Üçüncü görüş

Üçüncü görüş, II. Dünya Savaşı sırasında Batı Avrupa'da gelişmiş milliyetçi bir politik pozisyondur. Bir ırk veya millet içerisinde yer alan insanlar arasındaki sosyal adalet gibi konulara önem vermektedir. Üçüncü görüş genellikle aşırı milliyetçiliğe ve ırkçılığa varan örneklere sahiptir.

1920'ler ve 1940'lar arasında çeşitli faşist gruplar kendilerini hem kapitalizmden hem de Marksist sosyalizmden farklı bir hareketin parçası olarak sundular. İtalya'daki Terza Posizione ve Fransa'daki Troisième Voie arasında ve 1980'lerde geliştirilen “Üçüncü Görüş” söylemi, Birleşik Krallık Ulusal Cephesi tarafından alındı. Bu gruplar hem komünizme hem de kapitalizme muhalefetin altını çizerler. Üçüncü Görüş siyasetinin savunucuları genellikle kendilerini "sol ve sağın ötesinde" olarak sunarlarken genellikle radikal sağ kültürel görüşler ve radikal sol ekonomik görüşler şeklinde siyasi yelpazenin her iki ucundan fikirleri senkronize ederler.^[1][2][3][4]

Gelişimi

"Üçüncü Görüş" terimi Avrupa'da tanımlandı ve Üçüncü Görüş siyasetinin ana öncüleri Nasyonal Bolşevizm (aşırı sağ aşırı milliyetçilik ve aşırı sol Bolşevizmin sentezi) ve Strasserizm (radikal, kitle eylemi, işçi temelli Nazizm biçimi, Nazi Partisinin "sol kanadı" Otto ve Gregor Strasser kardeşler tarafından savunuldu, 1934'te Uzun Bıçaklar Gecesi'nde öldürülene kadar) idi. Neo-faşist, Neo-Nazi yazar Francis Parker Yockey, komünistler ve faşistler arasında, Kırmızı-Kahverengi İttifak (Kırmızı, komünizmin rengi ve Kahverengi, Nazizmin rengi olarak) önermişti; doğası anti-Siyonist anti-Semitik, Amerikan karşıtı olabilecek. Yockey, Üçüncü Dünya'nın kurtuluş hareketlerine de destek verdi.^[1]

1980'lerde, 1970'lerde başarısının yüksekliğini yaşayan bir İngiliz faşist partisi olan Ulusal Cephe, kendilerini Üçüncü Görüş olarak tanımlayan bir Strasserist hizip tarafından devralındı. Strasserist liderliğindeki Ulusal Cephe ayrıca Baker tarafından ideolojide Ulusal Bolşevik olarak karakterize edildi. Nouvelle Droite'in etkisini yansıtan Strasserist Resmi UF, çok ırklı toplum ve kapitalizme bir son vermek isteyen "her renkten geniş bir ırkçı cephesi" için destek sağladı ve Louis Farrakhan ve Marcus Garvey gibi siyahi milliyetçileri övdü. Yayınları Milliyetçilik Bugün, Libya ve İran hükûmetleri hakkında onların uluslararası politikadaki küresel bir anti-kapitalist ve anti-Marksist üçüncü gücün bir parçası olarak sunan olumlu makaleler içeriyordu; üyeleri açıkça Libya lideri Kaddafi'nin ve Üçüncü Uluslararası Teorisi'nin etkisini kabul ettiler. Libya ve İran'ın potansiyel finansman kaynakları olduğu düşünüldüğünde, bunun hem taktik hem de ideolojik motivasyonları olmuş olabilir. Bu yeni söylem ve ideoloji, partinin rütbe ve dosya üyeliğinin çoğunu yabancılaştırdı. İçsel sorunlar yaşadı ve 1989'da üst düzey üyelerinden bazıları - Nick Griffin, Derek Holland ve Colin Todd - Uluslararası Üçüncü Görüş gruplarını kurmak için ondan ayrıldı. Liderlerinden biri, İtalyan aşırı sağ hareketi Üçüncü Pozisyonu'nun eski üyesi Roberto Fiore idi.

