Isteddu

Custu artìculu est iscritu in sa grafia campidanesa. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

logudoresu · LSC · nugoresu


« E un'istedda mi faghet cumpagnia »
(Isdenora, Cando fia minore)
Sa truma NGC 290

Un'isteddu, istedda, istella (de su latinu stella)[1], fintzas burteddu e strèglia (cust'ùrtimu de s'ispagnolu estrella),[2] est unu corpus astronòmicu chi brillat de luxi cosa sua. In astronomia e astrofìsica su fueddu est a nàrriri unu sferòidi luxenti (prus o mancu perfetu) de plasma (gas meda ionizau a temperaduras artas), ca ingènerat energia in su nùcleu suu cun processus de fusioni nucleari; custa energia est spaniada in s'ispàtziu comenti undas eletromagnèticas e partixeddas elementaris (neutrinus), is calis formant su bentu isteddari.

Is isteddus podint tenni unu o prus pranetas chi girant in tundu, comenti in su casu de su Sistema Solari. S'isteddu prus acanta de sa Terra est su Soli, mitza de grandu parti de s'energia de su praneta nostru. Is àterus isteddus, chentza de cunsiderai is supernovae, visìbilis a de noti comenti puntus luxentis, ca parint tremi·tremi po mori de is efetus distorsivus creaus dae s'atmosfera de sa Terra (efetu tzerriau seeing).

Riferimentos

  1. (ITSC) Antoninu Rubattu, DIZIONARIO UNIVERSALE DELLA LINGUA DI SARDEGNA, p. 1651.
  2. (ITSC) Antoninu Rubattu, DIZIONARIO UNIVERSALE DELLA LINGUA DI SARDEGNA, p. 1651.

Àteros progetos

Acàpius de foras