Postüral ortostatik taşikardi sendromu
Postüral ortostatik taşikardi sendromu | |
---|---|
Diğer adlar | Kronik othostatik intolerans,[1] postural taşikardi sendromu (POTS) |
![]() | |
POTS'a bağlı uzuvlarda siyanoz | |
Olağan başlangıcı | 20 yaş civarında[2] |
Uzmanlık | Kardiyoloji, nöroloji |
Belirtiler | Ayakta dururken: [[Baş dönmesi]], düşünme güçlüğü, bulanık görme, halsizlik[2] |
Süre | > 6 ay[3] |
Nedenleri | Değişken[4] |
Risk faktörü | Aile geçmişi[2] |
Tanı | Ayakta dururken kalp atış hızında 30 atım/dakika artış[2] |
Ayırıcı tanı | Dehidrasyon, kalp sorunları, adrenal yetmezlik, Parkinson hastalığı[5] |
Tedavi | Semptomlara neden olan faktörlerden kaçınmak, diyette tuz ve suyu artırmak, varis çorapları, egzersiz, bilişsel davranışçı terapi, ilaçlar[2] |
İlaç | Beta blokerler, piridostigmin, midodrin ve fludrokortizon.[2] |
Prognoz | Tedavi ile ~%90 iyileşme[6] |
Sıklık | ~ 500,000 (US)[5] |
Postüral ortostatik taşikardi sendromu (POTS), yatar pozisyondan ayağa kalkmaya geçişin kalp atış hızında anormal derecede büyük bir artışa neden olduğu bir durumdur.[2] Bu durum baş dönmesi, düşünme güçlüğü, bulanık görme veya güçsüzlük gibi semptomlarla ortaya çıkar.[2] Diğer yaygın olarak ilişkili durumlar arasında Ehlers-Danlos sendromu, mast hücre aktivasyon sendromu, irritabl bağırsak sendromu, uykusuzluk, kronik baş ağrıları, kronik yorgunluk sendromu ve fibromiyalji yer alır.[2]
POTS'un bir çok sebebi olabilir.[4] Çoğunlukla viral bir enfeksiyon, ameliyat veya hamilelikten sonra başlar.[6] Risk faktörleri arasında hastalığın aile geçmişi de yer alır.[2] Yetişkinlerde tanı, ayağa kalktıktan sonraki on dakika içinde dakikada 30 atıştan fazla kalp atış hızı artışına ve buna eşlik eden semptomlara dayanır.[2] Ancak ayakta durma ile düşük tansiyon oluşmaz.[2] Dehidratasyon, kalp sorunları, adrenal yetmezlik ve Parkinson hastalığı gibi benzer semptomlara neden olabilecek diğer durumlar mevcut olmamalıdır.[5]
Tedavi, semptomları ortaya çıkaran faktörlerden kaçınmayı, diyetteki tuz ve su miktarını artırmayı, kompresyon çoraplarını, egzersizi, bilişsel davranışçı terapiyi (BDT) ve ilaç kulanımını içerir.[2][7] Kullanılan ilaçlar arasında beta blokerler, piridostigmin, midodrin veya fludrokortizon yer alır.[2] Viral enfeksiyon nedeniyle rahatsızlığı ortaya çıkan kişilerin %50'sinden fazlasının beş yıl içerisinde iyileştiği bildirilmiştir.[6] Tedaviyle yaklaşık %90 oranında iyileşme görülmektedir.[6] Amerika Birleşik Devletleri'nde 500.000 kişinin etkilendiği tahmin edilmektedir.[5] Hastalığın ortalama başlangıç yaşı 20'dir ve kadınlarda yaklaşık 5 kat daha sık görülür.[2]
Kaynakça
- ^ "Postural orthostatic tachycardia syndrome (Concept Id: C1299624) - MedGen - NCBI". www.ncbi.nlm.nih.gov (İngilizce).
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Postural tachycardia syndrome: a heterogeneous and multifactorial disorder". Mayo Clinic Proceedings. 87 (12): 1214-25. December 2012. doi:10.1016/j.mayocp.2012.08.013. PMC 3547546 $2. PMID 23122672.
- ^ Lawrence, Ruth A.; Lawrence, Robert M. (2010). Breastfeeding E-Book: A Guide for the Medical Professional (İngilizce). Elsevier Health Sciences. s. 580. ISBN 9781437735901. 7 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.
- ^ a b Ferri, Fred F. (2016). Ferri's Clinical Advisor 2017 E-Book: 5 Books in 1 (İngilizce). Elsevier Health Sciences. s. 1019.e2. ISBN 9780323448383. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.
- ^ a b c d Bogle, JM; Goodman, BP; Barrs, DM (May 2017). "Postural orthostatic tachycardia syndrome for the otolaryngologist". The Laryngoscope. 127 (5): 1195-1198. doi:10.1002/lary.26269. PMID 27578452.
- ^ a b c d "Postural tachycardia syndrome". Circulation. 117 (21): 2814-7. May 2008. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.107.761643. PMID 18506020.
- ^ Kizilbash, SJ; Ahrens, SP; Bruce, BK; Chelimsky, G; Driscoll, SW; Harbeck-Weber, C; Lloyd, RM; Mack, KJ; Nelson, DE; Ninis, N; Pianosi (2014). "Adolescent fatigue, POTS, and recovery: a guide for clinicians". Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care. 44 (5): 108-33. doi:10.1016/j.cppeds.2013.12.014. PMC 5819886 $2. PMID 24819031.