Тыва тыла
Тыва тыла (тыв. тыва дыл) диэн тывалар тыллара, түүр тылларыттан биирдэстэрэ. Тылынан саҥараачылар ахсааннара барыллаан 283 тыһ.киһи.
Фонология
Тыва аһаҕас дорҕооннор
|
|
Кылгас
|
Уһун
|
Low pitch
|
| Үрдүк
|
Намыһах
|
Үрдүк
|
Намыһах
|
Үрдүк
|
Намыһах
|
| Инники
|
Unrounded
|
i
|
e
|
iː
|
eː
|
ì
|
è
|
| Rounded
|
y
|
ø
|
yː
|
øː
|
ỳ
|
ø̀
|
| Кэнники
|
Unrounded
|
ɯ
|
a
|
ɯː
|
aː
|
ɯ̀
|
à
|
| Rounded
|
u
|
o
|
uː
|
oː
|
ù
|
ò
|
Тыва бүтэй дорҕооннор
|
|
Labial
|
Alveolar
|
Palatal
|
Velar
|
| Nasal
|
m
|
n
|
|
ŋ
|
| Plosive
|
Lenis1
|
p
|
t
|
|
ɡ
|
| Fortis1
|
pʰ
|
tʰ
|
|
k
|
| Affricate
|
|
(t͡s)2
|
t͡ʃ
|
|
| Fricative
|
voiceless
|
(f)2
|
s
|
ʃ
|
x
|
| voiced
|
|
z
|
ʒ
|
|
| Flap
|
|
ɾ
|
|
|
| Approximant
|
ʋ
|
l
|
j
|
|
Сурук-бичик
5 копеек Тыва Дьон Өрөспүүбүлүкэтэ 1934 сыла
Латыын (1930-1943)
| A a
|
B ʙ
|
C c
|
D d
|
E e
|
F f
|
G g
|
Ƣ ƣ
|
| H h
|
I i
|
J j
|
Ɉ ɉ
|
K k
|
L l
|
M m
|
N n
|
| Ꞑ ꞑ
|
O o
|
Ө ө
|
P p
|
R r
|
S s
|
Ş ş
|
T t
|
| U u
|
V v
|
X x
|
Y y
|
Z z
|
Ƶ ƶ
|
Ь ь
|
|
Буква Ɉ ɉ исключена из алфавита в 1931 году.
Кирииллиссэ (1943 - билиҥҥи кэмэҕэ)
| А а
|
Б б
|
В в
|
Г г
|
Д д
|
Е е
|
Ё ё
|
Ж ж
|
| З з
|
И и
|
Й й
|
К к
|
Л л
|
М м
|
Н н
|
Ң ң
|
| О о
|
Ө ө
|
П п
|
Р р
|
С с
|
Т т
|
У у
|
Ү ү
|
| Ф ф
|
Х х
|
Ц ц
|
Ч ч
|
Ш ш
|
Щ щ
|
Ъ ъ
|
Ы ы
|
| Ь ь
|
Э э
|
Ю ю
|
Я я
|
|
|
|
|
| Түүр тыллара |
|---|
| | Төрүт тыл | Төрүт түүр | | | Огур бөлөҕө | | | | Көннөрү түүр бөлөҕө | | Былыргы бөлөх | | | | Аргу бөлөҕө | Халадж | | | Карлук бөлөҕө | | | | Кыпчак бөлөҕө | | | | Огуз бөлөҕө | | | | Сайаан бөлөҕө | | | | Хакас бөлөҕө | | | | Саха бөлөҕө | |
| | | Оҥоһуу тыл | | | |
|
Russia