Esrarlı yiyecek

Esrar ile hazırlanmış bir kek dilimi. Yakından bakıldığında küçük esrar parçaları belli olmaktadır.

Esrarlı yiyecekler, tetrahidrokanabinol (THC) gibi kannabinoidler içeren gıda ürünleridir.[1] Çoğu esrarlı yiyecek, rahatlama, öfori, iştah artışı, hâlsizlik ve anksiyete gibi çok çeşitli etkilere neden olabilecek miktarda THC içerir.[2] THC'nin baskın olduğu yenilebilir esrar ürünleri, eğlence veya tıbbi amaçlar için tüketilir.[3] Bazı yenilebilir esrar ürünleri ise çok düşük miktarlarda THC içerir ve bunun yerine kannabidiol (CBD) gibi diğer kannabinoidleri ihtiva ederler.[4] Bu tarz ürünler birincil olarak tıbbi amaçlar için kullanılır.

Psikoaktif olmayan kenevir ürünlerinden (örneğin kendir tohumundan) yapılan yiyecekler ile esrarlı ürünler farklı kavramlardır.[5]

Çoğu yenilebilir ürün, geniş bir etki yelpazesi oluşturabilen önemli miktarda THC içerir, bu etkiler arasında: algısal algılamada artış, rahatlama, uykululuk, baş dönmesi, ağız kuruluğu, aşırı neşe hali, kişinin kendi kişiliğinden uzaklaşma ve/veya gerçeklikten kopma, halüsinasyonlar, paranoya ve anksiyetenin azalması veya artması bulunur.[6][7] THC içeren ürünler, eğlence ve tıbbi amaçlar için kullanılır.[8] Bazı gıda ürünleri önemli miktarda THC içermez, bunun yerine diğer kanabinoidler, çoğunlukla kanabidiol (CBD) içerirler. Yanı sıra, yenilebilir kenevir ürünlerinin ana özelliği, tüketici üzerinde tütsülenen kenevire kıyasla daha uzun süreli bir etkiye sahip olmasıdır.[9]

Data Bridge Market Research raporu, küresel kenevirli sakız piyasasının 13,3 milyar dolar (2021) 'den 2029 yılına kadar 108,49 milyar dolara çıkacağını göstermiştir.[10]

Tarihçe

Bhang, Hindistan menşeli, içeceklere konarak tüketilen bir esrar konsantresidir. Holi'de geleneksel olarak tüketilmektedir.

Tarihte en erken kaydedilmiş esrarlı gıdalar, insanların hem ruhani hem de tıbbi amaçlar için Hint yarımadasında kullanmış olduğu, bhang adlı kenevir ezmesini içeren yiyecek ve içeceklerdir.[11] Esrar özütlerinin yağda çözünebildiği Antik Hintler tarafından da bilinmekteydi ve Sanskrit tarifler, kenevirin diğer malzemelerle karıştırılmadan önce ghee adı verilen sade yağda kavrulmasını gerektiriyordu.[12]:7[13]

Bhang'ın yiyecek ve içeceklerde kullanımının, Hint yarımadasında Hindular tarafından MÖ 1000'e kadar giden bir tarihi olduğu düşünülmektedir.[14] Bhang geleneksel olarak Hindu bahar festivali Holi sırasında dağıtılmaktadır.[15][16]

Esrarlı gıdalara modern ilgi, The Alice B. Toklas Cook Book adlı yayıma atfedilir. Toklas, 1954'te yayımladığı kitabına sanatçı arkadaşı Brion Gysin'ın geliştirdiği "kubarlı fudge" (haschich fudge) tarifini eklemiştir. Tarif, kitabın Amerika'daki ilk basımlarından çıkartılmış olsa da, Toklas'ın adı ve "brownieleri", büyüyen 1960'lardaki karşı kültürde esrarla eş anlamlı hale gelmiştir.[17]

Esrarı yasallaştırmış bazı ABD eyaletlerinde, esrarlı gıda satışlarında çarpıcı bir artış yaşanmıştır.[18] Esrarlı gıdaların, bilinmeden tüketilmesi veya çok fazla alınması durumlarında çocuklar ve tecrübesiz esrar tüketicilerine karşı tehlike oluşturabileceği konusunda artan endişeler bulunmaktadır.[19][20][21] Ayrıca, köpeklerin esrar yemesi sonucu zehirlenme hattına yapılan çağrılarda 2008'den bu yana önemli ölçüde artış gözlemlenmiştir.[22]

Kimya ve farmakoloji

Esrar doğal olarak önemli miktarda THC içermez, ancak ısıyla gerçekleşen bir işlem olan dekarboksilasyon yoluyla THC'ye dönüşen tetrahidrokannabinolik asidi (THCA) yüksek seviyelerde barındırır.[23]

Esrar ürünlerini yemenin ve tüttürmenin etkilerini birbirleriyle karşılaştırmak zordur, çünkü farklı insanların nasıl tüttürdüğü, çekilen nefes sayısı, süresi ve aralığı, kişinin akciğerlerinde dumanı tutma süresi ile akciğer hacmi değişkenlik gösterir ve büyük hata payına yol açar. Yemek konusunda ise kannabinoidlerin ne içerisinde çözülmüş olduğu ve farklı insanların maddeyi farklı şekilde metabolize etmesi karşılaştırmayı zorlaştırır.[24] Bununla birlikte, genel olarak, oral dozlar kan dolaşımına girmeden önce sindirim sistemi ve karaciğer tarafından işlendiği için, yutulan kannabinoidler daha yavaş emilir, gecikmeli ve düşük pik konsantrasyonlarına sahiptir. Bu, maddenin esrar yandığında oluşan aerosolun solunmasına kıyasla daha yavaş atılmasına neden olur.[25] Oral tüketim, enterohepatik dolaşım nedeniyle genellikle iki konsantrasyon zirvesine yol açar.

THC'nin oral yolla tüketilmesi, karaciğer yoluyla emilim ve metabolik süreçler sonucunda maddenin önemli bir oranının 11-Hidroksi-THC'ye dönüştürülmesiyle sonuçlanır.[25]

Türleri

Hamur işleri

Amsterdam, Hollanda'da "space cake" çeşitleri

Esrarlı hamur işleri, kurabiye, browni (hash brownie) ve kek (space cake) gibi çeşitleri bulunan yaygın yiyecek türleridir. Normal yiyecekler ile az miktarda yeşil olan ve hafif koku yayan esrarlı yiyecekler arasında ayrım yapılması zor olabilir. Yeterli miktarlarda esrar kullanıldığı takdirde, çimenimsi veya esrarımsı hafif bir aroma tespit edilebilir.[12]:7

İçecek

Jaisalmer, Racastan, Hindistan'da bhang lassi (esrarlı ayran) satan bir dükkân.

Yiyeceklerin yanı sıra esrar, içeceklere de infüze edilebilir. Bu içecekler de THC ve diğer kannabinoidleri barındırır.

Hindistan altkıtasında, bhang adlı kenevir ezmesi ile hazırlanabilen lassi ve thandai gibi süt ve yoğurt bazlı geleneksel esrarlı içecekler bulunmaktadır:

Esrar tüketimini eğlence amaçlı kullanım için yasallaştırmış olan ABD eyaletlerinde, esrarlı içecekler 2014 yılında esrar pazarının yaklaşık %4'ünü oluşturmuştur. Buna karşılık bu oran 2016 yılında pazarın yaklaşık %1.5'ine gerilemiştir.[26][27] Esrarlı içecekler gazlı içecek, çay, kahve ve daha birçok farklı formda olabilir.

Hap

THC veya CBD içeren, ancak kontrole tabi bir ilaç olarak satılmayan kapsüller de esrarlı yiyecek olarak kabul edilir ve diğer ürünlerle aynı etkiyi sağlar.[28]

Yemek malzemesi olarak

  • Alkolde çözdürülmüş esrar ekstresi
    Alkolde çözdürülmüş esrar ekstresi
  • Kubar yağı
    Kubar yağı
  • Esrarlı tereyağı (cannabutter) yapımı
    Esrarlı tereyağı (cannabutter) yapımı

Alkol

Esrarlı alkol ekstreleri, oda sıcaklığında alkol içinde bulunan esrar özütleridir. Genel olarak, yüksek miktarda kannabinoid içeren, ancak tüttürülerek içilmesi popüler olmayan kenevir bitkisinin sapları ve yaprakları hammadde olarak kullanılır.[kaynak belirtilmeli] Everclear gibi yüksek oranda alkol içeren tahıl bazlı içkiler ile esrar infüze edildiğinde, oluşan özüt genellikle yeşil ejderha (green dragon) olarak adlandırılır. Creme de Gras, esrardan yapılmış aromalı bir likör türüdür.[12]:31 Bu maddeler kahve ve diğer içeceklere eklenebilir.

Sıvı yağ

Esrarlı yağ, esrarın sıcak yağ ile karıştırılması ve yağa kannabinoidlerini bırakması yoluyla elde edilen yağ bazlı bir üründür. Esrarlı yemek yağları, tıbbi esrar kullanan hastaları için çeşitli yemeklerde kullanılabilir ve farklı karışımlarda mevcuttur.[29]

Tereyağı

Esrarlı tereyağı (cannabutter) esrarlı yiyeceklerin yapımında kullanılan bir üründür.[30] Temizlenmiş ve kurutulmuş esrar sömeklerinin erimiş tereyağı içerisinde demlenmesi ile hazırlanmaktadır.

