Ноҳияи Утрор

Ноҳияи Утрор
Отырар ауданы
Кишвар  Қазоқистон
Маркази маъмурӣ Шавилдир
Таърих ва ҷуғрофиё
Таърихи таъсис 1935
Масоҳат
  • 18 100 км²
Вақти минтақавӣ UTC+6:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ
Ноҳияи Утрор дар харита
 Парвандаҳо дар Викианбор

Ноҳияи Утрор (қаз.: Отырар ауданы) — ноҳияест дар ғарби вилояти Туркистони Қазоқистон. Маркази маъмурӣ деҳаи Шаулдер мебошад.

Таърих

Соли 1935 ноҳияи Қизилқум таъсис ёфтааст. Бо декрети Комитети Иҷроияи Марказии Умумироссия ноҳияи Қизилқум аз ҳайати ноҳияи Туркистон бароварда шуда, ба воҳиди мустақили маъмурӣ табдил ёфт, ки марказаш дар деҳаи Шоулдер буд.

Дар моҳи марти соли 1963 Советҳои қишлоқи Қизилқум ва Чимқӯрғони ноҳияи Қизилқум ба ҳайати ноҳияи Фориши вилояти Сирдарёи РСС Узбекистон (холо вилояти Ҷиззахи Узбекистон) дода шуданд.

5 июли соли 1991 ноҳияи Қизилқум ба Утрор (Отрар) табдил дода шуд [2].

Тақсимоти маъмурӣ

  1. Шоулдер
  2. Актобе
  3. Балтакол
  4. Каргалй
  5. қишлоқ
  6. тумани
  7. Когама
  8. Хочатогай
  9. Маякум
  10. Отирор
  11. Талапта
  12. Тимур
  13. Оққум
  14. Оқтеппа
  15. Балтакӯл
  16. Қарғалӣ
  17. Кӯксарой
  18. Қароқонир
  19. Қоғам
  20. Хуҷатуғой
  21. Мояқум
  22. Утрор
  23. Талабте
  24. Тимур
  25. Чилик

Аҳолӣ

Таркиби миллӣ (дар аввали соли 2019):

  • қазоқҳо — 53779 нафар (99,64%)
  • русҳо — 166 нафар (0,31%)
  • тоторҳо — 19 нафар (0,04%)
  • дигарон — 11 нафар (0,02%)
  • Ҳамагӣ – 53 975 нафар (100.00%)

Иқтисод

Дар ноҳиячорводорӣ тараққӣ кардааст. Пахта ва ҷуворимакка парвариш карда мешавад.

Корхонаи пахтаи Мояқум, корхонаи ҷуворимакка оид ба истеҳсоли глисерин, крахмал ва шарбати сабзавот, инчунин истеҳсоли оби минералӣ кор мекунад.

Археология ва палеогенетика

Дар ҳудуди ноҳия миқдори зиёди ёдгориҳои археологӣ ва ёдгориҳои меъмории динӣ ва шаҳрвандӣ ҳифз шудаанд. Барҷастатарини онҳо мақбараи Аристанбоб аст, ки дар болои қабри як ирфони маъруфи динӣ, ки дар асри 12 зиндагӣ мекард, гузошта шудааст.

Осорхонаи давлатии бостоншиносии Утрор, ки минтақаи буферии он 12 шаҳрак ва шаҳраки асримиёнагӣ мебошад, ёдгориҳои таърихию бостоншиносӣ, ки ҳангоми ҳафриёти шаҳраки асримиёнагии Утрор (Фороб) ёфт шудаанд, нигоҳ дошта мешавад. Утрори қадим маркази ноҳияи калони зироаткорӣ, яке аз такягоҳи кучманчиён мебошад.

Раҳбарон

  1. Тӯрабоев Абилда (1970);
  2. Полатов Салихан Сабирович (2005-2016);
  3. Айтаханов Эрлан Куанишевич (01.2016-30.07.2019);
  4. Жунисов Абдигали Айтжанович (аз 26 августи соли 2019).

Эзоҳ

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 https://web.archive.org/web/20200613081608/https://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821
  2. ↑ Кзылкумский — Отрарский район // Справочник по истории совхозов Южно-Казахстанской области (1918—1994). 4 марти 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 21 ноябри 2015.