Maqedonia e Vardarit

Maqedonia e Vardarit (maqedonisht dhe serbisht: Вардарска Македонија, Vardarska Makedonija) ishte emri i dhënë territorit të Mbretërisë së Serbisë (1912–1918) dhe Mbretërisë së Jugosllavisë (1918–1941) që përafërsisht korrespondon me Maqedoninë e Veriut të sotme. Ai mbulon pjesën veriperëndimore të Maqedonisë gjeografike, kufijtë modernë të së cilës u përcaktuan nga mesi i shekullit të 19-të.

Maqedonia e Vardarit zakonisht i referohet pjesës qendrore të rajonit të Maqedonisë që i atribuohet Mbretërisë së Serbisë nga Traktati i Bukureshtit (1913) pas Luftërave Ballkanike. Territori është emëruar pas Vardarit, lumit kryesor që përshkon rajonin nga veriperëndimi në juglindje, për ta dalluar atë nga Maqedonia greke dhe rajoni rreth malit Pirin në Bullgari.

Rajoni fillimisht njihej si Maqedonia Serbe^[1][2] edhe pse përdorimi i emrit Macedonia u ndalua më vonë në Mbretërinë e Jugosllavisë, për shkak të politikës së zbatuar të serbizimit të sllavishtfolësve vendas.^[3][4] Nga viti 1919 deri në vitin 1922, zona (duke përfshirë pjesë të Kosovës së sotme dhe Serbisë Lindore) ishte pjesë e Serbisë Jugore (Serbisht: Jужна Србија, Južna Srbija),^[5][6][7] Në vitin 1929, Mbretëria e Jugosllavisë u nda. në provincat e quajtura banovina. Maqedonia e Vardarit si pjesë e Serbisë Jugore më pas u bë pjesë e Banovina Vardar.^[8]

Gjatë Luftës së Parë Botërore ajo u pushtua nga Bullgaria si pjesë e Zonës së Inspektimit Ushtarak të Maqedonisë. Pas luftës, komunat e sotme të Strumicës dhe Novosellës u shkëputën nga Bullgaria dhe iu dorëzuan Jugosllavisë. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Bullgaria krijoi dy rrethe administrative në rajon - Manastirin dhe Shkupin. Në vitin 1946, pjesa më e madhe e Maqedonisë së Vardarit si një nga gjashtë vendet përbërëse të RSFJ Jugosllavia u bë Republika Popullore e Maqedonisë (1946-1963) pastaj Republika Socialiste e Maqedonisë (1963-1991).

Pas shpërbërjes së Jugosllavisë, përveç Maqedonisë së Veriut, rajoni përfshin edhe komunat e Tërgovishtes dhe Preshevës në Serbi,^[9] dhe komunën e Hanit të Elezit në Kosovë.^[10] Ndonjëherë në rajon përfshihen zonat e Golo Brdo dhe Mala Prespa në Shqipëri.

• Maqedonia e Egjeut
• Gjeografia e Maqedonisë së Veriut
• Macedonia (terminologji)
• Maqedonia e Pirinit
• Rajoni i Vardarit

• Danforth, L.M. (1997). The Macedonian Conflict: Ethnic Nationalism in a Transnational World. Princeton University Press. p. 44. ISBN 0-691-04356-6
• Alice Ackermann (1999). Making Peace Prevail: Preventing Violent Conflict in Macedonia (në anglisht). Syracuse University Press. fq. 55–. ISBN 978-0-8156-0602-4.
• Ilká Thiessen (2007). Waiting for Macedonia: Identity in a Changing World (në anglisht). University of Toronto Press. fq. 29–. ISBN 978-1-55111-719-5.
• Hugh Poulton (2000). Who are the Macedonians? (në anglisht). C. Hurst & Co. Publishers. fq. 2–. ISBN 978-1-85065-534-3.
• Stefan Troebst (janar 2007). Das makedonische Jahrhundert: von den Anfängen der nationalrevolutionären Bewegung zum Abkommen von Ohrid 1893-2001 ; ausgewählte Aufsätze (në gjermanisht). Oldenbourg. fq. 344–. ISBN 978-3-486-58050-1.^{[lidhje e vdekur]}
• Dimitar Bechev (13 prill 2009). Historical Dictionary of the Republic of Macedonia (në anglisht). Scarecrow Press. fq. 232–. ISBN 978-0-8108-6295-1.