อำเภอเมืองอุดรธานี

อำเภอเมืองอุดรธานี
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Mueang Udon Thani
ศาลหลักเมืองอุดรธานี
ศาลหลักเมืองอุดรธานี
คำขวัญ: 
กรมหลวงประจักษ์สร้างเมือง ฟูเฟื่องเรื่องหัตถกรรม วัฒนธรรมมากมี ธานีผ้าหมี่ขิด แดนเนรมิตหนองประจักษ์ เลิศลักษณ์กล้วยไม้หอมอุดรซันไฌน์
แผนที่จังหวัดอุดรธานี เน้นอำเภอเมืองอุดรธานี
แผนที่จังหวัดอุดรธานี เน้นอำเภอเมืองอุดรธานี
พิกัด: 17°24′54″N 102°47′12″E / 17.41500°N 102.78667°E / 17.41500; 102.78667
ประเทศ ไทย
จังหวัดอุดรธานี
พื้นที่
 • ทั้งหมด1,094.7 ตร.กม. (422.7 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด400,581 คน
 • ความหนาแน่น365.93 คน/ตร.กม. (947.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 41000 41330 (เฉพาะตำบลโนนสูง และ ตำบลหนองไผ่)
รหัสภูมิศาสตร์4101
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอเมืองอุดรธานี
ถนนมุขมนตรี ตำบลหมากแข้ง อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี 41000
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

เมืองอุดรธานี เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอุดรธานี โดยถือเป็นศูนย์กลางทางด้านการปกครอง เศรษฐกิจ การศึกษา สาธารณสุข และการคมนาคมของจังหวัด

ประวัติศาสตร์

อุดรธานี เดิมชื่อบ้านเดื่อหมากแข้ง มีสภาพภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นที่ราบกว้างใหญ่ ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2436 เนื่องจากกรณี ร.ศ.112 ไทยกับฝรั่งเศส เมื่อวันที่ 3 ตุลาคม ร.ศ.112 ไทยยอมสละกรรมสิทธิในดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง รวมทั้งเกาะทั้งหลายในแม่น้ำโขงและตามความในสัญญาข้อ 3 ในสัญญาอาณาเขตริมฝั่งแม่น้ำโขง บรรดาป้อมค่ายคูจะต้องรื้อถอนให้สิ้นภายในหนึ่งเดือน ห้ามมิให้ประเทศสยามตั้งกองทหารในรัศมี 25 กิโลเมตร จากฝั่งแม่น้ำโขงไทยจะส่งคนที่มิใช่คนท้องถิ่น (Local Man) เข้ามาอยู่ในบริเวณนี้ มิได้ให้บริเวณริมฝั่งแม่น้ำโขงเป็นย่านการค้าเสรี จะเก็บภาษีขาเข้าใดๆ ไม่ได้ แม้กระทั่งจะตกปลา ถ้าฝ่าฝืนก็ถูกเอาตัวเข้าไปขังคุกที่เวียงจันทน์ด้วยเหตุผลดังกล่าว

ในปี พ.ศ. 2436 พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคมจึงย้ายกองบัญชาการมณฑลลาวพวน ซึ่งเดิมตั้งอยู่เมืองหนองคายริมฝั่งแม่น้ำโขงมาตั้งอยู่ริมหนองนาเกลือตั้งอยู่บ้านเดื่อหมากแข้ง (มะเขือพวง) ขนาดใหญ่กว่าปกติธรรมดาอยู่ต้นหนึ่ง ซึ่งอยู่ในบริเวณวัดมัชฌิมาวาสปัจจุบัน จึงให้ชื่อหมู่บ้านนี้ว่า “บ้านหมากแข้ง” ส่วนหนองนาเกลือในสมัยต่อมาเรียกว่า “หนองประจักษ์” และเรียกค่ายทหารว่า “ค่ายหมากแข้ง”

จากหนังสือประวัติวัดมัชฌิมาวาส กล่าวไว้ว่า การย้ายกองบัญชาการมณฑลลาวพวน มายังบ้านเดื่อหมากแข้งนั้น ผู้เฒ่า ผู้แก่เล่าไว้ว่าต้องใช้เกวียนประมาณ 200 เล่ม เป็นพาหนะได้ออกเดินทางรอนแรมมาโดยลำดับถึงน้ำสวย (ซวย หมายถึง ปลาชนิดหนึ่ง ปัจจุบันเรียกว่า น้ำสวย) เสด็จในกรมฯ ได้ให้ตรวจดูพื้นที่ เพื่อจะได้ตั้งกองบัญชาการ แต่เมื่อตรวจดูโดยถ้วนถี่แล้วเห็นว่ามีพื้นที่ไม่สม่ำเสมอ สูงๆ ต่ำๆ ไม่เหมาะสมที่จะสร้างเป็นเมืองใหญ่ในโอกาสข้างหน้า และตั้งอยู่จากฝั่งแม่น้ำโขงประมาณ 20 กิโลเมตรเท่านั้น เสด็จในกรมฯ ท่านให้เดินทางจนถึงบ้านเดื่อหมากแข้ง จึงได้พักกองเกวียน อยู่ใกล้ต้นโพธิ์ใหญ่ข้างวัดมัชฌิมาวาส