Güvenlik

Sağlık için olumsuz etkiler, aşırı miktarlarda veya sık sık kullanıldığında en önemli hale gelir. Ulusal Uyuşturucu Kötüye Kullanımı ile Mücadele Enstitüsü tarafından finanse edilen "Leziz THC: Kenevir Yenilebilir Ürünlerin Vaatleri ve Sorunları" başlıklı bir araştırma, yoğun ve uzun süreli kenevir kullanımının, görünüşe göre beyin gelişimini, ruh sağlığını ve kalp sağlığını düşürdüğünü göstermiştir.[31] Öte yandan, çalışma ayrıca kenevirli yenilebilir ürünlerin, görünüşe göre akciğer fonksiyonlarını etkilemediğini ve kanser gelişme riskini artırmadığını göstermiştir; bu, insanların kenevirin tütsülenmesi yerine kenevirli yenilebilir ürünleri tercih etme nedenlerinden biridir.[32][33] Araştırma, aşırı kenevir kullanımının ölümcül olmadığını kabul eder; bugüne kadar kenevirin faktör etkisi ile bağlantılı ölüm vakası olmamıştır.[34][35] Ancak, kenevirli yenilebilir ürünlerle bağlantılı olarak bir ölüm vakası yaşanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Drug Alert: Marijuana Edibles". JustThinkTwice.gov. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2017. 
  2. ^ "What are marijuana effects?". DrugAbuse.gov. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2017. 
  3. ^ "Oregon's recreational marijuana market expands to edibles and extracts starting Thursday". OregonLive.com. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2017. 
  4. ^ "10 Little-Known Uses for CBD Oil". HighTimes.com. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2017. 
  5. ^ Hemp: Industrial Production and Uses. CABI. 16 Eylül 2013. ss. 229-. ISBN 978-1-84593-793-5. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. 
  6. ^ "THC Tincture 101: Is It Stronger Than Edibles?". hellobatch.com. 7 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  7. ^ "Does THC cause anxiety? Effects of THC vs CBD on mental health". www.calm.com. 15 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  8. ^ "Oregon's recreational marijuana market expands to edibles and extracts starting Thursday". www.oregonlive.com. 17 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  9. ^ "7 Things You Need to Know about Edible Cannabis". www.ccsa.ca. 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  10. ^ "Knowing THC Gummies". www.zmarksthespot.com. 23 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  11. ^ "The Bhang Lassi Is How Hindus Drink Themselves High for Shiva". Vice.com. 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2017. 
  12. ^ a b c Cooking with Cannabis: The Most Effective Methods of Preparing Food and Drink with Marijuana, Hashish, and Hash Oil. Ronin Publishing. 1993. ISBN 0-914171-55-0. 
  13. ^ The Marijuana Food Handbook. Ronin Publishing. 2002. s. 18. ISBN 0-914171-99-2. 
  14. ^ "The Bhang Lassi Is How Hindus Drink Themselves High for Shiva". Vice.com. 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2017. 
  15. ^ "Right kick for day-long masti". Times of India. 16 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2014. 
  16. ^ "Holi 2014: Festival Of Colors Celebrates Spring (SONGS, PHOTOS)". Huffington Post. 17 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2014. 
  17. ^ "Go Ask Alice: The History of Toklas' Legendary Hashish Fudge". Scientific American. 20 Nisan 2015. 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  18. ^ "Edible Marijuana Sales Continue to Rise, With Gummies and Mints Topping Sales". TheDailyMeal.com. 23 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2017. 
  19. ^ "The Buzz without the High: Checkout this Popular Cannabis Trend in 2019". New England Leaf (İngilizce). 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019. 
  20. ^ "The rise of legal weed in America". TheWeek.com. 27 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2017. 
  21. ^ "Edible marijuana: What we need to know". TheConversation.com. 1 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2017. 
  22. ^ "People Keep Calling Poison Control After Their Dogs Eat Edibles". Complex. 25 Şubat 2019. 30 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019. 
  23. ^ "What Is Decarboxylation, and Why Does Your Cannabis Need It?". Leafly (İngilizce). 30 Nisan 2016. 26 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019. 
  24. ^ Huestis, MA (2005). "Pharmacokinetics and metabolism of the plant cannabinoids, delta9-tetrahydrocannabinol, cannabidiol and cannabinol". Handbook of experimental pharmacology (168): 657-90. doi:10.1007/3-540-26573-2_23. PMID 16596792. 
  25. ^ a b Huestis (2005). "Pharmacokinetics and metabolism of the plant cannabinoids, delta9-tetrahydrocannabinol, cannabidiol and cannabinol". Handbook of experimental pharmacology (168): 657-90. 
  26. ^ Borchardt (29 Haziran 2016). "Marijuana Drinks Not Causing a Buzz". Forbes (İngilizce). 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. 
  27. ^ "Company Introduces Marijuana Soda". ABC News. 29 Ocak 2011. 31 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2017. 
  28. ^ "The Best Types of Edibles". High Times. 3 Haziran 2018. 18 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2018. 
  29. ^ "Cooking With Cannabis | New Haven Independent". New Haven Independent (İngilizce). 25 Temmuz 2017. 28 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2017. 
  30. ^ Noelle Carter (20 Nisan 2018). "Happy 4/20! Celebrate with homemade canna-butter". Los Angeles Times. 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2019. 
  31. ^ "Tasty THC: Promises and challenges of cannabis edibles". www.rti.org. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  32. ^ "Cannabis and Cannabinoids (PDQ®)–Health Professional Version". www.cancer.gov. 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  33. ^ "Edibles are tied to more severe health issues than smoking marijuana". www.sciencenews.org. 29 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  34. ^ "New Study Links Excess Cannabis Use to Numerous Health Problems". scitechdaily.com. 12 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 
  35. ^ "Fact check: How dangerous is cannabis, really?". www.bundle.app. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024. 

Dış bağlantılar