Su altı akustiği
Su altı akustiği, suyun altında sesin yayılmasını ve bu sesin çeşitli özelliklerini inceleyen bir bilim dalıdır. Su altı akustiği, temel olarak su içerisinde ses dalgasının doğrusal ve doğrusal olmayan yayılmasını inceler ve buna dayalı pratik uygulama alanları geliştiren bir akustik dalıdır.
Gemilere takılı olan sonarlar veya balıkçıların kullanmakta oldukları sonarlar buna en somut örneklerdir. Laboratuvar ortamında yapılabilen çalışmalarda ise lineer olmayan akustik dalgaların su içerisinde yayılması incelenerek, dalga direnci su ortamına en yakın ortamlar için genelleştirilerek medikal aletler dizayn edilir. Bunun için önce dalga denklemi su için çözülür, vücut ortamına genelleştirilir ve elektronikçiler bu verilere dayanarak ultrasonik medikal cihazları dizayn ederler.
Su altında sesin yayılması şu prensiplere göre olmaktadır. Su, havadan daha yoğun bir madde olduğu için sesin yayılma hızı, sudaki yoğunluğa ve sıcaklık, tuzluluk gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Suyun akustik özellikleri, derinlik ve çevresel koşullara göre farklılık gösterir. Sesin yayılma hızı deniz suyu için genellikle 1500-1600 m/s civarındadır, ancak bu değer suyun sıcaklığı ve tuzluluğuna göre değişkenlik gösterir.
Su altı akustiğinde önemli bir parametre de sesin frekansıdır. Yüksek frekanslı ses dalgaları, suyun yüzeyine yakın mesafelerde daha iyi iletilirken, düşük frekanslı ses dalgaları daha uzun mesafelere ulaşabilir. Bu özellik, deniz altı araştırmalarında ve denizaltı iletişimi uygulamalarında kullanılır. Örneğin, sonar sistemleri genellikle düşük frekanslı ses dalgaları kullanır, çünkü bu dalgalar daha uzun mesafelerde etkin bir şekilde yayılabilir. [1]
Su altı akustik özelliklerinden hareketle Sonar (Sound Navigation and Ranging) geliştirilmiştir. Sonar su altındaki nesneleri tespit etmek ve mesafe ölçümü yapmak için kullanılan bir teknolojidir. Sonar sistemleri, su altındaki objeleri tespit etmek için yüksek frekanslı ses dalgalarını gönderir ve bu dalgaların geri dönüş süresini ölçer. Bu geri dönüş süresi, obje ile olan mesafeyi belirler. Sonar teknolojisi, denizaltı savaşları, deniz haritalama ve balina popülasyonu izleme gibi alanlarda kullanılır.
Su altı iletişimi için akustik yöntemler tercih edilir. Su altı sesli iletişimi, ses dalgaları ile gerçekleştirilir. Elektronik iletişim yöntemleri su altında verimli değildir, çünkü elektromanyetik dalgalar su altında kısa mesafelerde bile etkisiz hale gelir. Deniz canlıları da, özellikle balinalar, yunuslar ve diğer deniz memelileri, akustik iletişim kullanır. [2]
Kaynakça
- ^ Robert Urick. Principles of Underwater Sound (İngilizce).
- ^ Ocean Acoustics.
Dış bağlantılar
- Su altı akustiği- Scribd22 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.