Aziz Sancar

 

Aziz Sancar
Tavalludi 8-sentyabr 1946-yil (1946-09-08) (77 yosh)
Fuqaroligi Turkiya bayrogʻi Turkiya
AQSH bayrogʻi AQSh
Millati Turk
Sohasi Biokimyo
Molekulyar biologiya
DNK tiklanishi
Ish joylari Yale universiteti
University of North Carolina at Chapel Hill
Mukofotlari TÜBİTAK mukofoti
Vehbi Koç mukofoti
Kimyo boʻyicha Nobel mukofoti

Aziz Sanjar (turkcha: Aziz Sancar, 1946-yil 8-sentyabr, Savur, Mardin, Turkiya) — turk olimi hamda amerikalik biokimyogar. 2015-yilda kimyo boʻyicha Nobel mukofotini Tomas Lindal va Pol Modrich bilan birgalikda „DNKni taʼmirlash mexanizmlari boʻyicha tadqiqotlari“ uchun qoʻlga kiritgan[1].

AQSH Milliy Fanlar Akademiyasi aʼzosi (2005)[2].

Tarjimai holi

U kambagʻal oilada sakkiz farzandning yettinchisi boʻlib tugʻilgan (ota-onasi maʼlumotsiz edi, lekin barcha bolalar oʻqigan)[3]. Uning katta akasi Kenan Sanjar Turkiya qurolli kuchlarining nafaqadagi brigada generali, amakivachchasi Mithat Sanjar esa turkiyalik huquq professori va kurdparast Xalq demokratik partiyasi deputati[4].

Istanbul universitetining tibbiyot fakultetini tamomlagan (1969). 1971-yilda AQShga koʻchib oʻtdi[5]. Dallasdagi Texas universitetida molekulyar biologiya boʻyicha magistratura va aspiranturani tamomlagan (MS, 1975; Ph. D., 1977)[6]. 1977—1982-yillarda Yel universitetida postdoktor ilmiy xodim bo‘lgan. 1982-yildan — Shimoliy Karolinadagi Chapel Hill universitetida (1988-yildan professor) faoliyat olib borgan.

Xotini: biokimyogar Gven Sancar (Boulz, inglizcha: Esta Gwendolyn Boles Sancar) ham Dallasdagi Texas universiteti bitiruvchisi va Chapel Xilldagi Shimoliy Karolina universiteti professori[7][8][9][10].

2018-yilda Aziz Sanjar Oʻzbekistonga tashrif buyurgan[11].

Mukofotlari

  • Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining Faxriy diplomi (2021-yil 10-sentabr) — Ozarbayjon Respublikasining xalqaro gumanitar aloqalarini rivojlantirishdagi xizmatlari uchun[12].
  • Kimyo boʻyicha Nobel mukofoti (2015).

Manbalar

  1. ↑ Nobelevskaya premiya po ximii prisujdena za pochinku DNK // Lenta. Ru, 7 oktabrya 2015
  2. ↑ Aziz Sancar (ingl.)
  3. ↑ Nick Zagorski „Profile of Aziz Sancar“ (ONAS)
  4. ↑ „Turkish-American scientist among winners of 2015 Nobel Prize in Chemistry“. Today's Zaman. 2015-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-oktyabr.
  5. ↑ Aziz Sancar: biographical sketch
  6. ↑ „Curriculum Vitae: Aziz Sancar“. 2015-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 8-oktyabr.
  7. ↑ Curriculum Vitae (1985): Gwendolyn B. Sancar[sayt ishlamaydi]
  8. ↑ „2009 Distinguished Alumni Award Recipients“. 2021-yil 20-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 8-oktyabr.
  9. ↑ American Chemical Society: Gwendolyn Boles Sancar (Arxivirovano 08.10.18)
  10. ↑ Erma Boles Obituary
  11. ↑ „Нобель мукофоти лауреати, таниқли олим Азиз Санжар Ўзбекистонга келди“. 2020-yil 19-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 5-may.
  12. ↑ Rasporyajenie Prezidenta Azerbaydjanskoy Respubliki O nagrajdenii A. Sandjara „Pochyotnim diplomom Prezidenta Azerbaydjanskoy Respubliki“

Havolalar

  • Nobel qoʻmitasi veb-saytida maʼlumot(ingl.) )