Martesa brenda të njëjtës gjini

 Martesa brenda të njëjtës gjini, e njohur edhe si martesa homoseksuale,ndodh mes dy personave të së njëjtës gjini. Që prej vitit 2002, martesa e çifteve të së njëjtës gjini kryhet dhe njihet ligjërisht në 35 vende, [1] me një popullsi totale prej më shumë se 1 miliardë njerëzish (17% e popullsisë së botës). Vendi i fundit që i ka legalizuar martesat e të njëjtit seks është Nepali. Estonia është shteti i 36-të që pritet të legalizojë këto martesa më 1 janar 2024.

Të drejtat e birësimit nuk mbulohen domosdoshmërisht, megjithëse shumica e shteteve me martesa të së njëjtës gjini i lejojnë këto çifte të adoptojnë fëmijë si çiftet heteroseksuale. Në të kundërt, 35 vende (që nga viti 2023) kanë përkufizime të martesës në kushtetutat e tyre që parandalojnë martesën e çifteve brenda të njëjtit seks. Disa vende e kanë vendosur me kushtetutë ligjin islamik, i cili ndalon martesën e çifteve të të njëjtit seks. Ka të dhëna se martesat mes burrave datojnë që në shekullin e parë. [2]

Përdorimi i termit martesë

Shtrirja kohore

Tabela përmbledhëse e mëposhtme rendit në rend kronologjik shtetet (shtetet anëtare të Kombeve të Bashkuara dhe Tajvani) që kanë legalizuar martesat brenda të njëjtës gjini. Që nga viti 2023, 35 shtete i kanë legalizuar këto martesa. Datat janë kur martesat midis çifteve të të njëjtit seks filluan të certifikoheshin zyrtarisht, ose kur ligjet lokale miratoheshin nëse martesat ishin tashmë të ligjshme nën autoritetin më të lartë.

