ٿيلس

ٿيلس آف مليٽس
پيدائش ت. 624 BC
وفات ت. 546 BC (aged ت. 78)
عهد سقراط کان اڳ واري فلاسافي
علائقو مغربي فلسفو
مڪتبه فڪر
  • آئنين / مليسيئن فلاسافي اسڪول ۽ نيچرلزم
شعبه عمل
اهم نظريا
  • Water is the arche
  • Thales' theorem
  • Intercept theorem


ٿيلس آف مليٽس( Thales of Miletus), مليٽس وارو ٿيلس: ھڪ ماھر فلڪيات ھو 624 قبل مسيح ۾ ايشيا مائنر يعني موجوده ترڪيءَ ۾ يوناني نوآبادي ۾ پيدا ٿيو کيس مغربي فلسفي جو باني سمجھيو ويندو آھي.، پر ھي سائنس جي ابتدائي ترقيءَ جو محرڪ ھو . کيس پنھنجي زندگيءَ ۾ ئي رياضي، طبعيات ۽ فلڪيات جو عالم تسليم ڪيو ويو. ھي ھڪ سج گرهڻ جي پيشنگوئي جي ڪري مشھور ٿيو. ان پيشنگوئي سان موجوده ترڪيءَ ۾ موجود درياءَ ھيلائس جي ڪناري تي ميڊيا وارن ماڻهن ۽ لڊيا جي ماڻهن جي وچ ۾ شروع ٿيڻ واري جنگ کي روڪي ڇڏيو ۽ انھن جي پندرهن سالن کان ھلندڙ دشمني ختم ٿي وئي.جنگ شروع ٿيڻ کان ٿورو اڳي ٿيلز اچي اعلان ڪيو تہ" ديوتا توھان جي جنگ تي ناراض آهن ۽ آھي ڪجهه دير ۾ سج کي غائب ڪري ڇڏيندا ۽ جيڪڏھن توھان جنگ کان توبھ نہ ڪئي تہ ھميشہ لاءِ اوندھ ٿي ويندي".

ڏينھن جي روشني رات جي اوندھ ۾ بدلجي وئي ۽ ان تبديلي بابت ٿيلز مليٽس پھريان ئي خبردار ڪري ڇڏيو ھو---ھيروڊوٽس

اھڙي طرح سج گرهڻ جي ڪري کين يقين ٿي ويو ۽ جنگ ٽري وئي. سئو سال بعد ھيروڊوٽس ان واقعي کي قلمبند ڪيو. ھن 546 قبل مسيح ۾ وفات ڪئي..[1] ھي مشھور ست يوناني ڏاھن مان ھو. ارسطو کيس يونان جو پھريون فلاسافر سمجھندو ھو.[2][3]ھي پھريون شخص ھيو جنھن دنيا ۽ ڪائنات کي سمجھڻ جي ڏندڪٿائي طريقي جي بدران نظرئي يا مفروضي يا ٻين لفظن ۾ سائنسي طريقي سان سمجھڻ جي شروعات ڪئي. رياضي ۾ ھن پھريون دفعو اھرامن جي اوچائي ۽ پاڻيءَ جي جھازن جي سمنڊ ۾ دوري ماپڻ لاءِ جاميٽري جو استعمال ڪيو.[4]

زندگي

خيال آهي ته ٿيلس شايد مليٽس ۾ 620 قبل مسيح ۾ ڄائو ھوندو.

مليٽس

اٿينز جي قديم ليکڪ اپالوڊورس جي خيال مطابق ٿيلس 625 ق م ۾ ڄائو.[5] [6].[5].[7] قديم يوناني ليکڪن ھن جي وڏن جي نسبت فونيشين سان پڻ ڳنڍي آهي."[8][9][10]

ٿيلس ٿيوريم

Thales' theorem:

حوالا

  1. ↑ ڪتاب:سائنس اور سائنسدان؛ ليکڪ:ايڊم ھارٽ،ڊيوس جان فرينڊن٬ ڊين گرين؛ ايڊيشن:،2018؛ تخليقات پبلشرز،لاھور
  2. ↑ Aristotle, Metaphysics Alpha, 983b18.
  3. ↑ سانچو:Cite DGRBM
  4. ↑ (Boyer 1991, "Ionia and the Pythagoreans" p. 43)
  5. ↑ 5.0 5.1 Cohen, Mark S.; Curd, Patricia; Reeve, C. D. C. (2011). Readings in Ancient Greek Philosophy (Fourth Edition): From Thales to Aristotle. Indianapolis, Indiana: Hackett Publishing. p. 10. ISBN 1603846077. https://books.google.com/books?id=pFEII68kmVsC. 
  6. ↑ Cite warning: <ref> tag with name books.google.com cannot be previewed because it is defined outside the current section or not defined at all.
  7. ↑ Freely, John (2012). The Flame of Miletus: The Birth of Science in Ancient Greece (And How It Changed the World). London, England: I. B. Tauris & Co. Ltd.. p. 7. ISBN 978-1-78076-051-3. https://books.google.com/books?id=e4ye9m3EflQC&pg=PA7&dq=Thales+of+Miletus+Phoenician&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjgxpLr_s_WAhUOU1AKHeAUBWwQ6AEILDAB#v=onepage&q=Thales%20of%20Miletus%20Phoenician&f=false. Retrieved 1 October 2017. 
  8. ↑ Lawson, Russell M. (2004). Science in the Ancient World: An Encyclopedia. Santa Barbara, California, Denver Colorado, and Oxford, England: ABC CLIO. pp. 234-235. ISBN 1-85109-534-9. https://books.google.com/books?id=1AY1ALzh9V0C&pg=PA234. 
  9. ↑ Diogenes Laertius. "Lives of Eminent Philosophers". 
  10. ↑ Nietzsche, Friedrich. "The Pre-Platonic Philosophers".