Nilüfergiller

Nilüfergiller
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida(Çift çenekliler)
Takım: Nymphaeales
Familya: Nymphaeaceae
Salisb. (1805)
  • Barclaya
  • Euryale
  • Nuphar
  • Nymphaea
  • Ondinea
  • Victoria

Nilüfergiller (Nymphaeaceae), Nymphaeales takımına ait genellikle sucul bitkileri kapsayan bir çiçekli bitkiler familyasıdır.

Tatlı sularda yayılmış rizomlu sucul bitkilerdir. Çok yıllık otsudurlar, rizomları ile suyun tabanına tutunurlar.

Morfolojik özellikleri

Yapraklar orta büyüklükten çok büyük olanlara kadar değişir ve yaprak laminası orbikular, peltat ve kordattır; yaprak kenarları düz, palmat damarlı, stipullu, uzun petiyolludur.

Çiçekler tek, büyük, hermafrodit, aktinomorf, hipantiyum mevcut, kaliks korolla farklılaşmıştır. Çiçekler su üzerinde açar. Kaliks 4-5 ya da çok sepallı, sepaller imbrikat dizilişli, yeşil veya renklidir. Korolla 5 veya 15-20 petallı, petaller de imbrikat dizilişli, petaller genellikle gösterişli, beyaz veya sarı renklidir.

Androkeum 40-80 Stamenli, stamenler serbest ve spiral dizilişli; bazıları staminod, staminodlar petaloid şekilde ve gösterişli, bunlarda nektaryumlar mevcut. Anterler uzunluğuna yarılma ile açılır.

Ginekeum 5-35 bileşik karpelli, ovaryum üst durumlu ya da kısmen alt durumlu, 5-35 lokuluslu, her lokulusda 10-100 ovül mevcuttur.

Meyve folikül, nuks veya derimsi bakka. Tohumlar genellikle arile sahiptir. Bu familyanın yayılışı kozmopolittir, dünyada 9 cins ve 90 kadar türle temsil edilir.

Nymphaea alba (beyaz nilüfer), Nuphar luteum (sarı nilüfer) türleri Türkiye'de yaygındır.
Nymphaea lotus (mısır lotusu) geceleri Nil nehrinde sarı renkli çiçekler açar ve etrafa güzel kokular yayar.
Victoria türleri dünyanın en büyük yapraklı bitkileri olarak bilinirler bunların çapları 2 metreye ve kalınlıkları 4–6 cm’ye kadar ulaşabilir; bunlar genellikle Amazon bölgesinde yayılmıştır.

Kaynakça

  1. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, Tohumlu Biktiler Sistematiği Ders Notları,
    Prof. Dr. Osman BEYAZOĞLU, TRABZON, 2007
  2. Simson, M.G. Plant Systematics. Elsevier Academic Pres. Kaliforniya, 2006
  3. Seçmen, Ö. ve Ark. Tohumlu Bitkiler Sistematiği. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitapları Serisi, No.116, İzmir, 2000

Dış bağlantılar