ปัจจุบันบริเวณนี้เป็นที่ตั้งที่ทำการสาธารณสุขจังหวัดอุดรธานี จึงได้ให้ออกสำรวจดูห้วย หนอง คลอง บึง ในบริเวณใกล้เคียงทางทิศตะวันออก มีหนองบัวกลอง หนองเหล็ก ทางทิศใต้มีหนองขอนขว้าง ตะวันตกมี หนองนาเกลือ หนองวัวข้อง หนองสวรรค์ และทิศเหนือมีหนองสำโรง หนองแด และมีลำห้วยหมากแข้ง ซึ่งมีต้นน้ำจากภูพาน มีน้ำใสสะอาดมีป่าไผ่ปกคลุม มีปลา เต่า จระเข้ ชุกชุมมาก ลำน้ำนี้ไหลผ่านจากทิศใต้สู่ทิศเหนือลง  ลำห้วยหลวง เสด็จในกรมฯ จึงตกลงพระทัยให้ตั้งกองบัญชาการ สร้างบ้านแปลงเมืองลง ณ พื้นที่ดังกล่าวนี้ และท้องที่แห่งนี้จึงกลายเป็นศูนย์กลางของจังหวัดอุดรธานี

  • วันที่ 12 มกราคม 2450 รวมเมืองกมุทธาไสย เมืองกุมภวาปี เมืองหนองหาร และอำเภอบ้านหมากแข้ง ตั้งเป็นเมืองจัตวา เรียกว่า "เมืองอุดรธานี"[1] เป็นที่ตั้งที่ว่าการมณฑล
  • วันที่ 1 สิงหาคม 2452 โอนพื้นที่ตำบลบ้านขาว อำเภอเมืองเพ็ญ มาขึ้นกับ อำเภอเมืองอุดรธานี[2]
  • วันที่ 29 เมษายน 2460 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอเมือง จังหวัดอุดร เป็น อำเภอหมากแข้ง[3]
  • วันที่ 31 พฤษภาคม 2468 ยุบตำบลเชียงเพ็ง รวมกับท้องที่ตำบลเชียงยืน และยุบตำบลนาแอง แล้วตั้งตำบลหมากหญ้าขึ้นแทน[4]
  • วันที่ 16 พฤษภาคม 2469 โอนพื้นที่ตำบลกุดจับ อำเภอบ้านผือ ไปขึ้นกับ อำเภอหมากแข้ง[5]
  • วันที่ 5 มิถุนายน 2470 ยุบตำบลกุดสระ และแยกเอาหมู่บ้านไปรวมขึ้นกับตำบลหมูม่น และตำบลบ้านขาว[6]
  • วันที่ 14 มีนาคม 2479 จัดตั้งเทศบาลเมืองอุดรธานี ในท้องที่บางส่วนของตำบลหมากแข้ง[7]
  • วันที่ 20 มีนาคม 2481 เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี (1,2,3,4,5,6,7)[8][9]
    • (1) โอนพื้นที่หมู่ 2,6,10-11 (ในขณะนั้น) ของตำบลหมากแข้ง ไปขึ้นกับตำบลเชียงพิณ
    • (2) โอนพื้นที่หมู่ 8 (ในขณะนั้น) ของตำบลหมากแข้ง และหมู่ 3-4,9-12,15-18 (ในขณะนั้น) ของตำบลบ้านเหล่า ไปขึ้นกับตำบลหนองบุ
    • (3) โอนพื้นที่หมู่ 7 (ในขณะนั้น) ของตำบลหมากแข้ง หมู่ที่ 6-8,13-14 (ในขณะนั้น) ของตำบลบ้านเหล่า และหมู่ 9 (ในขณะนั้น) ของตำบลบ้านขาว ไปขึ้นกับตำบลหมูม่น
    • (4) โอนพื้นที่หมู่ 11 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ และหมู่ 7 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ ไปขึ้นกับตำบลเชียงยืน
    • (5) โอนพื้นที่หมู่ 13-14 (ในขณะนั้น) ของตำบลหมูม่น ไปขึ้นกับตำบลบ้านขาว
    • (6) โอนพื้นที่หมู่ 12 (ในขณะนั้น) ของตำบลเชียงพิณ ไปขึ้นกับตำบลกุดจับ
    • (7) โอนพื้นที่หมู่ 14 (ในขณะนั้น) ของตำบลเชียงพิณ และหมู่ 8,17 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ ไปขึ้นกับตำบลหมากหญ้า
  • วันที่ 14 พฤศจิกายน 2481 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี เป็น อำเภอเมืองอุดรธานี[10]
  • วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลหนองบัว แยกออกจากตำบลหนองบุ ตำบลหมูม่น และตำบลบ้านตาด[11]
  • วันที่ 26 พฤษภาคม 2496 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองอุดรธานี (ครั้งที่ 1)[12] เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
  • วันที่ 16 พฤษภาคม 2504 ตั้งตำบลอูบมุง แยกออกจากตำบลหมากหญ้า[13]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2508 ตั้งตำบลนิคมสงเคราะห์ แยกออกจากตำบลเชียงพิณ ตำบลบ้านตาด และตำบลหมากหญ้า ตั้งตำบลเชียงเพ็ง แยกออกจากตำบลเชียงยืน ตั้งตำบลปะโค แยกออกจากตำบลกุดจับ[14]