Birleşik Krallık

1990'lı yılların sonlarında Troy Southgate Nasyonal Anarşizm ideolojisini kurdu.İşçi Partisinin göç ve AB karşıtı ''muhafazakâr'' Mavi Emek kanadı bazı kişiler tarafından Strasserist olarak tanımlamış olup parti milliyetçiliği reddettiğini belirtse de slogan ve kurucusunun bazı aşırı-sağ gruplarla ilişkisi sebebiyle şüpheyle bakılmaktadır.^[5][6][7][8]

İtalya

Üçüncü görüşün yaratıcıları İtalyan neofaşist akımına mensup Roberto Fiore, Gabriele Adinolfi ve Peppe Di Mitri'dir. Militarist bir karakteri olan üçüncü görüş, ulusların özgürlük hareketlerini savunur.

Hareketin kurucusu olan Fiore, siyasi görüşünü yaymak için 1979'da Terza Posizione örgütünü kurdu. Üçüncü Görüş fikirleri artık İtalya'da aşırı sağcı sosyal merkezlerden oluşan bir ağ olan CasaPound hareketi ile temsil ediliyor.^[9]

Fransa

1930'lar ve 1940'lar boyunca, radikal soldan bir dizi hizip grubu radikal milliyetçilikle ilişkilendirildi. Üçüncü Görüş ideolojisi Fransa'da 1985'te Jean-Gilles Malliarakis tarafından Troisième voie adıyla kuruldu. ABD'yi, komünizmi ve Siyonizm'i üç temel düşman olarak gören Troisième voie akımından daha sonraları ortaya çıkan bölünmelerden sonra, üçüncü görüşü savunan Hristiyan Buket ve Nouvelle Résistance 1991 yılında kuruldu.

Yunanistan

Ocak 2015'te Syriza sosyalist partisi ve sağcı popülist Anexartiti Ellines bir hükûmet koalisyonu kurdular. Bu işbirliği, diğer Avrupalı sosyalistler tarafından Avrupa'da sol için olumsuz sonuçlar doğuracak bir ön cephe olarak eleştirildi.

Rusya

Rusya'da hem Rusya'nın eski Ulusal Bolşevik Partisi hem de Rodina Partisi, hem sol hem de sağcı aşırı uç fikirleri kullanan ideolojik bir arka planla çalıştı. Rusya'da Eduard Limonov ve Alexander Dugin gibi bazı önde gelen yazarlar sol ve sağ uç aşırılıkçı fikirlerin bağlantısının arkasındalar.

Arjantin

Arjantin'de 1946-55 ve 1973-74 arasında başkanlık yapan Juan Peron komünizmle kapitalizm arasında Justicialismo (Adaletçilik) adlı bir "üçüncü yol" olarak nitelendirdiği bir çizgi izledi. Juan Perón'un milliyetçiliği (esas olarak ABD ve İngiltere'ye yönelik) ve otoriter liderliği (caudillismo) popülist sendika temelli bir sosyal programla birleştiriyor.

Arap Ülkeleri

1947'te Mişel Eflak'ın Arap Diriliş Partisi ile Ekrem Havrani'nin Arap Sosyalist Partisi'nin birleşmeleriyle Arap milliyetçiliği ve Arap sosyalizmini birleştiren Baas ideolojisini kurdular. Baas ideolojisi Irak'ta Saddam ve Suriye'de Esad rejimleri ile güç buldu. Günümüzde Esad destekçiliği hem birçok Stalinist hem de birçok neo-faşist grup ve organizasyon tarafından uygulandığı için bazı kişiler tarafından bir Kızıl-Kahverengi İttifakı olarak tanımlanmaktadır^[10]

1932 yılında Lübnan'da Avrupa'daki faşist hareketlerden etkilenerek bir ulusal özgürlük mücadelesi olarak kurulmuş olup günümüzde Suriye, Lübnan, Ürdün, Irak ve Filistin'de faaliyet gösteren Suriye Sosyal Nasyonalist Partisi tarihsel olarak Bereketli Hilal'i kapsayan Büyük Suriye ulus devletinin kurulmasını savunmaktadır. Parti 100,000'den fazla üye ile Suriye'de Baas Partisi'nin ardından ülkenin ikinci büyük siyasi partisidir. Parti Arap kimliğini reddetmekte olup İslamı ''büyük bereketli hilal medeniyeti''nde yeri olmayan bir Arap dini olarak tanımlamaktadır.

