วัฏจักรคัลวิน

วัฏจักรคัลวิน (อังกฤษ: Calvin cycle) หรือ Calvin-Benson-Bassham (CBB) cycle reductive pentose phosphate cycle หรือ C3 cycle เป็นลำดับของปฏิกิริยาทางด้านชีวเคมี เกิดขึ้นในสโตรมาของคลอโรพลาสต์ บางครั้งเรียกปฏิกิริยานี้ว่าปฏิกิริยาช่วงที่ไม่ใช้แสง วัฏจักรคัลวิน เกิดเป็น 3 ขั้นตอน ดังนี้

• การตรึงคาร์บอนไดออกไซด์ไปเป็น 3-ฟอสโฟกลีเซอเรต (3-PGA) โดยใช้ ไรบูโลส-1,5-บิสฟอสเฟต (RuBP) รวมตัวกับคาร์บอนไดออกไซด์ ด้วยตัวเร่ง รูบิสโค (RuBisCO) ได้เป็น 3-ฟอสโฟกลีเซอเรต 2 โมเลกุล
• การเปลี่ยน 3-ฟอสโฟกลีเซอเรต ไปเป็น กลีเซอรอลดีไฮด์-3-ฟอสเฟต (G3P) โดยใช้พลังงาน ATP และ NADPH + H⁺ กลีเซอรอลดีไฮด์-3-ฟอสเฟต ที่ได้จะนำไปสร้างเป็นกลูโคสซึ่งจะเปลี่ยนเป็นแป้งในกรณีเป็นอาหารสะสมภายในเซลล์ หรือขนส่งไปยังเซลล์อื่นในรูปน้ำตาลซูโครส
• กลีเซอรอลดีไฮด์-3-ฟอสเฟต บางส่วนถูกนำไปจัดตัวใหม่กลายเป็นไรบูโลส-1,5-บิสฟอสเฟต (คาร์บอน 5 ตัว) เพื่อนำไปตรึงคาร์บอนไดออกไซด์ในรอบใหม่ ทั้งนี้ กลีเซอรอลดีไฮด์-3-ฟอสเฟต 5 ตัว จะจัดตัวใหม่ได้เป็น ไรบูโลส-1,5-บิสฟอสเฟต 3 ตัว

อ้างอิง

• Bassham JA (2003). "Mapping the carbon reduction cycle: a personal retrospective". Photosyn. Res. 76 (1–3): 35–52. doi:10.1023/A:1024929725022. PMID 16228564.
• Diwan, Joyce J. (2005). "Photosynthetic Dark Reaction". Biochemistry and Biophysics, Rensselaer Polytechnic Institute. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2005-03-16. สืบค้นเมื่อ 2012-05-12.
• Portis, Archie; Parry, Martin (2007). "Discoveries in Rubisco (Ribulose 1, 5-bisphosphate carboxylase/oxygenase) : a historical perspective" (PDF). Photosynthesis Research. 94 (1): 121–143. doi:10.1007/s11120-007-9225-6. PMID 17665149. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-12. สืบค้นเมื่อ 2012-05-12{cite journal}: CS1 maint: postscript (ลิงก์)

แหล่งข้อมูลอื่น

• Khan Academy, video introduction เก็บถาวร 2011-12-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน