نيروبي
| نيروبي Nairobi | |||
|---|---|---|---|
| شھر ء ڪائونٽي | |||
 مٿي کان گھڙي وار: مرڪزي ڪاروباري ضلعو، نیروبي نيشنل پارڪ ۾ هڪ زرافو، ڪينيا جي پارليامينٽ جي عمارت، نیروبي سٽي هال ۽ ڪينياٽا انٽرنيشنل ڪنوينشن سينٽر. | |||
| |||
| عرفيت: "سج م سائو شھر" "The Green City in the Sun" | |||
| جاگرافي بيهڪ: 01°17′11″S 36°49′02″E / 1.28639°S 36.81722°Eمڪانيت: 01°17′11″S 36°49′02″E / 1.28639°S 36.81722°E | |||
| ملڪ | ڪينيا | ||
| ڪائونٽي | نیروبي | ||
| Founded | 1899 | ||
| Sub-counties | List
| ||
| حڪومت | |||
| • مجلس | Nairobi City County | ||
| • Legislature | County Assembly | ||
| • Governor | Johnson Sakaja | ||
| پکيڙ[lower-alpha 1][2] | |||
| • شھر ء ڪائونٽي | 696.1 ڪ.م2 (268.8 ميل2) | ||
| بلندي | 1,795 ميل (5,500 ft) | ||
| آبادي (2019)[3] | |||
| • شھر ء ڪائونٽي | 4,397,073 | ||
| • ڪاٿو
2024 [4] |
4,828,000 | ||
نيروبي (انگريزي:Nairobi) ڪينيا جي راڄڌاني آهي. هي شهر، سال 1899ع ۾ ٺهرايو ويو ء سال 1907ع ۾، ممباسا جي جاء تي، ملڪ جي گاديء جو هنڌ ٿيو.[7] اهو پڻ نيروبي صوبي جي گاديءَ جو هنڌ آهي. هي شهر ڏکڻ ڪينيا ۾ نيروبي نديءَ جي ڪناري تي سمنڊ جي سطح کان 5,450 فوٽ (1,661 میٽر) جي بلندي تي واقع آهي. نيروبي اوڀر آفريڪا جو سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو شھر آھي جنھن جي آبادي سال 2019ع جي مردم شماري مطابق 43,97,073 آھي.[8][9]
سال 1899ع ۾ ريلوي چائوٽي جي طور تي قائم ٿيل،[10] شهر ڪينيا ۾ سڀ کان وڏو ۽ آفريڪا جي وڏي شهرن مان هڪ بڻجي ويو آهي. نيروبي آفريڪا جي اقتصادي ۽ سياسي لحاظ کان اهم ترين شهرن مان هڪ آهي. اهو ڪيترن ئي قومي ۽ بين الاقوامي تنظيمن جون گھر آهي،جيڪا شهر کي ڪاروباري ۽ ثقافتي مرڪز بڻائين ٿيون.
سال 1963ع ۾ آزاد ٿيڻ کان پوء، نيروبي جمهوريه ڪينيا جي راڄڌاني بڻجي ويو.[11] ڪينيا جي شروعاتي دور ۾ شهر ڪافي، چانهه ۽ سيسل ڪاٺ جي صنعتن جو مرڪز بڻجي ويو.[12][13] نیروبي شهر ڪينيا جي ڏکڻ مرڪزي حصي ۾ 1,795 ميٽر (5,889 فوٽ) جي اوچائي تي واقع آهي.
نيروبي ڪينيا جي پارليامينٽ عمارتن جو گهر آهي ۽ ڪينيا جي هزارين ڪاروبار ۽ اهم بين الاقوامي ڪمپنين ۽ تنظيمن جي ميزباني ڪري ٿو، جن ۾ گڏيل قومن جو ماحوليات جو پروگرام (یو این انوائرنمینٹ) ۽ گڏيل قومن جي آفيس نيروبي (UNON) شامل آهن. نيروبي ڪاروبار ۽ ثقافت لاءِ قائم ڪيل مرڪز آهي. نيروبي سيڪيورٽيز ايڪسچينج (NSE) آفريڪا ۾ سڀ کان وڏي اسٽاڪ ايڪسچينج مان هڪ آهي ۽ براعظم تي ٻيو پراڻي ترين ايڪسچينج آهي. اهو واپار جي مقدار جي لحاظ کان آفريڪا جو چوٿون وڏو اسٽاڪ ايڪسچينج آهي، جيڪو هڪ ڏينهن ۾ 10 ملين واپار ڪرڻ جي قابل آهي. شھر ۾ نيروبي نيشنل پارڪ پڻ شامل آهي. نيروبي سال 2010ع ۾ يونيسڪو گلوبل نيٽورڪ آف لرننگ سٽيز ۾ شامل ٿيو.
حوالا
- ↑ "Nairobi County". Infotrak. حاصل ڪيل 8 November 2022.
- ↑ "Nairobi Population 2022". World Population Review. حاصل ڪيل 8 November 2022.
- ↑ "2019 Kenya Population and Housing Census Volume I: Population by County and Sub-County". knbs.or.ke. وقت 13 November 2019 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 7 November 2019. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "2019 KPHC – Analytical Report on Population Projections Vol XVI". Kenya National Bureau of Statistics. صفحو. 38. حاصل ڪيل 29 February 2024.
- ↑ Global Data Lab. "Human Development Indices: Sub-national HDI". globaldatalab.org. حاصل ڪيل 22 August 2021.
- ↑ 6.0 6.1 Munene, Evans. "Launch of the Gross County Product 2019 Report". Kenya National Bureau of Statistics. حاصل ڪيل 2019-03-22.
- ↑ mombasa.go.ke. "History of Mombasa". Mombasa County. وقت 26 January 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 14 June 2019. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "2019 Kenya Population and Housing Census Volume I: Population by County and Sub-County". Kenya Central Bureau of Statistics. وقت 13 November 2019 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 7 November 2019. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ Omwenga, Mairura. "Nairobi Emerging Metropolitan Region Development Planning and Management Opportunities and Challenges" (PDF). ISOCARP CONGRESS. 46th ISOCARP Congress. Nairobi. صفحا. 1–5.
- ↑ Roger S. Greenway, Timothy M. Monsma, Cities: missions' new frontier, (Baker Book House: 1989), p.163.
- ↑ britannica.com. "Nairobi History". www.britannica.com/. حاصل ڪيل 18 February 2020.
- ↑ "Production". East Africa Sisal. حاصل ڪيل 2020-05-24.
- ↑ Rashid, Mahbub (2016-06-16) (en ۾). The Geometry of Urban Layouts: A Global Comparative Study. Springer. ISBN 978-3-319-30750-3. https://books.google.com/books?id=Iuh6DAAAQBAJ&q=During+Kenya%27s+colonial+period%2C+the+city+became+a+centre+for+the+colony%27s+coffee%2C+tea+and+sisal+industry&pg=PA374.