  • วันที่ 11 มิถุนายน 2511 ตั้งตำบลกุดสระ แยกออกจากตำบลหมูม่น ตั้งตำบลบ้านเลื่อม แยกออกจากตำบลเชียงพิณ ตำบลหมูม่น และตำบลหนองบัว[15]
  • วันที่ 29 กรกฎาคม 2512 จัดตั้งสุขาภิบาลหนองวัวซอ ในท้องที่บางส่วนของตำบลหมากหญ้า[16]
  • วันที่ 6 ตุลาคม 2513 ตั้งตำบลสามพร้าว แยกออกจากตำบลหนองบุ[17]
  • วันที่ 20 เมษายน 2514 แยกพื้นที่ตำบลอูบมุง ตำบลหมากหญ้า และตำบลนิคมสงเคราะห์ ของอำเภอเมืองอุดรธานี ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองวัวซอ[18] ขึ้นกับอำเภอเมืองอุดรธานี
  • วันที่ 18 กรกฎาคม 2515 แยกพื้นที่ตำบลกุดจับ ตำบลปะโค และตำบลเชียงเพ็ง ของอำเภอเมืองอุดรธานี ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอกุดจับ[19] ขึ้นกับอำเภอเมืองอุดรธานี
  • วันที่ 19 กันยายน 2515 ตั้งตำบลหนองอ้อ แยกออกจากตำบลอูบมุง และตำบลหมากหญ้า[20]
  • วันที่ 4 กันยายน 2516 โอนพื้นที่ตำบลนิคมสงเคราะห์ กิ่งอำเภอหนองวัวซอ อำเภอเมืองอุดรธานี มาขึ้นกับอำเภอเมืองอุดรธานี[21] ดังเดิม
  • วันที่ 20 พฤศจิกายน 2516 จัดตั้งสุขาภิบาลหนองบัว ในท้องที่บางส่วนของตำบลหนองบัว และตำบลบ้านตาด[22]
  • วันที่ 12 มีนาคม 2517 จัดตั้งสุขาภิบาลโนนสูง - น้ำคำ ในท้องที่หมู่ 10 บ้านโนนสูง และหมู่ 14 บ้านน้ำคำ ตำบลบ้านตาด[23]
  • วันที่ 28 มีนาคม 2517 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอหนองวัวซอ อำเภอเมืองอุดรธานี เป็น อำเภอหนองวัวซอ[24]
  • วันที่ 27 สิงหาคม 2517 ตั้งตำบลโนนสูง แยกออกจากตำบลบ้านตาด และตำบลหนองบุ[25]
  • วันที่ 12 สิงหาคม 2518 ตั้งตำบลขอนยูง แยกออกจากตำบลกุดจับ[26]
  • วันที่ 8 กันยายน 2519 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอกุดจับ อำเภอเมืองอุดรธานี เป็น อำเภอกุดจับ[27]
  • วันที่ 9 พฤศจิกายน 2519 ตั้งตำบลนาดี แยกออกจากตำบลเชียงพิณ[28]
  • วันที่ 23 ตุลาคม 2522 ตั้งตำบลหนองไฮ แยกออกจากตำบลนิคมสงเคราะห์[29]
  • วันที่ 27 มกราคม 2524 จัดตั้งสุขาภิบาลโพธิ์สว่าง ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านเลื่อม[30]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2525 ตั้งตำบลนาข่า แยกออกจากตำบลบ้านขาว[31]
  • วันที่ 30 สิงหาคม 2526 ตั้งตำบลบ้านจั่น แยกออกจากตำบลบ้านตาด[32]
  • วันที่ 31 สิงหาคม 2531 ตั้งตำบลหนองขอนกว้าง แยกออกจากตำบลหนองบัว[33]
  • วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2533 จัดตั้งสุขาภิบาลนิคมสงเคราะห์ ในท้องที่บางส่วนของตำบลนิคมสงเคราะห์[34]
  • วันที่ 7 กันยายน 2533 ตั้งตำบลโคกสะอาด แยกออกจากตำบลนิคมสงเคราะห์[35]
  • วันที่ 22 เมษายน 2535 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านจั่น ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านจั่น[36]
  • วันที่ 27 พฤศจิกายน 2535 ตั้งตำบลนากว้าง แยกออกจากตำบลหมูม่น[37]
  • วันที่ 9 เมษายน 2536 จัดตั้งสุขาภิบาลนาข่า ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านขาว และตำบลนาข่า[38]
  • วันที่ 17 กันยายน 2536 ตั้งตำบลหนองไผ่ แยกออกจากตำบลโนนสูง[39]
