سعد الدین تفتازانی

سعد الدین تفتازانی
جم	1 مارچ 1322   تفتازان
وفات	10 جنوری 1390 (68 سال)[۱]  سمرقند [۱]
مدفن	سمرقند ،  سرخس ،ترکمانستان
رہائش	سرخس
شہریت	تیموری سلطنت [۱]
مذہب	اشعری [۱]،  ماتریدی [۱]
مذہب	اشعری [۱]،  ماتریدی [۱]
عملی زندگی
استاذ	عضد الدین ایجی [۱]
پیشہ	ادیب ،  فلسفی ،  متکلم ،  فقیہ ،  ریاضی دان
پیشہ ورانہ زبان	عربی [۲]
شعبۂ عمل	علم کلام [۱]،  شاعری ،  ویاکرن ،  جیومیٹری ،  منطق
کارہائے نمایاں	شرح عقائد نسفیہ(کتاب)
باب اسلام
ترمیم

تفتازانی (ولادت 712ھ -1312ء = وفات 793ھ – 1390ء)

نام مسعود بن عمر بن عبد الله تفتازانى، لقب سعد الدين:علم بیان وچ عربی لغت تے منطق دے امام تصور کیتے جاندے نيں فقیہ تے اصولی سن اس دے علاوہ آپ مفسر متکلم محدث تے ادیب وی سن بعض دے نزدیک حنفی سن تے خیال ایہ اے کہ شافعی سن

ان د‏‏ی پیدائش تفتازان جو بلاد خراسان وچو‏ں اے جدو‏ں کہ اقامت سرخس وچ رہی انہاں نو‏ں تيمورلنگ نے سمرقند،روانہ کر دتا اوتھ‏ے اُتے وفات ہوئی تے سرخس وچ دفن ہوئے انہاں د‏‏ی بولی مین لکنت تھی^[۳]

بہت ساریاں تصنیفات نيں جنہاں وچو‏ں چند اک ایہ نيں

• تہذيب المنطق -
• المطول - بلاغت وچ لکھی اے
• المختصر - ایہ اختصار اے شرح تلخيص المفتاح کی
• مقاصد الطالبين - علم الكلام وچ اے
• شرح مقاصد الطالبين -
• النعم السوابغ -
• شرح الكلم النوابغ للزمخشري
• ارشاد الہادى - نحو د‏‏ی کتاب
• شرح العقائد النسفیہ-
• حاشیہ على شرح العضد على مختصر ابن الحاجب - اصول د‏‏ی کتاب
• التلويح الى كشف غوامض التنقيح -
• شرح التصريف العزي -صرف د‏‏ی کتاب اے ایہ انہاں د‏‏ی سب تو‏ں پہلی کتاب اے جدو‏ں 16 سال دے سن
• شرح الشمسیہ - منطق د‏‏ی کتاب
• حاشیہ الكشاف -
• شرح اربعين النوویہ-^[۴]

