คีกิลยาฮ์
คีกิลยาฮ์ หรือ คีซีลียาฮ์[1] (รัสเซีย: кигиляхи; ซาฮา: киһилээх, แปลว่า "คนหิน" หรือ หินรูปคน) เป็นธรณีสัณฐานลักษณะคล้ายเสา โดยทั่วไปมีองค์ประกอบเป็นหินแกรนิตหรือหินทราย ลักษณะเช่นนี้เป็นผลจากการกัดกร่อนโดยน้ำแข็ง[2] คีกิลยาฮ์ส่วนใหญ่ก่อตัวขึ้นในยุคเครตาเชียส และมีอายุราว 120 ล้านปี[3]
เสาหินเหล่านี้มีลักษณะคล้ายมนุษย์ และมีความสำคัญทางวัฒนธรรมในวัฒนธรรมยาคุต[4][5] ตามปรัมปราวิทยาชาวยาคุตเชื่อว่าคีกิลยาฮ์มีที่มาจากคนในสมัยโบราณกาล[5]
คำว่า "คีซีลีย์" (kisiliy) ในภาษายาคุตแปลว่า "ที่ที่มีคน"[3] ส่วน คีซิลยาฮ์ แปลว่า "เขาที่มีคน" หรือ "เขาที่แต่งงาน[แล้ว]"[6] คำว่า "คีกิลยาฮ์" เป็นรูปเพี้ยนมาจากคำเดิมในภาษายาคุตว่า "คีซิลยาฮ์"[7]
ที่ตั้ง
หินเหล่านี้สามารถพบได้ในประเทศรัสเซียในแถบซาฮา (ยาคูเทีย) โดยเฉพาะในที่ราบลุ่มไซบีเรียตะวันออก ได้แก่:[5]
- ที่ราบสูงอาลาเซยา
- ที่ราบสูงอานาบาร์
- คาบสมุทรคีกิลยาฮ์ รวมถึงเขาและแหลมคีกิลยาฮ์, เกาะบอลชอย เลียฮอฟสกี และหมู่เกาะไซบีเรียใหม่
- เทือกเขาคีซิลยาฮ์ในเทือกเขาแชร์สกี[2]
- เขาคีซิลยาฮ์-ทัส ในที่ราบลุ่มคอลีมา บนฝั่งทางขวาของแม่น้ำอาลาเซยา[3][8]
- คียุน-ทัส
- เกาะเชตีรยอฮ์สตอลบอวอย ในหมู่เกาะเมวเดจยี ในทะเลไซบีเรียตะวันออก
- หมู่เกาะไซบีเรียใหม่
- ที่ราบสูงโอเมียคอน
- เทือกเขาโปโลอุสนี
- เกาะสตอลโบวอย ในทะเลลัปเตฟ
- เทือกเขาซูวอร์ อูยาตา[9]
- อูลาฮัน ซิส[10]
นอกจากในแถบยาคูเตียแล้วยังสามารถพบธรณีสัณฐานลักษณะคล้ายกันได้บนเกาะโปโปวา-ชุกชีนา และที่ราบสูงปูโตรานา ในแคว้นครัสโนยาร์สค์[11]
ประวัติศาสตร์
แฟร์ดีนันท์ วรังเกิล เคยเขียนรายงานถึงคีกิลยาฮ์บนเกาะเชตีรีโยฮ์สตอลโบวอย (Chetyryokhstolbovoy) ในหมู่เกาะเมวเดจยีในทะเลไซบีเรียตะวันออก ระหว่างการเดินทางไปสำรวจเกาะดังกล่าวในปี 1821-1823 ที่ซึ่งเขาตั้งชื่อเกาะตามเสาหินที่พบ (Chetyryokhstolbovoy แปลว่า "สี่เสา") โดยบรรดาเสาหินบนเกาะนี้มีความสูง 15 เมตร (49 ฟุต)[2]
ในสมัยโซเวียต ได้มีการตั้งชื่อคาบสมุทรหนึ่งบนเกาะบอล ชอย เลียฮอฟสกี ว่าคาบสมุทรคีกิลยาฮ์ โดยกัปตันวลาดีมีร์ โวโรนิน ซึ่งในเวลานั้นประจำอยู่ที่สถานีโพลาร์บนเกาะหลังพบเสาหินขนาดใหญ่บนคาบสมุทรนั้น[12]
ดูเพิ่ม
- มอนอลิธ
- พินนาเคิล (ธรณีวิทยา)
- เบย์ดจาราฮ์
- ยาร์ดัง
อ้างอิง
- ↑ "Verkhoyansk & Kisilyakh". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-07-30. สืบค้นเมื่อ 2019-07-18.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 แม่แบบ:ВТ-ЭСБЕ
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Types of weathering
- ↑ Kigilyakhi of the New Siberian Islands - Russian Geographical Society
- ↑ 5.0 5.1 5.2 "Kigilyakhi of Yakutia". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-05-08. สืบค้นเมื่อ 2019-07-18.
- ↑ Ландшафты как отражение топонимов Якутии (Landscapes as a Reflection of the Toponyms of Yakutia)
- ↑ Toponimy of Regional Cultural Landscapes – Verkhoyansk District, Sakha (Yakutia)
- ↑ Село Андрюшкино и его обитатели (Andryushkino village and its inhabitants)
- ↑ Кисиляхи хребта Суор-Уйята
- ↑ Ykt - Вернулись из Гранитных Городов Улахан Сис
- ↑ A. Grigoriev, Megaliths in the Arctic
- ↑ Soviets gather geographic data in Arctic - CIA
แหล่งข้อมูลอื่น
- Vladimir Gorbatovsky, Сакральные места России (Sacred places of Russia)
- R. Ageeva, Камень и горы в народной культуре (Stones and mountains in folk culture)
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Kigilyakh- Russian propaganda: Sacred anthropomorphic kigilyakh megaliths in northern Yakutia
- Yakutia – Russian Easter Island
- Protected Areas in the Russian Arctic เก็บถาวร 2021-07-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Unknown landscapes of the planet. New photo expedition project. Yakutia.
- Якутия.Фото - Священные Киhиляхи в Верхоянском районе. Зимой / Ancient Siberian stones in Verkhoyansk Mountains. Winter (27 фотографий / 27 photos)
