Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia
Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia, zwroty H (od ang. H-statements, czyli hazard statements) – oznaczenia na etykietach substancji chemicznych i mieszanin określające zagrożenie oraz opisujące charakter i nasilenie zagrożeń stwarzanych przez substancję lub mieszaninę, wprowadzone przez rozporządzenie CLP wdrażające globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów (GHS) na obszarze Unii Europejskiej.
Zwroty H zastąpiły wcześniejsze zwroty R (zwroty ryzyka), których stosowanie było dopuszczone przejściowo do 1 czerwca 2015 roku w sytuacjach określonych w rozporządzeniu CLP.
Zwroty są zakodowane przy użyciu symboli alfanumerycznych, które składają się z:
- litery „H”
- cyfry określającej rodzaj zagrożenia
- „2” – zagrożenie fizyczne
- „3” – zagrożenie dla zdrowia
- „4” – zagrożenie dla środowiska
- dwóch cyfr odpowiadających kolejnemu numerowi zagrożenia.
Poza zwrotami H w rozporządzeniu CLP umieszczone zostały również zwroty EUH, tj. zwroty niebędące częścią GHS, a wymagane przy klasyfikacji i oznakowaniu na obszarze Unii Europejskiej.
| Kod | Tekst zwrotu | Uwagi |
|---|---|---|
| H200 | Materiały wybuchowe niestabilne | |
| H201 | Materiał wybuchowy; zagrożenie wybuchem masowym | |
| H202 | Materiał wybuchowy, poważne zagrożenie rozrzutem | |
| H203 | Materiał wybuchowy; zagrożenie pożarem, wybuchem lub rozrzutem | |
| H204 | Zagrożenie pożarem lub rozrzutem | |
| H205 | Może wybuchać masowo w przypadku pożaru | |
| H206 | Zagrożenie pożarem, wybuchem lub rozrzutem; zwiększone ryzyko wybuchu jeśli zawartość środka odczulającego została zmniejszona | [a] |
| H207 | Zagrożenie pożarem lub rozrzutem; zwiększone ryzyko wybuchu, jeśli zawartość środka odczulającego została zmniejszona | [a] |
| H208 | Zagrożenie pożarem; zwiększone ryzyko wybuchu, jeśli zawartość środka odczulającego została zmniejszona | [a] |
| H220 | Skrajnie łatwopalny gaz | |
| H221 | Gaz łatwopalny | |
| H222 | Skrajnie łatwopalny aerozol | |
| H223 | Łatwopalny aerozol | [b] |
| H224 | Skrajnie łatwopalna ciecz i pary | |
| H225 | Wysoce łatwopalna ciecz i pary | |
| H226 | Łatwopalna ciecz i pary | |
| H228 | Substancja stała łatwopalna | |
| H229 | Pojemnik pod ciśnieniem: Ogrzanie grozi wybuchem | [c] |
| H230 | Może reagować wybuchowo nawet bez dostępu powietrza | [c] |
| H231 | Może reagować wybuchowo nawet bez dostępu powietrza pod zwiększonym ciśnieniem i/lub po ogrzaniu | [c] |
| H232 | Może ulegać samozapaleniu w przypadku wystawienia na działanie powietrza | [a] |
| H240 | Ogrzanie grozi wybuchem | |
| H241 | Ogrzanie może spowodować pożar lub wybuch | |
| H242 | Ogrzanie może spowodować pożar | |
| H250 | Zapala się samorzutnie w przypadku wystawienia na działanie powietrza | |
| H251 | Substancja samonagrzewająca się: może się zapalić | |
| H252 | Substancja samonagrzewająca się w dużych ilościach; może się zapalić | |
| H260 | W kontakcie z wodą uwalniają łatwopalne gazy, które mogą ulegać samozapaleniu | |
| H261 | W kontakcie z wodą uwalnia łatwopalne gazy | |
| H270 | Może spowodować lub intensyfikować pożar; utleniacz | |
| H271 | Może spowodować pożar lub wybuch; silny utleniacz | |
| H272 | Może intensyfikować pożar; utleniacz | |
| H280 | Zawiera gaz pod ciśnieniem; ogrzanie grozi wybuchem | |
| H281 | Zawiera schłodzony gaz; może spowodować oparzenia kriogeniczne lub obrażenia | |
| H290 | Może powodować korozję metali | |
| H300 | Połknięcie grozi śmiercią | |
| H301 | Działa toksycznie po połknięciu | |
| H302 | Działa szkodliwie po połknięciu | |
| H304 | Połknięcie i dostanie się przez drogi oddechowe może grozić śmiercią | |
| H310 | Grozi śmiercią w kontakcie ze skórą | |
| H311 | Działa toksycznie w kontakcie ze skórą | |
| H312 | Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą | |
| H314 | Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu | |
| H315 | Działa drażniąco na skórę | |
| H317 | Może powodować reakcję alergiczną skóry | |
| H318 | Powoduje poważne uszkodzenie oczu | |
| H319 | Działa drażniąco na oczy | |
| H330 | Wdychanie grozi śmiercią | |
| H331 | Działa toksycznie w następstwie wdychania | |
| H332 | Działa szkodliwie w następstwie wdychania | |
