Wincentów (powiat konecki)
wieś | |
![]() Wjazd do Wincentowa od strony południowej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2023) |
299[2] |
Strefa numeracyjna |
41 |
Kod pocztowy |
26-200[3] |
Tablice rejestracyjne |
TKN |
SIMC |
0244446[4] |
Położenie na mapie gminy Końskie ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu koneckiego ![]() | |
![]() |
Wincentów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Końskie[5][4][6].
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.
Według publikacji „Tabella miast, wsi, osad, Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi” (tom II z 1827 r.), Wincentów jako własność prywatną zamieszkiwały 24 osoby w 4 budynkach mieszkalnych[7]. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” (tom XIII z 1893 r.), podaje że w Wincentowie było wówczas 11 domów, 67 mieszkańców, 119 morgów dworskich i 15 morgów włościańskich, a wieś określona była mianem „Wincentów Grabkowskich”[8] (wcześniej określana mianem „Wincentów Małachowskich” posiadała 5 domów, 23 mieszkańców, 1 mórg dworski, 72 morgi włościańskie i wchodziła w skład dóbr Końskie[9]).
Według „Skorowidza miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej” (tom III z 1925 r.), opracowanego na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, w Wincentowie znajdowały się 23 budynki mieszkalne. Wincentów zamieszkiwały wtedy 132 osoby, w tym 63 mężczyzn i 69 kobiet. Wszystkie 132 osoby z Wincentowa, były w ówczesnym czasie wyznania rzymskokatolickiego[10].
8 listopada 1944 r. około godziny 21 w granicach miejscowości miała miejsce Bitwa pod Wincentowem. 550-osobowy wówczas oddział, uchodząc kolejnej obławie, wpadł w niemiecką zasadzkę przy przekraczaniu szosy Końskie - Kielce między wsiami Brody i Wincentów (partyzanci 25 Pułku Piechoty Armii Krajowej pod dowództwem mjr. Rudolfa Majewskiego (ps. „Roman”, nast. „Leśniak”)). Ponad 350 partyzantów, w tym większość oddziału por. Adolfa Dawida Plicha (ps. „Pistolet”, nast. „Góra”, nast. „Dolina”), przebiło się na drugą stronę szosy, ale ponad 200 się to nie udało. Część rozproszyła się, a część dołączyła do oddziałów z rozformowanego już pułku. Bitwa pod Wincentowem była bowiem ostatnią bitwą pułku. Następnego dnia jednostka została rozwiązana. Dowódca większość żołnierzy zdemobilizował, a z pozostałych stworzył mniejsze oddziały, które miały działać samodzielnie. W 1996 r. w miejscu zdarzenia został usytuowany kamienny obelisk z tablicą upamiętniający bitwę[11].
Od 1995 r. miejscowość znajduje się na terenie Konecko-Łopuszniańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu[12].
W 1996 r. i 1997 r. na terenie Wincentowa jak i sąsiednich miejscowości miały miejsca prace archeologiczne, podczas których w Wincentowie utworzono 2 stanowiska archeologiczne świadczące o śladach osadnictwa (w centralnej i północno-wschodniej części miejscowości). Podczas prac w Wincentowie odnaleziono 1 odłupek krzemienny z neolitu/epoki brązu i 1 fragment ceramiki (kultura trzciniecka). W granicach Wincentowa z Gatnikami odnaleziono dodatkowo 2 fragmenty ceramiki z epoki brązu (kultura łużycka), a w granicach Wincentowa z Nowym Dziebałtowem odnaleziono dodatkowo 1 fragment ceramiki z epoki brązu (kultura trzciniecka), świadczące o śladach osadnictwa oraz 4 fragmenty ceramiki z wczesnej epoki brązu (kultura trzciniecka), świadczące o obecności osady[13].
W Wincentowie przy drodze wojewódzkiej nr 728, za wsią w kierunku miejscowości Gatniki, znajduje się zabytkowa figura z kamienia św. Jana Nepomucena z 1789 r. w nowej kapliczce, która to pierwotnie znajdowała się w murowanej, jednokondygnacyjnej, przydrożnej kapliczce o rzucie kwadratowym w centralnej części miejscowości, przy skrzyżowaniu na obszarze obecnego sklepu sieci Dino. W 1885 r. kapliczka najprawdopodobniej była remontowana, a w 1966-1967 uległa rozbiórce. Kapliczka posiadała kubaturę 16,5 m³, powierzchnię 9 m², ściany z kamienia i cegły, wiązania dachu drewniane, dwuspadowy dach kryty gontem, na szczycie trójkątnym płaskorzeźby (herb z datami 1789 i 1885). Nie odnotowano zniszczeń wojennych[14]. W centralnej części miejscowości znajduje się także przydrożny, murowany krzyż z 1954 r., przydrożny, metalowy krzyż w północnej części Wincentowa oraz drewniany tzw. „Zielony krzyż” w lesie we wschodniej części miejscowości.
Przez miejscowość od 2013 r. przebiega Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo. Powstanie trasy rowerowej w miejscowości związane jest z przebudową drogi wojewódzkiej nr 728 w 2013 r., podczas której rozbiórce uległo 5 domów mieszkalnych[15]. Wzdłuż tejże drogi znajdują się 4 przystanki autobusowe.
