زبير بن العوام

زبير بن العوام
Al-Zubayr ibn al-Awwam
رضي الله تعالي عنه
مقامي ٻولي ۾ الزُّبَيْر بْن الْعَوَّام
ٻيو نالو حواري رسول (رسول الله ﷺ جا حواري)
  • ابو عبدالله
پيدائش 594ع
مڪه المڪرمه، حجاز، عربستان
وفات 656ع
بصره، خلافت راشده (موجوده عراق)
جاءِ دفن مزار زبير، زبيريه، عراق
وابستگي خلافت راشده
نوڪري/شاخ
  • اسلامي فوج
    • خلافت جي فوج
    • جند الفلسطين (فلسطين جو محاذ)[1]
    • جند المصر (مصر جو محاذ)[2][3][Notes 1]
خدمت سال 624 کان 656ع تائين
عهدو * امير الجيش (خلافت جي فوج جو فيلڊ ڪمانڊر) [5]
سالار * بدر جي جنگ ۽ فتح مڪه واري لشڪر جو ميداني ڪمانڊر[3] and Muslim conquest of Egypt[3]
  • خلافت راشده جي لشڪر ۾ گھوڙي سوارن جو ڪمانڊر

[6]

  • جنگ حنين ۾ ڪمانڊر ۽ البناسا جي فتح واري لشڪر جو ڪمانڊر [7]
  • بصره جي لشڪر جو ڪمانڊر
جنگيون/سورهيه
  • رسول الله ﷺ جي گڏ
    • بدر جي جنگ
    • احد جي جنگ
    • حمراء الاسد جي جنگ
    • بنو قينقاع جو محاصرو
    • بنو نضير جو محاصرو
    • غزوه بدر المويد
    • الرقه جي مهم
    • دومه الجندل جي مهم
    • المريسيع جي مهم
    • خندق جي جنگ
    • بنو قريظه جو محاصرو
    • بنو لحيان تي حملو
    • ذو القرد جي مهم
    • فدڪ جي فتح
    • وادي القري جو ٽيون سفر
    • فتح مڪه
    • غزوه حنين
    • اوطاس جي جنگ
    • تبوڪ جي مهم
    • طائف جو محاصرو
    • Battle of Badr
    • Battle of Uhud
    • Battle of Hamra al-Asad[8]
    • Invasion of Banu Qaynuqa[8]
    • Invasion of Banu Nadir[8]
    • Expedition of Badr al-Maw'id[8]
    • Expedition of Dhat al-Riqa[8]
    • Expedition of Dumat al-Jandal[8]
    • Expedition of al-Muraysi'[8]
    • Battle of the Trench[3]
    • Invasion of Banu Qurayza[8]
    • Invasion of Banu Lahyan[8]
    • Expedition of Dhu Qarad[8]
    • Conquest of Fadak[8]
    • Battle of Khaybar
    • Third Expedition of Wadi al Qura[8]
    • Conquest of Mecca
    • Hunayn & Awtas
    • Siege of Ta'if
    • Battle of Tabuk
  • Apostate wars
    • مديني جو دفاع
    • بلقاء جي مهم
    • يمامه جي جنگ
    • مسيلمه ڪذاب جو خاتمو
    • Defense of Medina
    • Expedition of Balqa
    • Battle of Yamama
  • سر زمين شام ۾ مسلمانن جي فتوحات
    • عمان جي فتح
    • يرموڪ جي جنگ
    • ايلا (بيت المقدس) جي فتح[9]
  • فارس جي فتوحات
    • نهاوند (قادسيه) جي جنگ

[10]

  • مصر ۾ مسلمانن جي فتوحات
    • الفيوم جي فتح
    • هيليوپولس جي جنگ
    • عين الشمس جو محاصرو
  • بابليون جي قلعي جو محاصرو * سوڊان جي مسلمانن جي فتح * داراشڪور جي جنگ * بهناسا جو محاصرو * مغرب جي مسلمانن جي فتح * تريپولينيا جو محاصرو * Cyrenaica جو گهيرو * صابرت جو محاصرو * شارع شهر جو محاصرو * Sufetula جي جنگ * پهرين خلافت گهرو ويڙهه * اُٺ جي جنگ
    • Capture of Faiyum
    • Battle of Heliopolis
    • Siege of Heliopolis
    • Siege of Babylon Fortress
  • Muslim conquest of Sudan
    • Battle of Darishkur[2]
    • Siege of Bahnasa[2]
  • Muslim conquest of the Maghreb
    • Siege of Tripolitania
    • Siege of Cyrenaica
    • Siege of Sabratha[11]
    • Siege of Sharwas city
    • Battle of Sufetula[12]
  • First caliphate civil war
    • Battle of the Camel †
شريڪ حيات * اسماء بنت ابي بڪر
  • ام ڪلثوم بنت عقبه
  • عتيقه بنت زيد
  • رباب بنت عنف
  • تماضر بنت الاصبغ
تعلقات * العوام بن خويلد (پيءُ)
  • صفيه بنت عبدالمطلب (ماءُ)
ٻيا ڪم * حديث جو پهريون راوي
  • خلافت راشدين ۾ مفتي
  • مجلس شوريٰ جي مشاورتي ڪائونسل جو ميمبر
  • زڪوات ۽ خيرات جو رجسٽرار

حضرت زبير بن العوام (رضي الله تعالي عنه) (عربي: الزُّبَيْر بْن الْعَوَّام بْن خُوَيْلِد الأَسَدِيّ)، رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جو پڦاٽ ۽ صحابي ۽ هڪ عرب مسلمان ڪمانڊر هئا، جن پيغمبر محمد ﷺ ۽ خليفن، ابوبڪر (دور:632-634ع) ۽ حضرت عمر (دور:634 کان 644ع) جي دور ۾ گهڻي جنگن مان حصو ورتو ۽ 632-633ع ۾ عرب ۾ باغي قبيلن خلاف رده جي جنگين ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو ۽ بعد ۾ خلافت جي شروعاتي دور (633 کان 634ع) ۾ ساساني فارس، 634ع-638ع ۾ بازنطيني شام ۽ 639 کان 643ع تائين آفريڪا ۾ مسلمانن جون فتحن ۾ حصو ورتو.

شروعاتي ۾ اسلام قبول ڪرڻ وارا، حضرت زبير (رضي الله تعالي عنه) سال 624ع ۾ بدر جي جنگ ۾ ڪمانڊر هئا، جنهن ۾ هن قريش جي مخالف لشڪر کي شڪست ڏيڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. هن مسلمانن جي لڳ ڀڳ سڀني ابتدائي جنگين ۽ مهمن ۾ رسول الله ﷺ جي دور ۾ حصو ورتو. خندق جي جنگ ۾ سندس فوجي خدمت جي ڪري، رسول الله ﷺ کيس "حواري رسول الله" جو لقب عطا ڪيو. رسول الله ﷺ جي وصال کان پوءِ، زبير کي خليفي ابوبڪر جي طرفان، مرتدن جي خلاف جنگ ۾ ڪمانڊر مقرر ڪيو ويو. هن مديني جي دفاع ۽ يمامه جي جنگ ۾ شامل هئا. عمر جي خلافت دوران، زبير مصر، سر زمين شام، فارس، سوڊان ۽ طرابلس جي مسلمان فتحن ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. عمر جي شهادت کان پوءِ، زبير خلافت جو هڪ اهم سياسي شخصيت بڻجي ويو، ٽيون خليفي عثمان کي چونڊڻ واري شوري جو چيف صلاحڪار رهيو. بعد جي خلافت ۾ زبير خليفي کي سياسي ۽ مذهبي معاملن ۾ صلاح ڏني. عثمان جي شهادت کان پوءِ، زبير چوٿين خليفي علي جي بيعت ڪئي، جيتوڻيڪ بعد ۾ بيعت واپس ورتي، جڏهن علي عثمان جي موت جو بدلو وٺڻ کان انڪار ڪيو. زبير جي لشڪر ڊسمبر 656ع ۾ جنگ جمل (اُٺ جي جنگ) ۾ علي جي لشڪر سان وڙهيو، ان کان پوءِ جڏهن زبير نماز ۾ سجدو ڪري رهيو هو ته عمرو بن جرموز کيس قتل ڪيو.

