วงศ์ปลาโรนัน

ปลาโรนัน
ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: จูราสสิกตอนต้น-ปัจจุบัน[1]
ปลาโรนันจุดขาว (Rhynchobatus djiddensis)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Animalia
ไฟลัม: Chordata
ชั้น: Chondrichthyes
ชั้นย่อย: Elasmobranchii
อันดับ: Rajiformes
วงศ์: Rhinobatidae
Müller & Henle, 1837
สกุล
ดูในเนื้อหา

ปลาโรนัน (อังกฤษ: Guitarfishes) ปลากระดูกอ่อนจำพวกหนึ่ง ในวงศ์ Rhinobatidae มีรูปร่างคล้ายปลาฉลามแต่มีส่วนหัวแบนแหลมเหมือนปลากระเบน ซึ่งเป็นรอยต่อของวิวัฒนาการจากปลาฉลามมาถึงปลากระเบน โดยวิวัฒนาการมาตั้งแต่ยุคจูราสสิกตอนต้น พบในเขตน้ำอุ่นและเขตร้อนทั่วโลก ทั้งทวีปอเมริกาเหนือ, ทวีปแอฟริกา, เอเชีย และออสเตรเลียทางตอนเหนือ

ลักษณะและพฤติกรรม

มีปากอยู่บริเวณด้านล่างของลำตัวเหมือนปลากระเบน หรือปลาฉนาก อาศัยและว่ายน้ำรวมกันเป็นฝูงใหญ่ โดยปกติปลาตัวเมียจะมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้มาก ออกลูกเป็นตัว โดยไข่พัฒนาอยู่ในลำตัวแม่ เป็นปลาที่พบได้น้อยและมีสถานภาพใกล้สูญพันธุ์แล้วทุกชนิด ในน่านน้ำของไทย เคยพบอยู่บ้างในอดีตทั้งทะเลอันดามันและอ่าวไทย และเคยถูกเบ็ดหรือแห ของชาวประมงเกี่ยวติดขึ้นมาบ้าง แต่มิได้โดยตั้งใจเพราะมิใช่ปลาเศรษฐกิจ อีกทั้งยังนิยมตกเป็นเกมกีฬา ได้ถูกพบเห็นบ้างโดยนักดำน้ำ ที่บริเวณหมู่เกาะสิมิลัน และรอบกองหินริเชริว ปลาโรนันขนาดโตเต็มที่อาจมีขนาดได้ถึง 3 เมตร น้ำหนักกว่า 200 กิโลกรัม ที่พบในน่านน้ำไทยได้แก่ชนิด Rhynchobatus djiddensis และชนิด Rhinobatos productus เป็นต้น[2]

เป็นปลาที่หากินตามพื้นท้องน้ำเช่นพื้นโคลนหรือพื้นทรายเหมือนปลากระเบน โดยกินสัตว์น้ำขนาดเล็ก เช่น ไส้เดือนทะเล, ปู, กุ้ง[3] บางครั้งอาจพบได้ตามปากแม่น้ำ, แหล่งน้ำกร่อย หรือกระทั่งน้ำจืด[4] แต่โดยปกติแล้วจะอยู่ตามชายฝั่ง และพบในความลึกไม่เกิน 30 เมตร[4]

การจำแนก

ตามหนังสือ Fishes of the World ในปี ค.ศ. 2006 ได้จำแนกออกเป็นสกุลต่าง ๆ ได้ดังนี้ คือ Aptychotrema , Rhinobatos , Trygonorrhina และ Zapteryx ขณะที่ในสกุล Platyrhinoidis และ Rhina , ได้ถูกจำแนกไว้ในวงศ์ของตนเอง และเมื่อเร็ว ๆ นี้สกุล Glaucostegus ได้แยกออกจาก Rhinobatos รวมถึง Tarsistes ก็ยังไม่ที่แน่นอน