| H334 | Może powodować objawy alergii lub astmy lub trudności w oddychaniu w następstwie wdychania | |
| H335 | Może powodować podrażnienie dróg oddechowych | |
| H336 | Może wywoływać uczucie senności lub zawroty głowy | |
| H340 | Może powodować wady genetyczne <podać drogę narażenia, jeżeli definitywnie udowodniono, że inna droga narażenia nie powoduje zagrożenia> | |
| H341 | Podejrzewa się, że powoduje wady genetyczne <podać drogę narażenia, jeżeli definitywnie udowodniono, że inna droga narażenia nie powoduje zagrożenia> | |
| H350 | Może powodować raka <podać drogę narażenia, jeżeli definitywnie udowodniono, że inna droga narażenia nie powoduje zagrożenia> | |
| H350i | Wdychanie może spowodować raka | |
| H351 | Podejrzewa się, że powoduje raka <podać drogę narażenia, jeżeli definitywnie udowodniono, że inna droga narażenia nie powoduje zagrożenia> | |
| H360 | Może działać szkodliwie na płodność lub na dziecko w łonie matki <podać szczególny skutek, jeżeli jest znany> <podać drogę narażenia, jeżeli definitywnie udowodniono, że inne drogi narażenia nie stwarzają zagrożenia> | |
| H360D | Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki | |
| H360Df | Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność | |
| H360F | Może działać szkodliwie na płodność | |
| H360Fd | Może działać szkodliwie na płodność. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na dziecko w łonie matki | |
| H360FD | Może działać szkodliwie na płodność. Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki | |
| H361 | Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność lub na dziecko w łonie matki <podać szczególny skutek, jeżeli jest znany> <podać drogę narażenia, jeżeli definitywnie udowodniono, że inne drogi narażenia nie stwarzają zagrożenia> | |
| H361d | Podejrzewa się, że działa szkodliwie na dziecko w łonie matki | |
| H361f | Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność | |
| H361fd | Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na dziecko w łonie matki | |
| H362 | Może działać szkodliwie na dzieci karmione piersią | |
| H370 | Powoduje uszkodzenie narządów <podać szczególny skutek, jeśli jest znany> <podać drogę narażenia, jeżeli udowodniono, że inne drogi narażenia nie stwarzają zagrożenia> | |
| H371 | Może powodować uszkodzenie narządów <podać wszystkie znane narządy, których to dotyczy> <podać drogę narażenia, jeżeli udowodniono, że inne drogi narażenia nie stwarzają zagrożenia> | |
| H372 | Powoduje uszkodzenie narządów <podać wszystkie znane narządy, których to dotyczy> poprzez długotrwałe lub powtarzane narażenie <podać drogę narażenia, jeżeli udowodniono, że inne drogi narażenia nie stwarzają zagrożenia> | |
| H373 | Może powodować uszkodzenie narządów <podać wszystkie znane narządy, których to dotyczy> poprzez długotrwałe lub narażenie powtarzane <podać drogę narażenia, jeśli udowodniono, że inne drogi narażenia nie stwarzają zagrożenia> | |
| H300+H310 | Grozi śmiercią po połknięciu lub w kontakcie ze skórą | [d] |
| H300+H330 | Grozi śmiercią po połknięciu lub w następstwie wdychania | [d] |
| H310+H330 | Grozi śmiercią w kontakcie ze skórą lub w następstwie wdychania | [d] |
| H300+H310+H330 | Grozi śmiercią po połknięciu, w kontakcie ze skórą lub w następstwie wdychania | [d] |
| H301+H311 | Działa toksycznie po połknięciu lub w kontakcie ze skórą | [d] |
| H301+H331 | Działa toksycznie po połknięciu lub w następstwie wdychania | [d] |
| H311+H331 | Działa toksycznie w kontakcie ze skórą lub w następstwie wdychania | [d] |
| H301+H311+H331 | Działa toksycznie po połknięciu, w kontakcie ze skórą lub w następstwie wdychania | [d] |
| H302+H312 | Działa szkodliwie po połknięciu lub w kontakcie ze skórą | [d] |
| H302+H332 | Działa szkodliwie po połknięciu lub w następstwie wdychania | [d] |
| H312+H332 | Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą lub w następstwie wdychania | [d] |
| H302+H312+H332 | Działa szkodliwie po połknięciu, w kontakcie ze skórą lub w następstwie wdychania | [d] |
| H400 | Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne | |
| H410 | Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki | |
| H411 | Działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki | |
| H412 | Działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki | |
