Aleksandr I

Aleksandr I (1777.12.12, Peter-burg — 1825.19.11, Taganrog)- Rossiya imperatori (1801-25). Otasi impera-tor Pavel I saroydagi fitna oqibatida oʻldirilgach (1801), taxtga oʻtiradi. A. Vena kongressi va „Muqaddas ittifoq“ (1815)ning tashkilotchilaridan biri. U ichki siyosatda moʻ’tadil liberal islohotlarni amalga oshirgan [minis-trliklar va ministrlar kabineti taʼsis etgan (1802), Peterburgda pedagogika instituti ochtirgan (1804) va boshqa] boʻlsada, shu bilan birga harbiy qishloqlar tashkil etadi, dehqon va soldatlar qoʻzgʻolonini shafqatsizlik bilan bostiradi. 1810-yillar oʻrtasidan tarixga arakcheevchilik nomi bilan kirgan oʻta reaksion ichki siyosat yurita boshlagan. A. davrida Gruziya (1801), Finlandiya (1809), Bessarabiya (1812), Ozarbayjon (1813) yerlari; sobiq Varshava gersogligi (1815) Rossiya tomonidan bosib olinadi. Toj Konstantinga, keyin esa Nikolay I ga topshiriladi.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
• Ammon F. G. V favore u kesarya: Aleksandr I i Arakcheev