Lübnan'daki Falanjist hareket Üçüncü Görüşün yerel bir versiyonu olarak tanımlandı. Onlar "otantik Lübnan kanını ve toprağını Arap-Müslüman göçüne yönelik güçlü bir demografik değişime karşı" savundular. Bu, inatçı bir kültürel muhafazakârlıkla birlikte radikal bir kolektivist ekonominin karışık unsurlarının ideolojisini içeriyordu.

Japonya

Nisan 1926'da Ulusal Sosyalist Motoyuki Takabatake, Nagoya Anarşistleri Shinkichi Uesugi ve Bin Akao tarafından gizli bir tarikat olan Kenkokukai kuruldu. Amacının "halk ile imparator arasındaki oybirliğine dayalı gerçek bir halk devleti kurulması" olduğunu ilan etti. Devlet sosyalizmi programları, “Japon halkı arasında tek bir talihsiz veya hoşgörüsüz imtiyaz edilmiş bir birey olmaması için halkın yaşamının devlet kontrolü” talebini içeriyordu. Örgüt, "Renkli insanların başında duran Japon halkı dünyaya yeni bir medeniyet getirecek" diyen Pan-Asyacılığı kucakladı. Evrensel oy hakkı lehine idi.^[11]

Türkiye

2008 yılında Osman Pamukoğlu tarafından kurulan Hak ve Eşitlik Partisi (HEPAR) kendisini Üçüncü Görüş olarak tanımlamıştı. 2015 yılında Doğu Perinçek tarafından milliyetçileri ve sosyalistleri birleştirmek için İşçi Partisi'nin devamı olarak kurulan Vatan Partisi Avrasyacılık ideolojisini desteklemekte ve Aleksandr Dugin ile yakın ilişki içerisindedir.

İran

İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi tarafından 2 Mart 1975 tarihinde kurulan Rastahiz Partisi monarşist-faşizm ve Demokratik merkeziyetçiliği savundu. Parti, İran'ın yeni tek siyasi partisi olarak faaliyet gösterdi ve İran'da siyasi faaliyetleri üzerindeki tekeli elinde tuttu.

İspanya

Kendisini Karlist Hareketenin devamı olarak gören Karlist Partisi İspanyol milliyetçisi ve gelenekçi olup özyönetim ve çevreciliği desteklemektedir. Parti ''alternatif sol'' olarak tanımlanmaktadır.^[12]

Polonya

Polonyanın Yeniden Doğuşu radikal-milliyetçi bir parti olup distrubitizm ekonomik sistemini desteklemektedir. Distrubitizm günümüzde ''çok kültürlülüğe'' karşı çıkan Avustralyada Demokratik Emek Partisi ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Amerikan Dayanışma Partisi tarafından desteklenmekte olsa da bu partiler kendilerini milliyetçi olarak tanımlamamaktadır.^[13][14][15]

Almanya'da ve Doğu Avrupa'da Çapraz Görüş İdeolojisi

Almanya'da Weimar Cumhuriyeti döneminde nasyonal sosyalistlerin sol gruplarla birlikte koydukları hedef "Çapraz Görüş" olarak adlandırıldı. Sosyal demokratlara karşı komünist "sosyal faşizm" stratejisini savunan sol gruplar, benzer görüşleri savunan faşist ve aşırı milliyetçi güçlerle birlikte çalıştı.

2003-2004 yıllarında ortaya çıkan neo-Nazi Otonom Milliyetçiler Strasserizm ve nasyonal anarşizmden etkilenmiştir.

Kaynakça