Wiosnówka

Ten artykuł dotyczy roślin. Zobacz też: wieś na Ukrainie o tej samej nazwie.
Wiosnówka
Ilustracja
Wiosnówka pospolita
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

wiosnówka

Nazwa systematyczna
Erophila DC.
Mém. Mus. Hist. Nat. 7: 234. 20 Apr 1821[3]
Typ nomenklatoryczny

Erophila verna (L.) DC.[3]

Multimedia w Wikimedia Commons

Wiosnówka (Erophila DC.) – w zależności od ujęcia systematycznego rodzaj roślin z rodziny kapustowatych lub podrodzaj rodzaju głodek Draba subgen. Erophila. Klasyfikacja w obrębie taksonu jest problematyczna, zaliczane tu taksony są bardzo polimorficzne i różnie w różnych ujęciach klasyfikowane[4]. Stąd liczba wyróżnianych gatunków w obrębie rodzaju jest zmienna, od 4[5] do ok. 10[4]. Tylko w zachodnich Niemczech i Holandii w 2017 roku opisano cztery[6], a w 2021 dwa kolejne nowe gatunki[7]. Przedstawiciele występują w Europie, Azji i północnej Afryce[4]. W Polsce wyróżniany jest jeden gatunek – wiosnówka pospolita E. verna[8], ale w randze odmian lub podgatunków odnotowano w Polsce taksony, w innych ujęciach podnoszone do rangi gatunków (Draba praecox, D. spathulata, D. verna, D. majuscula)[9][6].

Morfologia

Pokrój
Drobne rośliny jednoroczne[9].
Liście
Skupione w rozetę przyziemną. Z włoskami prostymi, rozwidlonymi lub gwiazdkowatymi[9].
Kwiaty
Drobne, zebrane w grona. Działki kielicha nierozdęte u nasady i bez wyrostków na szczycie. Płatki korony białe lub różowawe, głęboko wcięte[9], czasem zredukowane lub brak ich zupełnie[4]. Pręcików 6 lub 4[4]. Zalążnia z 10–60 zalążkami, niemal bez szyjki i z płaskim znamieniem[9].
Owoce
Spłaszczona łuszczynka wąskoeliptyczna, jajowata lub niemal kolista o cienkich klapach. Nasiona drobne, w dwóch rzędach, jajowate lub eliptyczne, spłaszczone[9].

Systematyka

Synonimy taksonomiczne[3]

Gansblum Adanson, Paronychia J. Hill

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)[2][10].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), rodzaj wiosnówka (Erophila DC.)[11]

Gatunki flory Polski[12]
Inne gatunki[5]
  • Erophila gilgiana (Muschl.) O.E.Schulz
  • Erophila minima C.A.Mey.
  • Erophila setulosa Boiss. & Blanche

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. ↑ a b c Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).
  4. ↑ a b c d e Erophila. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).
  5. ↑ a b Erophila. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).
  6. ↑ a b F. Wolfgang Bomble. Vier neue, kontrastreich gefärbte Arten von Draba subgen. Erophila in Aachen und Umgebung. „Veröff. Bochumer Bot. Ver.”. 9, 2, s. 11–27, 2017. 
  7. ↑ F. Wolfgang Bomble. Zwei neue Draba subgen. Erophila-Arten in Aachen und Umgebung. „Jahrbuch des Bochumer Botanischen Vereins”. 12, s. 37-51, 2021. 
  8. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 78, ISBN 978-83-62975-45-7.
  9. ↑ a b c d e f Adam Jasiewicz (red.): Flora Polski. Rośliny naczyniowe. Tom IV. Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985, s. 229-231. ISBN 83-01-05853-6.
  10. ↑ List of Genera in BRASSICACEAE (not fully reorganized), [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2010-11-20] (ang.).
  11. ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Erophila. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-30]. (ang.).
  12. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.