  • วันที่ 30 ธันวาคม 2536 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองอุดรธานี (ครั้งที่ 2)[40] กับเปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลโพธิ์สว่าง (ครั้งที่ 1)[41] และเปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลหนองบัว (ครั้งที่ 1)[42] เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
  • วันที่ 25 กันยายน 2538 ยกฐานะเทศบาลเมืองอุดรธานี เป็น เทศบาลนครอุดรธานี
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลหนองบัว สุขาภิบาลโนนสูง - น้ำคำ สุขาภิบาลโพธิ์สว่าง สุขาภิบาลนิคมสงเคราะห์ สุขาภิบาลบ้านจั่น และสุขาภิบาลนาข่า เป็นเทศบาลตำบลหนองบัว เทศบาลตำบลโนนสูง - น้ำคำ เทศบาลตำบลโพธิ์สว่าง เทศบาลตำบลนิคมสงเคราะห์ เทศบาลตำบลบ้านจั่น และเทศบาลตำบลนาข่า ตามลำดับ[43] ด้วยผลของกฎหมาย
  • วันที่ 24 กันยายน 2547 ยุบสภาตำบลหนองบัว รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลกุดสระ และยุบองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเลื่อม รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลเชียงพิณ[44]
  • วันที่ 17 ธันวาคม 2547 เปลี่ยนแปลงชื่อเทศบาลตำบลโพธิ์สว่าง อำเภอเมืองอุดรธานี เป็นเทศบาลตำบลหนองสำโรง[45]
  • วันที่ 22 พฤศจิกายน 2550 ยกฐานะเทศบาลตำบลโนนสูง - น้ำคำ เป็นเทศบาลเมืองโนนสูง - น้ำคำ[46]
  • วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2551 ยกฐานะเทศบาลตำบลหนองสำโรง เป็นเทศบาลเมืองหนองสำโรง[47]

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเมืองอุดรธานีตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเมืองอุดรธานีแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 21 ตำบล 252 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

เทศบาลนครอุดรธานี
เขตเทศบาลในอำเภอเมืองอุดรธานี

ท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 25 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลนครอุดรธานี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหมากแข้งทั้งตำบล
  • เทศบาลเมืองโนนสูง-น้ำคำ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลโนนสูง
  • เทศบาลเมืองหนองสำโรง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหมูม่น ตำบลนาดี ตำบลบ้านเลื่อม และตำบลเชียงพิณ
  • เทศบาลตำบลหนองบัว ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหนองบัว ตำบลหนองนาคำ ตำบลสามพร้าว และตำบลหนองขอนกว้าง
  • เทศบาลตำบลนิคมสงเคราะห์ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลนิคมสงเคราะห์และตำบลโคกสะอาด
  • เทศบาลตำบลบ้านจั่น ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ้านจั่นและตำบลหนองขอนกว้าง
  • เทศบาลตำบลนาข่า ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ้านขาวและตำบลนาข่า
  • เทศบาลตำบลหนองไผ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองไผ่ทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลหนองขอนกว้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองขอนกว้าง (นอกเขตเทศบาลตำบลบ้านจั่นและเทศบาลตำบลหนองบัว)
