Witold Zalewski

Witold Zalewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1921
Siedlce

Data i miejsce śmierci

4 lutego 2009
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Splot słoneczny
  • Czarne jagody
Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal 10-lecia Polski Ludowej
Nagrody

Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia (1950), nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1965), nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1981), nagroda Funduszu Literatury (1989), Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta (2003)

Multimedia w Wikimedia Commons
Grób pisarza Witolda Zalewskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Witold Zalewski (ur. 4 stycznia 1921 w Siedlcach, zm. 4 lutego 2009 w Warszawie) – polski pisarz, publicysta, scenarzysta, reportażysta, uczestnik powstania warszawskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Władysława[1] (zm. 1956), adwokata, majora Wojska Polskiego, i Wandy z Jasieńskich (zm. 1991)[2].

Podczas okupacji niemieckiej działał zarówno w podziemnym życiu literackim jak i w ruchu oporu: studiował historię na tajnych kompletach Uniwersytetu Ziem Zachodnich i należał do Armii Krajowej. Jako pisarz debiutował w 1943 roku na łamach pisma „Dźwigary”. Uczestniczył w walkach w Lubelskiem, następnie walczył w powstaniu warszawskim. Podczas zdobywania budynku PAST-y został ranny. Po kapitulacji powstania przebywał w Stalagu-IVB/Z w Zeithain, z którego wyszedł w 1945 roku.

Od 1946 roku pracował w redakcji tygodnika „Pokolenie”, zaś od 1948 był współredaktorem „Nowin Literackich”. W latach 1952–1963 pracował dla „Przeglądu Kulturalnego”, a od 1963 do 1970 roku dla „Kultury”. W latach 1967–1989 był kierownikiem literackim Zespołu Filmowego „Tor”. Członek Związku Literatów Polskich[3]. 23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[4]. Był członkiem PZPR, z której wystąpił po 13 grudnia 1981 roku.

Zmarł w Warszawie, pochowany 12 lutego 2009 roku[5] w grobie rodziny Zalewskich na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera D-4-28)[2].

Twórczość

  • 1946 – Śmiertelni bohaterowie
  • 1949 – Broń
  • 1950 – Traktory zdobędą wiosnę
  • 1951 – Urodzaj
  • 1953 – Na wirażu
  • 1957 – Ziemia bez nieba
  • 1958 – W poszukiwaniu dnia dzisiejszego
  • 1960 – Ranny w lesie
  • 1960 – Widok Żółtej Rzeki. Chiny (seria: „Świat się zmienia”)
  • 1963 – Półsezon w wielkim świecie (seria: „Świat się zmienia”)
  • 1964 – Pruski mur
  • 1965 – Noce i świt i inne utwory
  • 1968 – Odmiany nadziei
  • 1972 – Splot słoneczny
  • 1975 – Czarne jagody
  • 1976 – Dolina Królów
  • 1979 – Ostatni postój
  • 1981 – Niezwyciężeni
  • 1985 – Pożegnanie twierdzy
  • 1988 – Wysłannik

Ordery i odznaczenia

Nagrody

Przypisy

  1. ↑ a b M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  2. ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: ZALEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-18].
  3. ↑ Literatura i literaci w czasach zniewolenia
  4. ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
  5. ↑ Witold Zalewski – historia spełniona [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-09-30] (pol.).
  6. ↑ M.P. z 1955 r. nr 70, poz. 888 - Uchwała Rady Państwa z dnia 12 stycznia 1955 r. nr 0/105 - na wniosek Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”.
  7. ↑ Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, t. 2, Warszawa 1998, s. 315.
  8. ↑ "Kultura", nr 39, 25 września 1977, s. 2.
  9. ↑ Witold Zalewski w bazie filmpolski.pl

Bibliografia

  • Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, T. 9, pod red. J. Czachowskiej, A. Szałagan. Warszawa: WSiP, 2004, s. 373–374. ISBN 83-02-09242-8.

Linki zewnętrzne

Pokolenie Kolumbów