Belo Polje (Peć)

Za ostale upotrebe, v. Belo Polje.
Belo polje
Bellopojë
Koordinate: 42°38′N 20°17′E / 42.633°N 20.283°E / 42.633; 20.283
Država  Kosovo
Okrug Pećki okrug
Grad Peć
Visina 545 m
Stanovništvo (2011)
 - Grad 1272[1]
Vremenska zona Srednjeeuropsko vrijeme (UTC+1)
 - Ljeto (DST) Srednjeeuropsko ljetno vrijeme (UTC+2)
Pozivni broj +381
Karta
Belo polje na mapi Kosovo
Belo polje
Belo polje

Belo Polje (alb. Bellopojë) je naselje u opštini Peć na Kosovu. Atar naselja se nalazi na teritoriji katastarske opštine Belo Polje površine 2883 ha.

Historija

U turskom popisu iz 1485. godine u selu je zabeleženo ukupno 129 hrišćanskih obveznika, među kojima su poimence pomenuta dva pravoslavna popa i jedna kaluđerica udovica.

U selu i njegovoj neposrednoj okolini postoje ostaci triju crkava. Prva je Crkva Vavedenja presvete Bogorodice, o kojoj nema nikakvih pisanih dokumenata. Jedini podatak koji vremenski određuje podizanje prvobitne crkve u 14. vek je pominjanje sela Belo Polje, u Povelji Stefana Dečanskog iz 1327. godine, kao i nadgrobna mermerna ploča sa uklesanim natpisom iz 14. veka naknadno ugrađena u pod crkve. Oko crkve se nalazi staro groblje sa nekoliko nadgrobnih spomenika u vidu kamenih krstova. Starija crkva je porušena u nekom od perioda turske okupacije. Nova crkva je podignuta 1868. godine, na temeljima starije crkve, angažovanjem dečanskog arhimandrita Kirila Andrejevića, a uz materijalnu pomoć tadašnje ruske carice Marije Aleksandrovne. U crkvi se nalazila i zbirka od 30 ikona, neproučenih i neobjavljenih, sa natpisima na srpskoslovenskom i grčkom jeziku, a ima i natpisa na arabici i turskom jeziku.[2] Ova crkva je 1964. godine registrovana kao spomenik kulture .[3] Crkva je paljena 1999. godine, a 2013. su stručnjaci čistili njene freske.[4]

Ostaci druge crkve, koja je verovatno bila posvećena Bogojavljenju, nalaze se iznad sela, na brdu zvanom Krst. Iznad sela su i ostaci pećine Careve stolice, za koju predanje kaže da je bila isposnica neke carice.

Mada je u ovom naselju bilo većinsko srpsko stanovništvo, sa oko 300 kuća i 1200 stanovnika[5], tokom 1999, većinsko stanovništvo je „napustilo“[6] Belo Polje. Već 2003. godine organizovan je njihov nadgledani povratak, zašta su izgrađene 73 nove kuće, koje su zatim zapaljene od strane albanskih demonstranata u martovskom pogromu Srba 2004. Zapravo, u dva navrata su spaljeni celo selo[2], crkva[6] i školski objekat. Za ovaj zadnji je planirano da se uredi i osposobi. Povratnici su pretežno starije osobe, njih oko 60,[5] odnosno sada u selu ima oko 20 srpskih porodica. U zadnjih par godina rođene su dve bebe, kojima se zajednica ponosi.[7] Povratnici međutim i dalje žive u strahu i pod pretnjama.[8]

Infrastruktura i organizacija

Mesto ima dobru vezu sa gradom, električnu, vodovodnu i kanalizacionu mrežu. Postoji lekarska ambulanta i organizovane su lekarske posete jednom nedeljno. Ljudi pretežno žive od socijalne pomoći, penzija i manjim delom od poljoprivrede. Mnogi često putuju za Srbiju i nemaju stalan boravak u ovom naselju.[5] Ovo prigradsko naselje Peći je na oko dva kilometra jugozapadno od grada.

Demografija

Naselje je do 1999. godine imalo 90% srpskog i crnogorskog stanovništva.

Broj stanovnika na popisima:

Izvori

  1. ↑ Popis na Kosovu po nacionalnosti 2011..
  2. ↑ 2,0 2,1 SPC: Crkva vavdenja presvete Bogorodice u Belom Polju Arhivirano 2012-07-12 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 25. 1. 2013.
  3. ↑ Spomenici kulture u Srbiji: Crkva Svete Bogorodice
  4. ↑ Čišćenje živopisa u Crkvi Vavedenje Presvete Bogorodice („Politika“, 11. avgust 2013)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 NVO “Syri i Vizionit: Strategija delovanja za srpsku zajednicu u Pećkoj opštini za 2009—2011, Peć, decembar 2008 Arhivirano 2016-03-05 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 25. 1. 2013.
  6. ↑ 6,0 6,1 Vidovdan: Nezavisni pakao o suverenom košmaru, Miodrag Milojević[mrtav link], Pristupljeno 26. 1. 2013.
  7. ↑ SPS: Nastavak nasilja na Kosovu i Metohijij, 23. 1. 2013. Arhivirano 2015-09-24 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 25. 1. 2013.
  8. ↑ Novosti: Ponovo pale srpske kuće!, 22. 1. 2013., Pristupljeno 25. 1. 2013.