حضرت زبير بن العوام رضي الله تعالي عنه کي عام طور تي مورخن پاران اسلام جي شروعاتي ڪمانڊرن مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. اسلامي روايت زبير کي جنت "عشره المبشره" ۾ شامل قرار ڏئي ٿي. هن جي اولاد، زبيري جي نالي سان مشهور آهي، جيڪا سڄي دنيا ۾ موجود آهن.

نسب ۽ ابتدائي زندگي

فوجي ڪيريئر

ورثو

ذاتي خاصيتون

پڻ ڏسو

An early convert to Islam, Zubayr was a commander in the Battle of Badr in 624, in which the latter was instrumental in defeating the opponent forces of the Quraysh. He participated in almost all of the early Muslim battles and expeditions under Muhammad. In the Battle of the Trench, due to his military service, Muhammad bestowed the title Hawari Rasul Allah ('Disciple of Messenger of God') upon him. After Muhammad's demise, Zubayr was appointed as a commander, in the Ridda Wars, by caliph Abu Bakr. He was involved in the defense of Medina and Battle of Yamama. During Umar's caliphate, Zubayr served in the Muslim conquests of Egypt, Levant, Persia, Sudan, and Tripolitania.

After Umar's assassination, Zubayr became an important political figure of the caliphate, being the chief advisor of the Shura that elected the third caliph Uthman. During the latter's caliphate, Zubayr advised the caliph in political and religious issues.[12] After Uthman was assassinated, Zubayr pledged allegiance to the fourth caliph Ali, though later withdrew allegiance, after Ali refused to avenge Uthman's death. Zubayr's forces engaged with Ali's forces in the Battle of the Camel in December 656. In the aftermath, while Zubayr was prostrating in prayer, he was killed by Amr ibn Jurmuz.

Zubayr is generally considered by historians to be one of early Islam's most accomplished commanders. The Sunni Islamic tradition credits Zubayr as being promised paradise. The Shia Islamic tradition views Zubayr negatively. The general's descendants, known as the Zubayrids, are found worldwide.

حوالا

  1. Sourdel 1965910.
  2. 2.0 2.1 2.2 Norris 198676-78.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Cite warning: <ref> tag with name Misri; Sirah Sahabah: Zubair bin Awwam cannot be previewed because it is defined outside the current section or not defined at all.
  4. Ibn Ashakir 1995486.
  5. al-Mubarak 199718.
  6. Akram 20075.
  7. Cite warning: <ref> tag with name Waqidi Futuh al Sham complete revised version cannot be previewed because it is defined outside the current section or not defined at all.
  8. 8.00 8.01 8.02 8.03 8.04 8.05 8.06 8.07 8.08 8.09 8.10 8.11 al-Asfahani 2016226.
  9. Al-Asqalani 2000349.
  10. Arif al-Khatib (2018) (ar ۾) (Bukel). الحبيب الاعظم. Dar Al Kotob Al Ilmiyah دار الكتب العلمية. p. 86. ISBN 9782745186652. https://books.google.com/books?id=cz1ZDwAAQBAJ. Retrieved 15 November 2023. 
  11. al-Maghlouth 2015.
  12. 12.0 12.1 Cite warning: <ref> tag with name تاريخ بلاد الشام cannot be previewed because it is defined outside the current section or not defined at all.

حوالن جي پيش-نگاھ

  1. Coined Jund al Misr by Ibn Ashakir[4]