2001 Holanda Netherlands (1 Prill)
2002
2003
2004
2005
  • New Brunswick (23 Qershor)
  • Spanja Spanja (3 Korrik)
  • Kanadaja Kanadaja [shtetërore] (20 Korrik)
2006 South Africa Afrika e Jugut (30 Nëntor)
2007
2008
2009
  • Norvegjia Norvegjia (1 Janar)
  • Iowa (27 Prill)
  • Suedia Suedia (1 Maj)
  • Coquille Indian Tribe (20 Maj)
  • Vermont (1 Shtator)
2010
  • Nju Hëmpshër (1 Janar)
  • Distrikti i Kolumbias (3 Mars)
  • Distrikti Federal Meksikan (4 Mars)
  • Mashantucket Pequot Tribal Nation (29 Prill)
  • Portugalia Portugalia (5 Qershor)
  • Islanda Islanda (27 Qershor)
  • Argjentina Argjentina (22 Korrik)
2011
  • Nju Jork (24 Korrik)
  • Tribuja Suquamish (1 Gusht)
  • Alagoas (7 Dhjetor)
2012
  • Quintana Roo (3 Maj)
  • Danimarka Danimarka (15 Qershor)
  • Sergipe (5 Korrik)
  • Espírito Santo (15 Gusht)
  • Bonaire, Sint Eustatius dhe Saba (10 Tetor)
  • Bahia (26 Nëntor)
  • Distrikti Federal Brazilian (1 Dhjetor)
  • Washington (6 Dhjetor)
  • Port Gamble S'Klallam Tribe (9 Dhjetor)
  • Piauí (15 Dhjetor)
  • Maine (29 Dhjetor)
2013
  • Maryland (1 Janar)
  • São Paulo (16 Shkurt)
  • Ceará (15 Mars)
  • Little Traverse Bay Bands of Odawa Indians (15 Mars)
  • Paraná (26 Mars)
  • Mato Grosso do Sul (2 Prill)
  • Rondônia (26 Prill)
  • Santa Catarina (29 Prill)
  • Paraíba (29 Prill)
  • Pokagon Band of Potawatomi Indians (8 Maj)
  • Brazil Brazili [kombëtare] (16 Maj)
  • Franca Franca (18 Maj)
  • Iipay Nation of Santa Ysabel (24 Qershor)
  • California (28 Qershor)
  • Delaware (1 Korrik)
  • Minnesota (1 Gusht)
  • Rhode Island (1 Gusht)
  • Grand Portage Band of Chippewa (1 Gusht)
  • Uruguaji Uruguaji (5 Gusht)
  • New Zealand Zelanda e Re (19 Gusht)
  • Confederated Tribes of the Colville Reservation (5 Shtator)
  • Cheyenne and Arapaho Tribes (18 Tetor)
  • New Jersey (21 Tetor)
  • Blue Lake Rancheria (1 Nëntor)
  • Leech Lake Band of Ojibwe (15 Nëntor)
  • Hawaii (2 December)
  • New Mexico [shtetërore] (19 Dhjetor)
2014
  • Cook County, Illinois (21 Shkurt)
  • Anglia Uellsi Angli dhe Uells (13 Mars)
  • Ishut e Gjeorgjisë së Jugut dhe Senduiç të Jugut (13 Mars)
  • Oregon (19 Maj)
  • Pensilvani (20 Maj)
  • Illinois [shtetërore] (1 Qershor)
  • Akrotiri and Dhekelia (3 Qershor)
  • Territori Britanik i Oqeanit Indian (3 Qershor)
  • Tribuja e Indianëve Puyallup (9 Korrik)
  • Fond du Lac Band of Lake Superior Chippewa (16 Korrik)
  • Tributë e Konfederuara të Coos, Umpquave të Poshtëm dhe indianëve Siuslaw (10 Gusht)
  • Coahuila (17 Shtator)
  • Oklahoma (6 Tetor)
  • Virginia (6 Tetor)
  • Utah (6 Tetor)
  • [Indiana]] (6 Tetor)
  • Wisconsin (6 Tetor)
  • Lac du Flambeau Band of Lake Superior Chippewa (6 Tetor)
  • Colorado (7 Tetor)
  • West Virginia (9 Tetor)
  • Nevada (9 Tetor)
  • Fort McDermitt Paiute and Shoshone Tribes (9 Tetor)
  • Karolina e Veriut (10 Tetor)
  • Alaska (12 Tetor)
  • Idaho (15 Tetor)
  • Arizona (17 Tetor)
  • Kombi Fort McDowell Yavapai (17 Tetor)
  • Pascua Yaqui Tribe (17 Tetor)
  • Salt River Pima-Maricopa Indian Community (17 Tetor)
  • San Carlos Apache Tribe (17 Tetor)
  • Kombi Yavapai-Apache (17 Tetor)
  • Wyoming (21 Tetor)
  • St. Louis, Missouri (5 Nëntor)
  • St. Louis County, Missouri (6 Nëntor)
  • Eastern Shoshone Tribe (14 Nëntor)
  • Northern Arapaho Tribe (14 Nëntor)
  • Montana (19 Nëntor)
  • Blackfeet Nation (19 Nëntor)
  • Karolina e Jugut (20 Nëntor)
  • Keweenaw Bay Indian Community (13 Dhjetor)
  • Scotland Skocia (16 Dhjetor)
2015
  • Luksemburgu Luksemburg (1 Janar)
  • Miami-Dade County, Florida (5 Janar)
  • Florida [shtetërore] (6 Janar)
  • Central Council of the Tlingit and Haida Indian Tribes of Alaska (24 Shkurt)
  • Ishujt Pitcairn (14 Maj)
  • Confederated Tribes of Siletz Indians (15 Maj)
  • Guam (9 Qershor)