  • สกุล Aptychotrema Norman, 1926
    • Aptychotrema bougainvillii Müller & Henle, 1841
    • Aptychotrema rostrata Shaw, 1794
    • Aptychotrema timorensis Last, 2004
    • Aptychotrema vincentiana Haacke, 1885
  • สกุล Glaucostegus Bonaparte, 1846
    • Glaucostegus granulatus Cuvier, 1829 (ปลาโรนันหัวใสยักษ์)
    • Glaucostegus halavi Forsskål, 1775
    • Glaucostegus typus Bennett, 1830 (ปลาโรนันหัวเสียมยักษ์)
  • สกุล Rhinobatos Linck, 1790
    • Rhinobatos albomaculatus Norman, 1930
    • Rhinobatos annandalei Norman, 1926
    • Rhinobatos annulatus Müller & Henle, 1841
    • Rhinobatos blochii Müller & Henle, 1841
    • Rhinobatos cemiculus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1817
    • Rhinobatos formosensis Norman, 1926
    • Rhinobatos glaucostigma Jordan & Gilbert, 1883
    • Rhinobatos holcorhynchus Norman, 1922
    • Rhinobatos horkelii Müller & Henle, 1841
    • Rhinobatos hynnicephalus Richardson, 1846
    • Rhinobatos irvinei Norman, 1931
    • Rhinobatos jimbaranensis Last, White & Fahmi, 2006 [5]
    • Rhinobatos lentiginosus Garman, 1880
    • Rhinobatos leucorhynchus Günther, 1867
    • Rhinobatos leucospilus Norman, 1926
    • Rhinobatos lionotus Norman, 1926
    • Rhinobatos microphthalmus Teng, 1959
    • Rhinobatos nudidorsalis Last, Compagno & Nakaya, 2004 [6]
    • Rhinobatos obtusus Müller & Henle, 1841 (ปลาโรนันจมูกกว้าง)
    • Rhinobatos ocellatus Norman, 1926
    • Rhinobatos penggali Last, White & Fahmi, 2006[5]
    • Rhinobatos percellens Walbaum, 1792
    • Rhinobatos petiti Chabanaud, 1929
    • Rhinobatos planiceps Garman, 1880
    • Rhinobatos prahli Acero P & Franke, 1995
    • Rhinobatos productus Ayres, 1854 (ปลาโรนันหัวเสียม)
    • Rhinobatos punctifer Compagno & Randall, 1987 (ปลาโรนันหัวใสจุดขาว)
    • Rhinobatos rhinobatos Linnaeus, 1758
    • Rhinobatos sainsburyi Last, 2004
    • Rhinobatos salalah Randall & Compagno, 1995
    • Rhinobatos schlegelii Müller & Henle, 1841 (ปลาโรนันปุ่ม)
    • Rhinobatos spinosus Günther, 1870
    • Rhinobatos thouin Lacépède, 1798
    • Rhinobatos thouiniana Shaw, 1804
    • Rhinobatos variegatus Nair & Lal Mohan, 1973
    • Rhinobatos zanzibarensis Norman, 1926
  • สกุล Rhynchobatus
    • Rhynchobatus australiae Whitley, 1939 (ปลาโรนันจุดขาว)
    • Rhynchobatus djiddensis (Forsskål, 1775) (ปลาโรนันจุดขาว)
    • Rhynchobatus immaculatus Last, Ho & Chen, 2013 [7]
    • Rhynchobatus laevis (Bloch & Schneider, 1801)
    • Rhynchobatus luebberti Ehrenbaum, 1915
    • Rhynchobatus palpebratus Compagno & Last, 2008
    • Rhynchobatus springeri Compagno & Last, 2010 (ปลาโรนันจุดขาวลาย)
    • Roughnose wedgefish (Rhynchobatus sp. nov. A หรือ 1), ยังคงไม่ได้รับการบรยาย[7][8]
  • สกุล Tarsistes Jordan, 1919
    • Tarsistes philippii Jordan, 1919
  • สกุล Trygonorrhina Müller & Henle, 1838
    • Trygonorrhina fasciata Müller & Henle, 1841
    • Trygonorrhina melaleuca Scott, 1954
  • สกุล Zapteryx Jordan & Gilbert, 1880
    • Zapteryx brevirostris Müller & Henle, 1841
    • Zapteryx exasperata Jordan & Gilbert, 1880
    • Zapteryx xyster Jordan & Evermann, 1896

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

  1. ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2011). "Rhinobatidae" ในฐานข้อมูลปลา. ฉบับ February 2011
  2. ↑ นะแส, บรรจง (April 8, 2013). "30 ปีที่เจ้าโรนันหายไป...และเขาก็กลับมา". ผู้จัดการออนไลน์. สืบค้นเมื่อ July 16, 2016.[ลิงก์เสีย]
  3. ↑ "Shovelnose guitarfish, Sandy Seafloor, Fishes, Rhinobatos productus at the Monterey Bay Aquarium". Monterey Bay Aquarium. Monterey Bay Aquarium Foundation. สืบค้นเมื่อ 1 May 2015.
  4. ↑ 4.0 4.1 Sullivan, Taylor. "FLMNH Ichthyology Department: Atlantic Guitarfish". Florida Museum of Natural History. Florida Museum of Natural History. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-01-04. สืบค้นเมื่อ 1 May 2015.
  5. ↑ 5.0 5.1 Last, White & Fahmi 2006 (2006). "Rhinobatos jimbaranensis and R. penggali, two new shovelnose rays (Batoidea: Rhinobatidae) from eastern Indonesia". Cybium. 30 (3): 262ff.
  6. ↑ Peter R. Last; Leonard J.V. Compagno; Kazuhiro Nakaya (2004). "Rhinobatos nudidorsalis, a new species of shovelnose ray (Batoidea: Rhinobatidae) from the Mascarene Ridge, central Indian Ocean". Ichthyological Research. 51 (2): 153–158. doi:10.1007/s10228-004-0211-0.
  7. ↑ 7.0 7.1 Last, P.R., Ho, H.-C. & Chen, R.-R. (2013): A new species of wedgefish, Rhynchobatus immaculatus (Chondrichthyes, Rhynchobatidae), from Taiwan. Pp. 185-198 in: de Carvalho, M.R., Ebert, D.A., Ho, H.-C. & White, W.T. (eds.) : Systematics and biodiversity of sharks, rays, and chimaeras (Chondrichthyes) of Taiwan. Zootaxa, 3752 (1): 1–386.
  8. ↑ Compagno, L.J.V. & Marshall, A.D. (2006). "Rhynchobatus sp. nov. A". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2014.1.{cite web}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)

แหล่งข้อมูลอื่น