| H413 | Może powodować długotrwałe szkodliwe skutki dla organizmów wodnych | |
| H420 | Działa szkodliwie na zdrowie publiczne i środowisko poprzez niszczące oddziaływanie na ozon w górnej warstwie atmosfery | [d] |
| EUH001 | Produkt wybuchowy w stanie suchym | [e] |
| EUH006 | Produkt wybuchowy z dostępem lub bez dostępu powietrza | [f] |
| EUH014 | Reaguje gwałtownie z wodą | |
| EUH018 | Podczas stosowania mogą powstawać łatwopalne lub wybuchowe mieszaniny par z powietrzem | |
| EUH019 | Może tworzyć wybuchowe nadtlenki | |
| EUH029 | W kontakcie z wodą uwalnia toksyczne gazy | |
| EUH031 | W kontakcie z kwasami uwalnia toksyczne gazy | |
| EUH032 | W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy | |
| EUH044 | Zagrożenie wybuchem po ogrzaniu w zamkniętym pojemniku | |
| EUH059 | Stwarza zagrożenie dla warstwy ozonowej | |
| EUH066 | Powtarzające się narażenie może powodować wysuszanie lub pękanie skóry | |
| EUH070 | Działa toksycznie w kontakcie z oczami | |
| EUH071 | Działa żrąco na drogi oddechowe | |
| EUH201 | Zawiera ołów. Nie należy stosować na powierzchniach, które mogą być gryzione lub ssane przez dzieci | |
| EUH201A | Uwaga! Zawiera ołów | |
| EUH202 | Cyjanoakrylany. Niebezpieczeństwo. Skleja skórę i powieki w ciągu kilku sekund. Chronić przed dziećmi | |
| EUH203 | Zawiera chrom(VI). Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej | |
| EUH204 | Zawiera izocyjaniany. Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej | |
| EUH205 | Zawiera składniki epoksydowe. Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej | |
| EUH206 | Uwaga! Nie stosować razem z innymi produktami. Może wydzielać niebezpieczne gazy (chlor) | |
| EUH207 | Uwaga! Zawiera kadm. Podczas stosowania wydziela niebezpieczne pary. Zapoznaj się z informacją dostarczoną przez producenta. Przestrzegaj instrukcji bezpiecznego stosowania | |
| EUH208 | Zawiera <nazwa substancji uczulającej>. Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej | |
| EUH209 | Podczas stosowania może przekształcić się w substancję wysoce łatwopalną | |
| EUH209A | Podczas stosowania może przekształcić się w substancję łatwopalną | |
| EUH210 | Karta charakterystyki dostępna na żądanie | |
| EUH211 | Uwaga! W przypadku rozpylania mogą się tworzyć niebezpieczne respirabilne kropelki. Nie wdychać rozpylonej cieczy lub mgły | [g] |
| EUH212 | Uwaga! W przypadku stosowania może się tworzyć niebezpieczny pył respirabilny. Nie wdychać pyłu | [g] |
| EUH401 | W celu uniknięcia zagrożeń dla zdrowia ludzi i środowiska, należy postępować zgodnie z instrukcją użycia |
Zobacz też
Uwagi
- ↑ a b c d Zwrot został dodany w 12. ATP 2019 ↓.
- ↑ Tekst zwrotu został zmieniony w 4. ATP 2013 ↓ z „aerozol łatwopalny” na „łatwopalny aerozol”.
- ↑ a b c Zwrot został dodany w 4. ATP 2013 ↓.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Zwrot został dodany w 2. ATP 2011 ↓.
- ↑ Zwrot został usunięty w 12. ATP 2019 ↓.
- ↑ Zwrot został usunięty w 4. ATP 2013 ↓.
- ↑ a b Zwrot został dodany w 14. ATP 2020 ↓.
Bibliografia
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej”, 51, 31 grudnia 2008, Dz. Urz. UE L 353 z 16.12.2008, CELEX: 32008R1272.
- Rozporządzenie Komisji (UE) nr 286/2011 z dnia 10 marca 2011 r. dostosowujące do postępu naukowo-technicznego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej”, 54, 30 marca 2011, Dz. Urz. UE L 83 z 30.3.2011, CELEX: 32011R0286.
- Rozporządzenie Komisji (UE) nr 487/2013 z dnia 8 maja 2013 r. dostosowujące do postępu naukowo-technicznego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej”, 56, 1 czerwca 2013, Dz. Urz. UE L 149 z 01.06.2013, CELEX: 32013R0487.
- Rozporządzenie Komisji (UE) 2019/521 z dnia 27 marca 2019 r. zmieniające, w celu dostosowania do postępu naukowo-technicznego, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej”, 62, 28 marca 2019, Dz. Urz. UE L 86 z 28.03.2019, CELEX: 32019R0521.
- Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/217 z dnia 4 października 2019 r. zmieniające, w celu dostosowania do postępu naukowo-technicznego, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, oraz w sprawie sprostowania tego rozporządzenia, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej”, 63, 18 lutego 2020, Dz. Urz. UE L 44 z 18.02.2020, CELEX: 32020R0217.