Lamrim metinleri

Lam Rim kelime olarak “Lam” dar yol, “Rim” ise basamak anlamına gelmektedir. Tibet Budizm’inde yüz yıllık geleneğiyle aydınlanmaya giden yoldaki aşamaları öğreten bir kılavuz niteliğindedir. Lamrim metinlerinin geçmişi, 11.yy da yaşamış Hint Budist üstat Atisha’nın metinlerine dayanmaktadır.

Lamrim Tarihi

“Aydınlanma yolundaki ışık” adlı ilk Lamrim metni Hint Budist üstat Atisha’nın eseridir. Önce Tibet’te, ardından Hint bilge Panditas tarafından Vikramashila manastırında saygıyla karşılanmıştır. Daha sonraki yıllarda bu metin Tibet’teki Kagyü okuluna Gampopa aracılığıyla “Özgürlüğün Mücevheri” adı altında uyarlanmıştır.

Gelug okulu (Erdemlilerin okulu/ keşişlik disiplini ve zorunlu bekârlık gerektirir) kurucusu Tibet Budizm’i reformcusu olan Tsongkhapa’lı Chen Mo üç tane Lamrim metni yazmıştır: En uzunu ve bilineni “Aydınlık yolundaki aşamaların büyük açıklaması” adlı metindir. 1000 sayfadan oluşur, kısaltılmış şekli 200, özetlenmiş hali ise 10 sayfadır. Gelug tarikatından olanlar bu metni çoğunlukla günlük olarak ezberden söylerler.

Nyingma okulunun (Tibet Budizm’inde dört büyük okuldan en eskisidir ve tam mükemmelliği hedefler) en önemli Lamrim metni Patrul Rinpoche tarafından oluşturulmuş “Kusursuz olan üstatların vaatleri” adlı eseridir.

Atisha’nın Lamrim Metni

Atisha’nın “Aydınlanma Yolundaki Işık” adlı Lamrim metninin birinci dörtlüğü, üç mücevher olarak kabul edilen Buda, Dharma ve Sangha’dan önce Bodhissattva Manjushri’ye duyulan saygıyı anlatan mektupla başlar. İkinci dörtlükte ise Atisha, insanı manevi yeterliliğine göre üç gruba ayırır:

  1. Asgari yeteneği olan kişiler
  2. Ortalama yetenekli kişiler
  3. Üstün yetenekli kişiler

Manevi yeterliliği az olan insanlar Samsar’dan çok hoşnut olmayanlar, orta derecede olanlar dünyevi zevklerle uğraşmayan, sadece huzuru arayan kişiler, üstün dereceliler ise acılardan kurtulup hakikati bulmak için uğraşan kişilerdir.

Atisha’nın metinlerinin devamını aydınlanma ruhunun okulları (7–18 dörtlük), Bodhisattva yeminleri (19–39 dörtlük) odaklanma sayesinde en üst bilgeliğin oluşturmasıyla ilgili bölümler oluşturmaktadır. Metin, Vajrayana resimleriyle son bulmaktadır.