د گ ت اعلام شافعیہ دوسری صدی ہجری  محمد بن ادریس شافعی (204ھ) عبد اللہ بن زبیر حمیدی (219ھ) یوسف بن یحیی بویطی (231ھ) اسحاق بن راہویہ (238ھ) ابو ثور کلبی (240ھ) حرملہ بن یحیی (243ھ) ابو ثور بغدادی (246ھ) حسین کرابیسی (248ھ) ربیع بن سلیمان جیزی (256ھ) حسن بن محمد زعفرانی (260ھ) اسماعیل بن یحیی مزنی (264ھ) یونس بن عبد الاعلی (264ھ) ربیع بن سلیمان مرادی (270ھ) عثمان بن سعید دارمی (280ھ) محمد بن نصر مروزی (294ھ) تیسری صدی ہجری ابن سریج (306ھ) محمد بن ہارون رویانی (307ھ) ابن منذر نیشاپوری (309ھ) محمد بن جریر طبری (310ھ) ابن خزیمہ (311ھ) ابن منذر نیشاپوری (318ھ) حسین بن خیران (320ھ) ابو نعیم استرآبادی (323ھ) ابو الحسن اشعری (324ھ) ابو سعید اصطخری (328ھ) ابو بکر صیرفی (330ھ) ابن قاص (335ھ) ابو اسحاق مروزی (340ھ) ابن ابی ہریرہ (345ھ) ابو العباس اصم (346ھ) ابن حبان (354ھ) ابو حامد مروزی (362ھ) ابن سنی (364ھ) ابو بکر قفال شاشی (قفال کبیر) (365ھ) ابو سہل صعلوکی (369ھ) ابو بکر اسماعیلی (371ھ) دارقطنی (385ھ) ابو سلیمان خطابی (388ھ) پنجویں صدی ہجری ابو عبد اللہ حاکم نیشاپوری (405ھ) ابو حامد اسفرایینی (406ھ) ابن فُورَک (406ھ) قفال مروزی (قفال صغیر) (417ھ) لالکائی (418ھ) عبد القاہر بغدادی (429ھ) ابو نعیم اصفہانی (430ھ) ابو محمد جوینی (438ھ) سلیم بن ایوب رازی (447ھ) ماوردی (450ھ) ابو الطیب طبری (450ھ) ابو بکر بیہقی (458ھ) خطیب بغدادی (463ھ) ابو القاسم قشیری (465ھ) واحدی نیشاپوری (468ھ) ابو اسحاق شیرازی (476ھ) ابن صباغ شافعی (477ھ) ابو معالی جوینی (478ھ) ابن ابی علاء (487ھ) محمد بن احمد بن ابی یوسف ہروی (488ھ) ابو مظفر سمعانی (489ھ) ابن حطاب (491ھ) چھیویں صدی ہجری کیا ہراسی (504ھ) ابو حامد غزالی (505ھ) ابو بکر شاشی فارقی (507ھ) بغوی (510ھ) ابو نصر بن قشیری (514ھ) ابن برہان (518ھ) یحیی بن ابی خیر (558ھ) ابو نجیب سہروردی (563ھ) ابن عساکر (571ھ) ابن ابی عصرون (585ھ) ابو شجاع اصفہانی (593ھ) ستویں صدی ہجری فخر الدین رازی (606ھ) ابن عسکر موصلی (610ھ) ابو القاسم رافعی قزوینی (623ھ) سیف الدین آمدی (631ھ) بہاء الدین بن شداد (632ھ) ابن ابی دم (642ھ) ابن صلاح (643ھ) مفضل بن علی شافعی (643ھ) منذری (656ھ) عز بن عبد السلام (660ھ) ابو شامہ مقدسی (665ھ) یحیی بن شرف نووی (676ھ) عبد اللہ بن عمر بیضاوی (685ھ) ابن نفیس (687ھ) عبد الرحمن بن ابراہیم فزاری (فرکاح) (690ھ) اٹھویں صدی ہجری ابن دقیق عید (702ھ) ابن زملکانی (727ھ) ابن فرکاح (729ھ) بدر الدین بن جماعہ (733ھ) ابن سید ناس (734ھ) علم الدین برزی (739ھ) جمال الدین مزی (742ھ) ذہبی (748ھ) ابن وردی (749ھ) تقی الدین سبکی (756ھ) عضد الدین ایجی (756ھ) صلاح الدین علائی (761ھ) ابن نقیب شافعی (769ھ) تاج الدین سبکی (771ھ) جمال الدین اسنوی (772ھ) ابن کثیر دمشقی (774ھ) سعد الدین تفتازانی (793ھ) بدر الدین زرکشی (794ھ) نویں صدی ہجری سراج الدین بلقینی (805ھ) عبد رحیم عراقی (806ھ) ابن نحاس دمشقی دمیاطی (814ھ) محمد بن ابی بکر بن جماعہ (819ھ) ولی الدین عراقی (826ھ) شمس الدین برماوی (831ھ) شمس الدین کفیری (831ھ) ابن جزری (833ھ) ابن مقری (837ھ) برہان الدین حلبی (841ھ) ابن ناصر الدین (842ھ) ذو النون زبیری واحی (842ھ) ابن رسلان (844ھ) تقی الدین مقریزی (845ھ) ابن حجر عسقلانی (852ھ) سراج الدین حمصی (861 ھ) جلال الدین محلی (864ھ) احمد بن ابراہیم بن سبط ابن عجمی (884ھ) دسویں صدی ہجری شمس الدین سخاوی (902ھ) جلال الدین سیوطی (911ھ) عبد اللہ بن عبد الرحمن بافضل حضرمی (918ھ) محمد بن قاسم غزی (918ھ) زکریا انصاری (926ھ) شہاب الدین رملی (957ھ) ابن حجر ہیتمی (973ھ) خطیب شربینی (977ھ) گیارہویں صدی ہجری شمس الدین رملی (1004ھ) محمد عبد رؤوف مناوی (1031ھ) علی بن برہان الدین حلبی (1044ھ) احمد بن عبد القادر باعشن (1052ھ) بیقونی (1080ھ) بارہویں صدی ہجری عبد اللہ شبراوی (1171ھ) محمد بن سالم حفنی (1181ھ) عبد الرؤوف سجینی (1182ھ) احمد دمنہوری (1192ھ) تیرہویں صدی ہجری احمد بن موسی عروسی (1218ھ) عبد اللہ شرقاوی (1227ھ) محمد بن احمد عروسی (1245ھ) احمد بن علی دمہوجی (1246ھ) حسن عطار (1250ھ) احمد بن عبد الجواد سفطی (1263ھ) سعید بن محمد باعشن (1270ھ) ابراہیم باجوری (1276ھ) مصطفی عروسی (1293ھ) چودہویں صدی ہجری شمس الدین انبابی (1313ھ) محمد نووی جاوی (1316ھ) عبد الرحمن شربینی (1326ھ) جمال الدین قاسمی (1332ھ) عز الدین قسام (1354ھ) علی دقر (1362ھ) حسن حبنکہ میدانی (1398ھ) پندرہویں صدی ہجری محمد عبد الرحمن بیصار (1402ھ) محمد یاسین فادانی (1410ھ) عبد الرحمن حبنکہ میدانی (1425ھ) احمد دیدات (1426ھ) مصطفی سعید خن (1429ھ) نوح قضاۃ (1432ھ) محمد سعید رمضان بوطی (1434ھ) وہبہ زحیلی (1436ھ) محمد ہاشم مجذوب (1437ھ) محمد بن ابی بکر باعشن (1438ھ) سالم شاطری (1439ھ) محمد حسن ہیتو محمد زحیلی مصطفی دیب بغا حنفیہ مالکیہ حنابلہ ظاہریہ

معلومات کتب خانہ ورلڈ کیٹ آئیڈینٹیٹیز وی آئی اے ایف: 641145857886423020766 ایل سی سی این: n79106223 آئی ایس این آئی: 0000 0001 1691 9968 جی این ڈی: 102372039 SELIBR: 37159 ایس یو ڈی او سی: 073368547 بی این ایف: cb15822662b (data) The SBN id VEAV461985 is not valid. بی این ای: XX4919150 CiNii: DA05309968

د گ ت خراسان دیاں شخصیتاں سائنس دان: ابو الوفا ابوزید بلخی ابن کثیر فرغانی علی قُشجی ابن سینا بیرجندی‎‎ ابو ریحان البیرونی حسیب مروازی جابر بن حیان ابو محمود خُجندی الخوارزمی نصیر الدین طوسی عمر خیام شرف الدین طوسی سجزی ابو حاتم اسفزاری جعفر بن محمد ابوالمعشر البلخی ابو الوفا بوزجانی ابو عبید جوزجانی ابن کثیر فرغانی حبش الحاسب المروزی ابو جعفر الخازن عبدالرحمن منصور الخازنی الخوارزمی ابو الحسن علی احمد نسوی فلسفی: غزالی ابن سینا فارابی ناصر خسرو ابوالقاسم قشیری سجستانی شہرستانی غزالی عامری بکتاش اسلامی علماء: ابو داؤد ابو حنیفہ خواجہ عبداللہ انصاری بغوی بیہقی بخاری غزالی حاکم نیشاپوری جوینی مرغینانی ماتریدی ابن مبارک ملا علی قاری مقاتل مسلم نسفی نسائی قشیری فخرالدین رازی شیخ طوسی تفتازانی ثعلبی ترمذی زمخشری شعراء : ابوالخیر عطار بہزاد دقیقی فردوسی جامی رابعہ بلخی رودکی رومی سنائی مورخ تے سیاسی شخصیتاں: ابوفضل بیہقی ابوسعید گردیزی علی شیر نوائی عطاءالملک جوینی ظہیر الدین نصر محمد عوفی محمد بلعمی گوہر شاد ابن خردابہ خالد بن برمک یحیی بن خالد برمکی احمد بن نظام الملک شہاب الدین محمد نسوی ابومسلم خراسانی گوہر شاد نظام الملک طوسی طاہر بن حسین ابوالمعالی نصراللہ