W 2015 r. w granicach Wincentowa z Gatnikami uruchomiona została stacja paliw BP z automatyczną myjnią samochodową, sklepem, altaną, a obecnie także punktem gastronomicznym Wild Bean Cafe[16].
W miejscowości od 2020 r. działa Koło Gospodyń Wiejskich „ALEBABKI” w Wincentowie[17].
W 2023 r. w Wincentowie zostały nadane nazwy ulic, tj. Kaszmirowa, Aksamitna, Jedwabna, Lniana, Konopna, Satynowa i Atłasowa[18].
W miejscowości 24 sierpnia 2024 r. oddana do użytku została nowo wybudowana świetlica wiejska[19]. Na placu wiejskim oprócz świetlicy znajduje się także plac zabaw, siłownia plenerowa, boisko sportowe i altana wiejska.
W 2024 r. w Wincentowie został uruchomiony supermarket sieci Dino[20].
Wincentów należy do rzymskokatolickiej parafii św. Rafała Kalinowskiego w Dziebałtowie, należącej do dekanatu koneckiego w diecezji radomskiej, której proboszczem od 2021 r. jest ks. Jarosław Wasilewski[21].
W Wincentowie znajdują się obecnie m.in.: odlewnia żeliwa, skład materiałów budowlanych, punkt produkcji narzędzi ogrodowych i budowlanych, punkt obróbki metali, punkt produkcji mebli, skład opału, punkt mechaniki pojazdowej.
Na terenie wsi znajdują się głównie bory sosnowe i łąki z dwoma prywatnymi stawami. Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka (struga), przecinając drogę wojewódzką nr 728 w południowej części wsi.
Od 2019 r. sołtysem wsi Wincentów jest Ewa Patynowska[22].
-
Kapliczka z zabytkową figurą św. Jana Nepomucena z 1789 r.
-
Krzyż przydrożny z 1954 r. w centralnej części Wincentowa
-
Krzyż przydrożny w północnej części Wincentowa
-
„Zielony krzyż” w lesie we wschodniej części miejscowości
-
Upamiętnienie przebicia się przez pierścień wroga partyzantów AK
-
Świetlica wiejska w Wincentowie
-
Plac wiejski w Wincentowie
-
Supermarket sieci Dino w Wincentowie
-
Stacja paliw BP w granicach Wincentowa z Gatnikami
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 148266
- ↑ Miasta i Gminy Końskie. Statystyka Ludności za 2023 rok. Liczba ludności – sołectwa – wsie [dostęp 2024-09-15].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1458 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Urząd Miasta i Gminy Końskie [online] [dostęp 2022-07-22] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Policji: Tabella miast, wsi, osad, Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi z 1827 r.. [dostęp 2017-03-20].
- ↑ Wincentów 17) W. Grabowskich, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 543 .
- ↑ Wincentów 16) W. Małachowskich, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 543 .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. [dostęp 2017-01-16].
- ↑ Redakcja, Pamiętamy o bitwie w Białym Ługu - poznaj historię walk. W sobotę wyjątkowa rekonstrukcja wydarzeń z 1944 roku. [online], Echo Dnia Świętokrzyskie, 26 lipca 2019 [dostęp 2022-10-05] (pol.).
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska , Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 27 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-27] (pol.).
- ↑ https://zabytek.pl/pl/mapa?inspire_id=PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_26_MA.328&rejestr=ewidencja-zabytkow
- ↑ https://zabytek.pl/pl/obiekty/kapliczka-342973/dokumenty/PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_26_EN.45053/1
- ↑ Redakcja, Obwodnica Końskich będzie gotowa już za kilka miesięcy [online], Motofakty, 11 lutego 2013 [dostęp 2022-09-22] (pol.).
- ↑ Marzena Kądziela , Nowa stacja paliw powstała w Gatnikach [online], echodnia.eu, 25 kwietnia 2015 [dostęp 2024-11-11] (pol.).
- ↑ Krajowy Rejestr Kół Gospodyń Wiejskich [online], krkgw.arimr.gov.pl [dostęp 2022-08-23] .
- ↑ Drogi w Wincentowie i Starym Dziebałtowie otrzymały nazwy! - TKN24 [online], 28 grudnia 2022 [dostęp 2023-05-07] (pol.).
- ↑ Świetlica w Wincentowie już otwarta. Była pierwsza biesiada!- TKN24 [online], 27 sierpnia 2024 [dostęp 2024-10-01] (pol.).
- ↑ Nowe sklepy Dino w 2024 roku. Sporo ich powstaje na Podkarpaciu, w woj. świętokrzyskim, mazowieckim i opolskim [online], www.wiadomoscihandlowe.pl, 7 maja 2024 [dostęp 2024-10-01] (pol.).
- ↑ Redakcja PDR , DZIEBAŁTÓW – Parafia pw. św. Rafała Kalinowskiego [online], Portal Diecezji Radomskiej, 23 lipca 2017 [dostęp 2022-07-22] (pol.).
- ↑ Miasto i Gmina Końskie - Sołectwa - Sołectwo Wincentów [online], bip.umkonskie.pl [dostęp 2022-07-22] .