Yohannes Diderik Van der Waals (niderlandça Johannes Diderik van der Waals, 1837-1923) — Nidirlan fiziğı, fizika ölkäsendä Nobel premiäse iäse (1910).
Qazanışlar
Van der Waals teoretik molekulär fizikağa zur öleş kertä, 1869 yılda molekulaara tä'sir iteşü köçlären aça, soñraq Van der Waals köçläre atalğan.
Gazlar häm sıyıqça fazaların taswirlawçı modelne eşkärtä, xalät tigezlämäsen taba, kritik temperatura töşençäsen aça.
Tormış yulı
1837 yılda Leyden şähärendä balta ostası ğailäsendä tua.
Mäktäpne tämamlağaç, uqıta başlılıy.
1862-1865 yıllarda räsmi bulmağan xäldä Leyden ünivirsititendä seminarlarnı tıñlıy (irekle tıñlawçı, Abitur).
1866 yılda Haaga mäktäbendä uqıta, soñraq anda direktorı bula.
1873 yılda Leyden ünivirsititendä fälsäfä doktorı däräcäsenä layıq bula.
1877 yılda Amsterdam ünivirsitite açılğannan soñ, anda 1908 yılğa qädär fizika professorı bulıp eşli.
1910 yılda "gazlar häm sıyıqçalar xalät tigezlämäse öçen" Nobel premiäsenä layıq bula.
İstälek
1970 yılda Van der Waals xörmätenä Aynıñ kraterı atalğan.
Ädäbiät
- Информация с сайта Нобелевского комитета (ингл.)
- Храмов Ю. А. Ван дер Ваальс Иоханнес Дидерик // Физики: Биографический справочник / Под ред. А. И. Ахиезера. — Изд. 2-е, испр. и дополн. — М.: Наука, 1983. — С. 55. — 400 с. — 200 000 экз. (в пер.)
|
---|
1901–1925 | |
---|
1926–1950 | 1926 Perren • 1927 Kompton / Ç. Wilson • 1928 O. Richardson • 1929 De Broyl • 1930 Raman • 1931 • 1932 Heyzenberg • 1933 Şrödinger / Dirak • 1934 • 1935 Çädwik • 1936 Hess / K. D. Anderson • 1937 Dävisson / C. P. Tomson • 1938 Fermi • 1939 Lowrens • 1940 • 1941 • 1942 • 1943 Ştern • 1944 Rabi • 1945 Pauli • 1946 Bricman • 1947 Äpplton • 1948 Bläkett • 1949 Yukawa • 1950 Pawell |
---|
1951–1975 | 1951 Kokroft / Wolton • 1952 Blox / Pösell • 1953 Tsernike • 1954 Born / Bote • 1955 Lämb / Kuş • 1956 Şokli / Bardin / Brattayn • 1957 C. N. Yañ / T. D. Li • 1958 Çerenkov / Frank / Tamm • 1959 Segrè / Çämberlen • 1960 Glazer • 1961 Hofştadter / Mössbauer • 1962 Landaw • 1963 Wigner / Göppert-Mayer / Yensen • 1964 Tawns / Basov / Proxorov • 1965 Tomonaga / Şwinger / Faynman • 1966 Kastler • 1967 Bete • 1968 Alvares • 1969 Gell-Männ • 1970 Alfvén / Ne'el • 1971 Gabor • 1972 Bardin / Kuper / Şreffer • 1973 Esaki / Jäver / Cosefson • 1974 Rayl / Hyuiş • 1975 O. Bor / Mottelson / Reynwoter |
---|
1976–2000 | • 1976 Rixter / Tiñ • 1977 F. W. Anderson / Mott / Van Vlek • 1978 Kapitsa / Penzias / R. Wilson • 1979 Gläşow / Ğäbdessälam / Waynberg • 1980 Kronin / Fitç • 1981 Blumbergen / Şavlov / K. Sigban • 1982 K. Wilson • 1983 Çandrasekhar / Fawler • 1984 Rubbia / Van der Meer • 1985 von Klitsing • 1986 Ruska / Binnig / Rorer • 1987 Bednorts / Müller • 1988 Lederman / Şwarts / Steynberger • 1989 Rämsey / Demelt / Paul • 1990 Fredman / Kendall / R. Teylor
• 1991 de Jen • 1992 Şarpak • 1993 Hals / C. Teylor • 1994 Brokhaus / Şall • 1995 Perl / Raynes • 1996 D. Li / Oşeroff / R. Riçardson • 1997 Cu / Ko'en-Tannuci / Fillips • 1998 Lauflin / Ştörmer / Tsui • 1999 't Hooft / Veltman • 2000 Alförov / Krömer / Kilby |
---|
2001–xäzerge waqıt | • 2001 Kornell / Ketterle / Wiman • 2002 Devis / Koşiba / Cakoni • 2003 Abrikosov / Ginzburg / Leggett • 2004 Gross / Politser / Wilçek • 2005 Glauber / Hall / Hänş • 2006 Mater / Smut • 2007 Fert / Grünberg • 2008 Nambu / Kobayaşi / Maskawa • 2009 Kao / Boyl / Smit • 2010 Geim / Novosölov • 2011 Perlmutter / Riss / Şmidt • 2012 Waynlend / Haroş • 2013 Eñgler / Higgs • 2014 Akasaki / Amano / Nakamura • 2015 Kacita / Makdonald |
---|