  • เทศบาลตำบลบ้านตาด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านตาดทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลนิคมสงเคราะห์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนิคมสงเคราะห์ (นอกเขตเทศบาลตำบลนิคมสงเคราะห์)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านขาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านขาว (นอกเขตเทศบาลตำบลนาข่า)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโนนสูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนสูง (นอกเขตเทศบาลเมืองโนนสูง-น้ำคำ)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหมูม่น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหมูม่น (นอกเขตเทศบาลเมืองหนองสำโรง)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลเชียงยืน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเชียงยืนทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองนาคำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองนาคำ (นอกเขตเทศบาลตำบลหนองบัว)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลกุดสระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดสระทั้งตำบลและบางส่วนของตำบลหนองบัว (นอกเขตเทศบาลตำบลหนองบัว)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลนาดี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาดี (นอกเขตเทศบาลเมืองหนองสำโรง)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลเชียงพิณ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเชียงพิณและตำบลบ้านเลื่อม (นอกเขตเทศบาลเมืองหนองสำโรง)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลสามพร้าว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสามพร้าว (นอกเขตเทศบาลตำบลหนองบัว)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองไฮ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองไฮทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลนาข่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาข่า (นอกเขตเทศบาลตำบลนาข่า)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านจั่น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านจั่น (นอกเขตเทศบาลตำบลบ้านจั่น)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสะอาด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกสะอาด (นอกเขตเทศบาลตำบลนิคมสงเคราะห์)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลนากว้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนากว้างทั้งตำบล

อ้างอิง

  1. ↑ "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ให้รวมเมืองกมุทธาไส ๑ เมือง กุมภวาปี ๑ เมือง หนองหาย ๑ อำเภอ บ้านหมากแข้ง ๑ ตั้งเป็นเมืองจัตวา เรียกว่าเมืองอุดรธานีบริเวณน้ำชีให้เปลี่ยนเรียกว่าเมืองขอนแก่น บริเวณน้ำเหืองให้เปลี่ยนเรียกว่าเมืองเลย บริเวณสกลนครให้เปลี่ยน เรียกว่าเมืองสกลนคร บริเวณธาตุพนมให้เปลี่ยนเรียกว่าเมืองนครพนม ส่วนเมืองหนองคายเมืองโพนพิสัยให้คงไว้ตามเดิม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 24 (41): 1088. January 12, 1907. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-01-25. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  2. ↑ "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การขุดสระน้ำขึ้นที่ตรงศาลาที่พักบ้านขาว ท้องที่อำเภอเมืองเพ็ญสระหนึ่ง กับสร้างสะพานข้ามห้วยด่าน ระหว่างอำเภอเมืองเพ็ญกับอำเภอเมืองโพนพิสัย และตัดทางเกวียนมาจดทางสายโทรเลขเมืองอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 26 (0 ง): 949. August 1, 1909.
