Huquqbuzarlik

Huquqbuzarlik — huquq va muomala layoqatiga ega subyekt tomonidan sodir etiladigan, huquq normalari talablariga zid keluvchi hamda shaxsga, mulkka, davlatga va butun jamiyatga zarar keltiruvchi ijtimoiy xavfli qilmish. Oʻz xususiyatiga koʻra, huquqbuzarlik jinoyat, nojoʻya harakat, intizomni buzish shaklida boʻladi. Koʻp hollarda huquqbuzarlik qonunbuzarlik soʻzi bilan bir xilda ishlatiladi. Fuqaroviy huquqbuzarlik (shaxsga, fuqaro yoki tashkilotning mulkiga ziyon yetkazish), maʼmuriy Huquqbuzarlik (mas, mayda bezorilik, yoʻl harakati qoidasini buzish), intizomiy Huquqbuzarlik (nojoʻya harakat, mas, ishga kelmaslik, kech qolish)bir-biridan farqlanadi. Huquqbuzarlikning eng xavfli koʻrinishi jinoyatdir. Huquqbuzarlik uchun qonunda tegishlicha fuqaroviy, maʼmuriy, intizomiy va jinoiy javobgarlik belgilangan. Huquqbuzarlik sodir etilganligi uchun maʼmuriy yoki jinoiy javobgarlik nazarda tutilgan aybli, gʻayriijtimoiy qilmish (harakat yoki harakatsizlik) huquqbuzarlikning jinoyat turi o'zining ijtimoiy xavfliligi bilan ajralib turadi hamda qolgan huquqbuzarliklarga nisbatan huquqiy oqibati yomonroqdir.Xususan,jinoyat uchun qolganlariga nisbatan og‘irroq jazolar qo'llanilishi aytib otiladi.Huquqbuzarliklarga nisbatan jazo choralari quyidagicha qo‘llaniladi 1)Jinoiy javobgarlik 43-modda 2)Mamuriy javobgarlik 23-modda 3)Intizomiy javobgarlik 181-modda 4)fuqaroviy shaxsning to'liq moddiy va ma'naviy jihatdan javob berishidir.