พรรคเสรีประชาธิปไตย (ประเทศไทย)

พรรคเสรีประชาธิปไตย
หัวหน้า	เมธ รัตนประสิทธิ์
เลขาธิการ	บุญคุ้ม จันทรศรีสุริยวงศ์
ก่อตั้ง	1 ตุลาคม พ.ศ. 2498
ถูกยุบ	20 ตุลาคม พ.ศ. 2501 (3 ปี 19 วัน)
อุดมการณ์	สังคมนิยมเสรี
สภาผู้แทนราษฎร ธ.ค. พ.ศ. 2500	5 / 160
การเมืองไทย รายชื่อพรรคการเมือง การเลือกตั้ง

พรรคเสรีประชาธิปไตย พรรคการเมืองของไทยในอดีตที่จดทะเบียนก่อตั้งขึ้นครั้งแรกตาม พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2498 เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2498 และได้รับการฟื้นฟู จดทะเบียนอีกครั้งในปี พ.ศ. 2511

พรรคเสรีประชาธิปไตย จดทะเบียนก่อตั้งตาม พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2498 เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2498^[1] โดยมีนาย เมธ รัตนประสิทธิ์ เป็นหัวหน้าพรรค มีร้อยโท จารุบุตร เรืองสุวรรณ บิดาของนาย จารุพงศ์ เรืองสุวรรณ อดีต รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย และอดีตหัวหน้า พรรคเพื่อไทย เป็นเลขาธิการพรรค ต่อมาในปี พ.ศ. 2500 ได้มีการเปลี่ยนแปลงในตำแหน่งเลขาธิการพรรค เมื่อร้อยโท จารุบุตร ได้ลาออกจากตำแหน่ง และได้แต่งตั้งให้ บุญคุ้ม จันทรศรีสุริยวงศ์ ดำรงตำแหน่งแทน^[2]

ในการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2500 พรรคเสรีประชาธิปไตยได้ ส.ส. เข้าสภาทั้งสิ้น 11 คนนับเป็นพรรคการเมืองที่ได้ ส.ส. เข้าสภามากที่สุดเป็นอันดับ 3 เป็นรองแค่ พรรคเสรีมนังคศิลา ที่ได้ 82 คน และ พรรคประชาธิปัตย์ ที่ได้ 29 คน

ต่อมาในการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 15 ธันวาคม พ.ศ. 2500 พรรคเสรีประชาธิปไตยได้ ส.ส. เข้าสภาเพียง 5 คนลดลงจากการเลือกตั้งครั้งก่อนถึง 6 คน

พรรคเสรีประชาธิปไตยถูกยุบตามคำสั่งของ คณะปฏิวัติ พร้อมกับพรรคการเมืองอื่น ๆ เมื่อคืนวันจันทร์ที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501^[3]

พรรคเสรีประชาธิปไตย ได้รับการฟื้นฟูขึ้นในปี พ.ศ. 2511 โดยจดทะเบียนตาม พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2511 เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2511 เป็นลำดับที่ 8/2511 โดยมีร้อยโท จารุบุตร เรืองสุวรรณ เป็นหัวหน้าพรรคและพันเอก สมคิด ศรีสังคม เป็นเลขาธิการพรรคโดยมีนาย จารุพงศ์ เรืองสุวรรณ อดีตหัวหน้า พรรคเพื่อไทย และอดีต รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย บุตรชายของร้อยโทจารุบุตรเป็นหนึ่งในคณะกรรมการบริหารพรรค ^[4]

พรรคเสรีประชาธิปไตย มีคณะกรรมการบริหารพรรคชุดแรก ประกอบด้วย

• หัวหน้าพรรค คือ ร้อยโท จารุบุตร เรืองสุวรรณ
• เลขาธิการพรรค คือ พันเอก สมคิด ศรีสังคม
• กรรมการบริหารพรรค จำนวน 15 คน ได้แก่
  • สวัสดิ์ พึ่งตน
  • จารุมุกต์ เรืองสุวรรณ
  • ทองปักษ์ เพียงเกษ
  • ปิ่น สมใจวงษ์
  • สดุดีพร พึ่งตน
  • จารุพงศ์ เรืองสุวรรณ
  • โชคชัย สุนทรกาญจน์
  • วิษณุ เลือมสำราญ
  • วัฒนศิริ วิเศษสมิต
  • สุพัตรา จันทรัศมี
  • เฉลย เกตุคล้ำ
  • กุณฑล นิโครธา
  • สุทัน พิรุณสาร
  • บุญไทย เจริญมี
  • อุทัย แสนเวียง

ต่อมาในปี พ.ศ. 2513 ร้อยโท จารุบุตร เรืองสุวรรณ หัวหน้าพรรค และ พันเอก สมคิด ศรีสังคม เลขาธิการพรรค ได้ลาออกจากตำแหน่ง^[5]

ใน การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2512 พรรคเสรีประชาธิปไตยได้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เข้าสภา จำนวน 1 คน คือ พันเอก สมคิด ศรีสังคม เลขาธิการพรรค สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดอุดรธานี

พรรคเสรีประชาธิปไตยถูกยุบพร้อมกับพรรคการเมืองอื่น ๆ ตามประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่ 9 ลงวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514 ^[6]

หัวหน้าพรรคเสรีประชาธิปไตย(ครั้งที่ 1)
ลำดับที่	รูป	รายนาม	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
1		เมธ รัตนประสิทธิ์	1 ตุลาคม พ.ศ. 2498	20 ตุลาคม พ.ศ. 2501	3 ปี 283 วัน

หัวหน้าพรรคเสรีประชาธิปไตย(ครั้งที่ 2)
ลำดับที่	รูป	รายนาม	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
1		ร้อยโทจารุบุตร เรืองสุวรรณ	26 ธันวาคม พ.ศ. 2511	19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514	2 ปี 328 วัน

เลขาธิการพรรคเสรีประชาธิปไตย(ครั้งที่ 1)
ลำดับที่	รูป	รายนาม	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
1		ร้อยโทจารุบุตร เรืองสุวรรณ	1 ตุลาคม พ.ศ. 2498	20 ตุลาคม พ.ศ. 2501	3 ปี 283 วัน

เลขาธิการพรรคเสรีประชาธิปไตย(ครั้งที่ 2)
ลำดับที่	รูป	รายนาม	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
1		พันเอกสมคิด ศรีสังคม	26 ธันวาคม พ.ศ. 2511	19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2414	2 ปี 328 วัน