  3. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 (0 ก): 40–68. April 29, 1917. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-07. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  4. ↑ "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ ในตำบลบ้านใหม่ อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย ซึ่งยุบไปรวมขึ้นตำบลกุดบง และสำหรับท้องที่ในอำเภอหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี ซึ่งยุบตำบลเชียงเพ็งไปรวมขึ้นตำบลเชียงยืน กับยุบตำบลนาแอง ซึ่งตั้งตำบลหมากหญ้าขึ้นแทน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0 ก): 39–40. May 31, 1925.
  5. ↑ "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ สำหรับตำบลกุดจับ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ซึ่งโอนไปรวมขึ้นอำเภอหมากแข้งจังหวัดเดียวกัน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0 ก): 190. May 16, 1926.
  6. ↑ "ประกาศกระทรวงธรรมการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พุทธศักราช ๒๔๖๔ สำหรับตำบลกุดสระ อำเภอหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี ซึ่งยุบและแยกหมู่บ้านไปรวมกับตำบลหมู่ม่นและตำบลบ้านขาวท้องที่อำเภอเดียวกัน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 44 (0 ก): 24–25. June 5, 1927.
  7. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี พุทธศักราช ๒๔๗๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 53 (0 ก): 1329–1333. March 14, 1936.
  8. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบล ในจังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 4228–4229. March 20, 1938.
  9. ↑ "แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๕๕ ตอนที่ ๘๕ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบล ในจังหวัดอุดรธานี หน้า ๔๒๒๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ง): 3475. February 26, 1939.
  10. ↑ "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามจังหวัด และอำเภอบางแห่ง พุทธศักราช ๒๔๘๑" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ก): 658–666. November 14, 1938. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-08. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  11. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. June 10, 1947. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  12. ↑ "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี พ.ศ. ๒๔๙๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 70 (33 ก): 650–654. May 26, 1953.
  13. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 78 (42 ง): 1306–1308. May 16, 1961.
  14. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอเพ็ญ อำเภอโนนสัง จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (43 ง): 1467–1480. May 25, 1965.
  15. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอกุมภวาปี และกิ่งอำเภอนากลาง จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 85 (53 ง): 1652–1663. June 11, 1968.
  16. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหนองวัวซอ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (69 ง): 2307–2309. July 29, 1969.
  17. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอหนองหาน อำเภอกมุภวาปี อำเภอศรีบุญเรือง และกิ่งอำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 87 (92 ง): 2905–2919. October 6, 1970.
  18. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี ตั้งเป็นกิ่งอำเภอหนองวัวซอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (42 ง): 1330. April 20, 1971. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  19. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี ตั้งเป็นกิ่งอำเภอกุดจับ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 89 (109 ง): 1828. July 15, 1972. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  20. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบล ในท้องที่อำเภอนากลาง อำเภอบ้านดุง และกิ่งอำเภอหนองวัวซอ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 89 (139 ง): 2371–2379. September 19, 1972.
