От ыйын 2

От ыйын 2 диэн Григориан халандаарыгар сыл 183-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 184-c күнэ). Сыл бүтүө 182 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• Бүгүн сыл ортото

Саха сиригэр

• Саха Өрөспүүбүлүкэтэ Саха Өрөспүүбүлүкэтэ — Өлүөнэ өрүс күнэ. 2013 сыллаахтан бэлиэтэнэр.

Аан дойдуга

• Спорт суруналыыһын аан дойдутааҕы күнэ. Бу күн 1924 сыллаахха Спорт суруналыыстарын аан дойдутааҕы ассоциацията тэриллибит.

Дойдуларынан

• Азербайджан Азербайджан — Полиция үлэһиттэрин күнэ^[1].
• Бразилия Бразилия, Баия штаат — Штаат күнэ.
• Италия Италия — Сиенатааҕы ат сүүрдүүтэ (Палио).
• Казахстаан Казахстаан — Дипломат сулууспатын күнэ.
• Кюрасао Кюрасао — Былаах күнэ.
• Норвегия Норвегия — Хоруол күнэ.
• Украина Украина — Нолуок сулууспатын үлэһитин күнэ.
• Узбекистан Узбекистан — Узбекистан Өрөспүүбүлүкэтин дьаралыган ылыныы күнэ.

Түбэлтэлэр

• 1776 — Филадельфияҕа буолбут Континент иккис кэнгириэһэ Америка Британияттан арахсарын туһунан быһаарыныы ылыммыт. Ол эрээри билигин Тутулуга суох буолуу күнэ от ыйын 4 күнүгэр бэлиэтэнэр, ол күн Тутулуга суох буолуу Декларацията ылыныллыбыта.
• 1853 — Нуучча аармыйата туурактар баһылаан олорор Молдавияларыгар саба түһэр. Кырыым сэриитэ саҕаланар.
• 1860 — Владивосток куората олохтоммут.
• 1900 — Цеппелин дирижабль бастакы көтүүтэ Боден күөлүн үрдүнэн буолбут, Фридрихсхафен куорат аттыгар, Германияҕа.
• 1911 — Дүллүкү нэһилиэгэ Намтан арахсан туспа нэһилиэк буолбут. Бу нэһилиэктэр сирдэрэ Бүлүү өрүс нөҥүө-маҥаа өттүгэр сытар. Нэһилиэк бастакы кинээһинэн Иванов Николай Иванович (Маттаҥаа) талыллыбыта.
• 1918 — Дьааҥы улууһугар, чуолаан Верхоянскай куоратыгар, алдьархайдаах улахан угут буолбут. Дьон хайаларга күрээн быыһаммыттар, оттон дьиэ-уот, мал-сал барыта алдьаммыт, элбэх ынах-сүөһү өлбүт.
• 1922 — кулун тутарга былаастан туоратыллыбыт Г.И. Лебедев уонна А.В. Агеев өрөспүүбүлүкэттэн Сибииргэ барбыттарын кэннэ Максим Аммосов Сиббюроҕо тэлэгирээмэ биэрэн сэрэппит: "... много авантюризма, карьеризма, отнеситесь осторожно"^[2].
• 1940 — Ииндийэ тутулуга суох буолуутун туруулаһар хамсааһын басхана Субхас Чандра Бозе Калькууттаҕа хаайыллыбыт.
• 1966 — Франция ядернай сэрии сэбин бастакы тургутан эһиитин Чуумпу далайга баар Моруруа атоллга оҥорбут.
• 1969 — бэйиэт, публицист Сэргэй Борогонскай Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэни туппут.
• 1976 — Соҕуруу уонна Хотугу Вьетнамнар холбоһон Вьетнам Социалистыы Өрөспүүбүлүкэтэ буолаллар.
• 1997 — Таиланд Баана бэйэтин валютатын бат куурсун көҥүл ыыппыт. Онтон сылтаан Азияҕа үп-харчы кризиһэ саҕаламмыта. Аан дойду экэниэмикэтэ барыта охсууну ылбыта, ол курдук эһиилигэр 1998 сыллаахха Арассыыйаҕа эмиэ экэниэмиэкэ кризиһэ буолбута.
• 2002 — Стив Фоссет диэн киһи Сири соҕотоҕун, түспэккэ эрэ, салгын шаарынан аан бастаан эргийбит^[3].
• 2012 — Санкт-Петербург куоратыгар ЮНЕСКО Аан дойду Утумун кэмитиэтин 36-с сиэссийэтин түмүгүнэн Өлүөнэ туруук хайалара ЮНЕСКО Аан дойду Утумун тиһигэр киирбиттэрэ.
• 2013 — Депутатскай бөһүөлэк аттыгар МИ-8Т бөртөлүөт саахалламмыт. 24 киһи өлбүт, экипаж үс чилиэнэ уонна соҕотох пассажир, 17 саастаах уол, тыыннаах хаалбыттар.

Төрөөбүттэр

• 1937 — Татьяна Куприянова, норуот үөрэҕириитин туйгуна, “Дети Саха-Азия” стипендиата, Сунтаар улууһун, Элгээйи нэһилиэгин Ытык киһитэ.
• 1970 — Сардаана Авксентьева, Госдума VIII ыҥырыытын дьокутаата, 2019-21 сс. Дьокуускай куоратын баһылыга.
• 1976 — Байбал Сэмэнэп, саха биллэр ырыаһыта, ырыа айааччыта, СӨ үтүөлээх артыыһа.

Өлбүттэр

• 1778 — Жан-Жак Руссо, Франция уонна Швейцария бөлөһүөгэ.
• 1961 — Эрнест Хемингуэй, АХШ суруйааччыта, литэрэтиирэҕэ Нобель бириэмийэтин 1954 сыллааҕы лауреата.
• 1977 — Владимир Набоков, нууччалыы уонна ааҥыллыы айбыт суруйааччы.