  • Oneida Tribe of Indians of Wisconsin (10 Qershor)
  • Chihuahua (12 Qershor)
  • Shtetet e Bashkuara të Amerikës Shtetet e Bashkuara të Amerikës [shtetërore] (26 Qershor)
  • Ishujt Mariane Veriorë (30 Qershor)
  • Sault Ste. Marie Tribe of Chippewa Indians (7 Korrik)
  • Ishujt e Virgjër të SHBA-ve (9 Korrik)
  • Puerto Riko (13 Korrik)
  • Santiago de Querétaro, Querétaro (21 Korrik)
  • Hannahville Indian Community (3 Gusht)
  • White Mountain Apache Tribe (9 Shtator)
  • Republika e Irlandës Irlanda (16 Nëntor)
  • Confederated Tribes of the Grand Ronde Community of Oregon (18 Nëntor)
  • Nayarit (23 Dhjetor)
2016
  • Stockbridge-Munsee Community Band of Mohican Indians (2 February)
  • Stampa:Country data Greenland Groenlanda (1 Prill)
  • Kolumbia Kolumbia (28 Prill)
  • Tributë Tulalip të Washington (6 Maj)
  • Jalisco [shtetërore] (12 Maj)
  • Campeche (20 Maj)
  • Colima (12 Qershor)
  • Michoacán (23 Qershor)
  • Morelos (5 Korrik)
  • Ishulli i Njeriut (22 Korrik)
  • San Pedro Cholula, Puebla (18 Shtator)
  • British Antarctic Territory (13 Tetor)
  • Menominee Indian Tribe of Wisconsin (3 Nëntor)
  • Kombi Çeroki (9 Dhjetor)
  • Gjibraltari (15 Dhjetor)
2017
  • Ishulli i Ashendimit (1 Janar)
  • Finlanda Finlanda (1 Mars)
  • Kombi Osage (20 Mars)
  • Prairie Island Indian Community (22 Mars)
  • Ishujt Falkland (29 Prill)
  • Guernsey (2 Maj)
  • Bermuda (5 Maj, e shfuqizuar më 1 Qershor 2018)
  • Ho-Chunk Nation of Wisconsin (5 Qershor)
  • Ishujt Faroe Ishujt Faroe (1 Korrik)
  • Tristan da Cunha (4 Gusht)
  • Malta Malta (1 Shtator)
  • Gjermania Gjermania (1 Tetor)
  • Ak-Chin Indian Community (25 Tetor)
  • Baja California (3 Nëntor)
  • Australia Australia (9 Dhjetor)
  • Shën Helena (20 Dhjetor)
2018
  • Puebla [shtetërore] (16 Shkurt)
  • Chiapas (11 Maj)
  • Alderney (14 Qershor)
  • Jersey (1 Korrik)
  • Oaxaca (26 Gusht)
  • Ponca Tribe of Nebraska (27 Gusht)
  • Bermuda (23 Nëntor, e shfuqizuar më 14 Mars 2022)
2019
  • Austria Austria (1 Janar)
  • Taiwan Tajvani (24 Maj)
  • Nuevo León (31 Maj)
  • Hidalgo (11 Qershor)
  • Baja California Sur (29 Qershor)
  • Ekuador Ekuador (8 Korrik)
  • Oglala Sioux Tribe (8 Korrik)
  • Bay Mills Indian Community (8 Korrik)
  • Colorado River Indian Tribes (8 Gusht)
  • Aguascalientes (16 Gusht)
2020
  • Irlanda e Veriut Britania e Madhe Mbretëria e Bashkuar] (13 Janar)
  • Sark (23 Prill)
  • Kosta Rika Kosta Rika (26 Maj)
  • Turtle Mountain Band of Chippewa Indians (6 Gusht)
  • Tlaxcala (25 Dhjetor)
2021
  • Sinaloa (30 Qershor)
  • Sonora (22 Tetor)
  • Querétaro [statewide] (13 Nëntor)
  • Guanajuato (20 Dhjetor)
  • Zacatecas [shtetërore] (30 Dhjetor)
2022
  • Yucatán (4 Mars)
  • Kili Chile (10 Mars)
  • Winnebago Tribe of Nebraska (11 Prill)
  • Chickasaw Nation (18 Prill)
  • Grand Traverse Band of Ottawa and Chippewa Indians (25 Maj)
  • Veracruz (13 Qershor)
  • Zvicra Zvicra (1 Korrik)
  • Sllovenia Sllovenia (9 Korrik)
  • Durango (19 Shtator)
  • Cuba Kuba (27 Shtator)
  • Tabasco (27 Tetor)
  • Shteti i Meksikës (2 Nëntor)
  • Tamaulipas (19 Nëntor)
  • Saint Regis Mohawk Tribe (21 Dhjetor)
  • Guerrero [shtetërore]Meksika Mexico] (31 Dhjetor)
2023
  • Andorra Andorra (17 Shkurt)
  • Nottawaseppi Huron Band of Potawatomi (16 Mars)
  • Kombi Choctaw (23 Maj)
  • Nepal Nepal (29 Nëntor)
2024
  • Estonia Estonia (1 Janar)

Martesa e të njëjtit seks në mbarë botën

Martesa e të njëjtit seks kryhet ligjërisht dhe njihet në 35 vendet e mëposhtme:

Referime

Preview of references

  1. ^ "Same-Sex Marriage Around the World". Pew Research Center. Marrë më 26 tetor 2023. {cite web}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Williams, CA., Roman Homosexuality: Second Edition, Oxford University Press, 2009, p. 280, p. 284.