  21. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตกิ่งอำเภอหนองวัวซอ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (112 ง): 2781. September 4, 1973.
  22. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหนองบัว อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (147 ง): 3822–3825. November 20, 1973.
  23. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลโนนสูง-น้ำคำ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 91 (44 ง): 601–602. March 12, 1974.
  24. ↑ "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอเขาวง อำเภอเชียงม่วน อำเภอดอนตาล อำเภอชาติตระการ อำเภอภูเรือ อำเภอเคียนซา อำเภอน้ำโสม อำเภอหนองวัวซอ และอำเภอน้ำยืน พ.ศ. ๒๕๑๗" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 91 (54 ง): (ฉบับพิเศษ) 30-33. March 28, 1974. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-18. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  25. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี และอำเภอหนองบัวลำภู จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 91 (144 ง): 3297–3302. August 27, 1974.
  26. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองบัวลำภู และกิ่งอำเภอกุดจับ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (157 ง): 1972–1976. August 12, 1975.
  27. ↑ "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอเลาขวัญ อำเภอคำม่วง คำเภอพิปูน อำเภอศรีเทพ อำเภอนาแห้ว อำเภอส่องดาว อำเภอควนกาหลง อำเภอค่ายบางระจัน อำเภอบ้านตาขุน และอำเภอกุดจับ พ.ศ. ๒๕๑๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (109 ก): (ฉบับพิเศษ) 31-34. September 8, 1976. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-27. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  28. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (141 ง): 3213–3216. November 9, 1976.
  29. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอหนองบัวลำภู อำเภอบ้านดุง อำเภอศรีบุญเรือง อำเภอโนนสะอาด อำเภอสุวรรณคูหา อำเภอโนนสัง จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (181 ง): 3795–3814. October 23, 1979.
  30. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลโพธิ์สว่าง อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 98 (13 ง): 227–228. January 17, 1981.
  31. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (71 ง): 1799–1801. May 25, 1982.
  32. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอหนองบัวลำภู จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (141 ง): 3107–3112. August 30, 1983.
  33. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอบ้านดุง อำเภอหนองแสง และกิ่งอำเภอสร้างคอม จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 105 (143 ง): (ฉบับพิเศษ) 138-162. August 31, 1988.
  34. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลนิคมสงเคราะห์ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (19 ง): 1004–1006. February 1, 1990.
  35. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอหนองแสง อำเภอกุดจับ อำเภอนากลาง และอำเภอเพ็ญ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (168 ง): (ฉบับพิเศษ) 3-21. September 7, 1990.
  36. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านจั่น อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (53 ง): (ฉบับพิเศษ) 61-63. April 22, 1992.
  37. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (151 ง): (ฉบับพิเศษ) 48-51. November 27, 1992.
  38. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลนาข่า อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (43 ง): (ฉบับพิเศษ) 19-20. April 9, 1993.
  39. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานีและอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (139 ง): (ฉบับพิเศษ) 16-21. September 17, 1993.
  40. ↑ "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (228 ก): (ฉบับพิเศษ) 46-48. December 30, 1993.
  41. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลโพธิสว่าง อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (228 ง): (ฉบับพิเศษ) 1-2. December 30, 1993.
  42. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลหนองบัว อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (228 ง): (ฉบับพิเศษ) 3-4. December 30, 1993.
  43. ↑ "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13.
  44. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลกับองค์การบริหารส่วนตำบล" (PDF). September 24, 2004: 1–2. {cite journal}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)
  45. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่อเทศบาล" (PDF). December 17, 2004. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2022-03-07. สืบค้นเมื่อ 2021-02-13. {cite journal}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)
  46. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลตำบลโนนสูง - น้ำคำ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี เป็น เทศบาลเมืองโนนสูง - น้ำคำ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 124 (ตอนพิเศษ 181 ง): 20. November 22, 2007.
  47. ↑ กระทรวงมหาดไทย. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลตำบลหนองสำโรง อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี เป็นทศบาลเมืองหนองสำโรง.