, ma powierzchnię 893 453 ha[1]. Teren jest zamieszkiwany przez ponad 20 tysięcy rdzennych mieszkańców[2], należących do co najmniej 20 plemion i 120 klanów[2].

Środowisko przyrodnicze

Obszar jest bardzo zróżnicowany – występują tu duże połacie lasów poprzecinane m.in. dzikimi rzekami z wodospadami, wąwozami oraz nadmorskie plaże[1].

Na chronionym obszarze rosną głównie tropikalne lasy deszczowe[1] rosnące od czasów Gondwany[1], stanowiące relikty wielkiego lasu gondwańskiego, który pokrywał obszar Australii i część Antarktyki około 50-100 mln lat temu[1] (lasy te są starsze od puszczy amazońskiej o 80 mln lat[3]). W rejonie Hinchinbrook Channel rosną namorzyny, jedne z najbardziej rozległych w tym rejonie[1]. Występują także lasy zawsze zielone twardolistne[1]. Obszar jest stosunkowo mało przekształcony przez człowieka, pomimo m.in. terenów pogórniczych i dróg oraz wykorzystania nizinnych lasów na potrzeby rolnictwa, większość terenu nie jest zdegradowana[1].

W klasyfikacji ekoregionów według World Wide Fund for Nature (WWF) odpowiada obszarowi AA0117 Queenslandzkie lasy deszczowe(inne języki) (Queensland tropical rain forests)[4].

Fauna i flora

Teren zamieszkują liczne prymitywne, archaiczne, endemiczne i reliktowe gatunki zwierząt i roślin, m.in. torbacze[1]. Występuje tu ponad 3000 gatunków roślin naczyniowych z 224 rodzin (w tym dwóch endemicznych), z czego 576 gatunków i 44 rodzaje stanowią endemity[1]. Wykazano występowanie 107 gatunków ssaków, w tym 11 gatunków endemicznych[1], zaobserwowano 368 gatunków ptaków, z czego 11 to gatunki endemiczne[1], m.in. kazuary[1]. Występuje tam 113 gatunków gadów, z czego 24 gatunki są endemiczne[1]. Spośród płazów zarejestrowano 51 gatunków, w tym 22 endemiczne[1]. Przyroda tego obszaru jest nadal badana, wciąż są odkrywane nowe gatunki[2].

Historia ochrony

Aby zapobiec utracie siedlisk, w 1987 roku zakazano wycinki drzew na obszarze Wet Tropics[1]. Teren został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1988 roku jako obszar o „wyjątkowej powszechnej wartości” (ang. outstanding universal value)[2], który spełniał cztery kryteria wpisu (VII, VIII, IX i X)[1][2]. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznała ten obszar za drugi najistotniejszy pod względem niezastępowalności obiekt na tejże liście[2]. Dzięki rządowemu dokumentowi Environment Protection and Biodiversity Conservation Act 1999(inne języki) wszystkie obszary z listy światowego dziedzictwa UNESCO na terenie Australii zyskały dodatkową ochronę, gdyż każde działanie, które mogłoby wpłynąć na kondycję chronionych terenów musi zostać zaakceptowane przez odpowiedniego ministra[1]. W 2012 roku australijski rejestr National Heritage List(inne języki) uwzględnił także kulturowe walory regionu, takie jak: tradycje rdzennych mieszkańców, ich umiejętności w przygotowywaniu jedzenia, w tym ich znajomość roślin trujących[2].

Obszary chronione

Ponad 87% obszaru objętego wpisem UNESCO obejmuje ochrona jako: parki narodowe, conservation parks(inne języki), lasy państwowe, rezerwaty leśne[5]. Najpopularniejsze obszary chronione to[5]:

Galeria

  • Kalkajaka National Park
    Kalkajaka National Park
  • Tully Gorge National Park
    Tully Gorge National Park
  • Kurrimine Beach National Park
    Kurrimine Beach National Park
  • Kuranda National Park
    Kuranda National Park
  • Wallaman Falls w Girringun National Park
    Wallaman Falls w Girringun National Park
  • Girramay National Park
    Girramay National Park
  • Daintree National Park
    Daintree National Park
  • Barron Falls w Barron Gorge National Park
    Barron Falls w Barron Gorge National Park
  • Clump Mountain National Park
    Clump Mountain National Park

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s UNESCO World Heritage Centre, Wet Tropics of Queensland [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-12-28] (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g Wet Tropics, [w:] Department of Environment and Science [online], Parks and forests | Department of Environment and Science, Queensland, 2 grudnia 2009 [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  3. ↑ Gincy Alphonse, Facts About The Wet Tropics Of Queensland You Ll Love | Kidadl [online], kidadl.com [dostęp 2023-01-02] (ang.).
  4. ↑ Wildfinder Database. WWF. [dostęp 2022-02-14].
  5. ↑ a b Wet Tropics parks, [w:] Department of Environment and Science [online], Parks and forests | Department of Environment and Science, Queensland, 9 maja 2012 [dostęp 2022-12-29] (ang.).