Koordinate: 44° 17′ 04" SGŠ, 21° 01′ 17" IGD
Radovanje je naselje u Srbiji u opštini Velika Plana u Podunavskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 689 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 770 stanovnika).
Selo je poznato po tome što je tu po naredbi Miloša Obrenovića ubijen Karađorđe u noći između 13. i 14. jula 1817. godine
Historija
Selo Radovanje leži jugozapadno od Velike Plane. U aračkim spiskovima iz prvih desetina 19. veka ne pominje se kao samostalno naselje. Po popisu iz 1921. godine Radovanje je imalo 191 kuću sa 914 stanovnika. Po podacima G. T. Radivojevića Radovanje spada u grupu sela, koja su postala u doba Kočine Krajine. U to doba je u ovo selo došlo 13 porodica, dok su sve ostale mlađe. U najstarije porodice se ubrajaju: Lazovići, Pavići, Obalaši, Strugarevići, Milutinovići, i Aćimovići; sve su ove porodice došle u doba Kočine Krajine, ostale su porodice došle posle prvog Ustanka i to od Timoka, iz Resave, iz Gruže, iz Starog Vlaha, i iz okolnih sela.
O postanku imena ovoga mesta razno se priča. Jedni vele da je ime došlo po nekome Radovanu Piklji, koji se prvi ovamo doselio. Drugi pričaju da je selu dao ovo ime knez Lazar, a da se dotle zvalo Omajska. Iz Omajske je, vele, došlo na Koeovo 70 najboljih oklopnika, i kad ih knez Lazar video uviknuo je «evo moga radovanja». Kada ih je upitao odakle su i oni mu kazali, vele da je rekao da se selo zove Radovanje. Po trećima, u selu je za vreme Turaka živelo 70 Radovana koji uspeju da umaknu Turcima i da pobegnu u Nemačku. Zbog spasenja tih 70 Radovana, vele, selo je nazvano Radovanje.
U ataru ovoga sela, ispod današnjeg groblja, ima kamenje od neke stare građevine, za koju misle da je bila crkva.
Na strani brda Kruščice postoji mesto „Dragićevca“ gde je bila livada sa trlom nekoga Dragića Vojkovića. Tu, u gustom lugu, u zoru 13. jula 1817. godine mučki je na spavanju ubijen Karađorđe Petrović. U blizini Dragićevice je crkva Pokajnica za koju se priča da ju je podigao Vujica Vulićević (kum Karađođev), kajući se što je naredio da se Karađorđe ubije.
Selo je podiglo školsku zgradu 1898. godine; ova zgrada upropašćena za vreme rata, a nova zgrada podignuta 1921. godine. (podaci krajem 1921. godine).[1][2]
Demografija
U naselju Radovanje živi 556 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 42,2 godina (41,5 kod muškaraca i 42,8 kod žena). U naselju ima 205 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,36.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. |
|---|
| Srbi |
|
685 |
99.41% |
| nepoznato |
|
4 |
0.58% |
Stanovništvo prema polu i starosti [4]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
5 |
|
|
2 |
| 80+ |
5 |
|
|
9 |
| 75-79 |
25 |
|
|
24 |
| 70-74 |
24 |
|
|
26 |
| 65-69 |
11 |
|
|
29 |
| 60-64 |
18 |
|
|
10 |
| 55-59 |
19 |
|
|
25 |
| 50-54 |
23 |
|
|
28 |
| 45-49 |
24 |
|
|
16 |
| 40-44 |
21 |
|
|
20 |
| 35-39 |
31 |
|
|
19 |
| 30-34 |
18 |
|
|
29 |
| 25-29 |
23 |
|
|
18 |
| 20-24 |
18 |
|
|
23 |
| 15-19 |
15 |
|
|
15 |
| 10-14 |
23 |
|
|
21 |
| 5-9 |
20 |
|
|
14 |
| 0-4 |
15 |
|
|
23 |
| prosek |
41.5 |
|
|
42.8 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
244
|
249
|
245
|
238
|
235
|
215
|
205
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
43
|
55
|
19
|
28
|
18
|
26
|
9
|
6
|
-
|
1
|
3.36
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
280
|
67
|
183
|
20
|
9
|
1
|
293
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
31
|
193
|
56
|
10
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
168
|
125
|
-
|
-
|
14
|
-
|
9
|
2
|
6
|
5
|
| Ženski
|
83
|
64
|
-
|
-
|
5
|
-
|
-
|
3
|
4
|
1
|
| Oba
|
251
|
189
|
-
|
-
|
19
|
-
|
9
|
5
|
10
|
6
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
-
|
-
|
3
|
1
|
3
|
-
|
-
|
-
|
-
|
| Ženski
|
-
|
1
|
-
|
3
|
1
|
1
|
-
|
-
|
-
|
| Oba
|
-
|
1
|
3
|
4
|
4
|
1
|
-
|
-
|
-
|
Povezano
Reference
- ↑ Podaci su uzeti iz: „Naselja“ T. Radivojević, Lepenica – Posebni deo (u rukopisu) i iz «Letopisa» opštine sela Radovanje, Br.142./928.:
- ↑ Literatura „Letopis Podunavskih mesta“(Beč 1998) period 1812 – 1935 g. Letopisa, po predanju, Podunavskih mesta i običaji nastanak sela ko su bili Dosenjenici čime se bavili meštani i poreklo doseljenika
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Korišćena Literatura
- Izvor Monografija Podunavske oblasti 1812-1927. objavjeno (1927 g.)„Napredak Pančevo,,
- „Letopis“: Podunavska mesta i običaji Marina (Beč 1999 g.). Letopis period 1812 – 2009 g. Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju mesta u Južnoj Srbiji, mesta i običaji nastanak sela ko su bili Doseljenici čime se bavili meštani
- Napomena
U uvodnom delu autor je dao kratak istorijski pregled ovog područja od praistorijskih vremena do stvaranje države Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Najveći prilog u ovom delu čine ,»Letopisi« i trudio se da ne propusti nijednu važnu činjenicu u prošlosti opisivanih mesta.
Vanjske veze
| Portal Srbija
|
Srbija
